ՀՀ-ում մեկ տարում գրեթե եռակի ավելացել են ընտանեկան բռնության դեպքերը
ՀՀ-ում ավելացել են ընտանեկան բռնության դեպքերը
Հայաստանում 2024 թվականին գրանցվել է ընտանեկան բռնության դեպքերի զգալի աճ։ Գլխավոր դատախազության՝ նախորդ տարվա գործունեության հաշվետվության մեջ նշվում է, որ գերակշիռ մասը եղել են ֆիզիկական ներգործության դեպքեր։
Փաստաթղթի համաձայն՝ նախորդ տարի արձանագրվել է ֆիզիկական բռնության 934 դեպք՝ 2023 թվականի 372-ի դիմաց, այսինքն՝ դեպքերն աճել են 151%-ով:
«2024 թվականին արձանագրվել է հոգեբանական ներգործության 166 դեպք՝ 2023 թվականի 46-ի դիմաց։ Աճը կազմել է 120 դեպք կամ 261%»,- ասված է հաշվետվությունում։
Այլ մանրամասներ գլխավոր դատախազության հաշվետվությունից
- Հայրիկների ակումբներ Հայաստանում․ ինչպես դառնալ ուշադիր հայր և աջակցող ամուսին
- Մանկաբարձական բռնությունը Հայաստանում. չկան թվեր՝ չկա խնդի՞ր
- «Չհաշտվել գենդերային բռնության հետ»․ 16-օրյա արշավի մեկնարկը ՀՀ-ում
Ընտանեկան բռնության 1360 դեպք մեկ տարվա ընթացքում
Գլխավոր դատախազության փոխանցմամբ՝ 2024 թվականին արձանագրվել է ընտանեկան և կենցաղային բռնության 1360 դեպք։
Ֆիզիկական և հոգեբանական բռնության դրսևորումներ են եղել այդ դեպքերից 1100-ում (81%)։ Նմանատիպ պատկեր է եղել նաև 2023 թվականին՝ 508 դեպքից նման դրսևորումներ է ունեցել 418-ը (82%)։
«Ընտանիքում բռնության կանխարգելման, բռնության ենթարկված անձանց պաշտպանության և համերաշխության վերականգնման մասին» ՀՀ օրենքի համաձայն՝ ընտանեկան բռնություն է համարվում ֆիզիկական, սեռական, հոգեբանական կամ տնտեսական բնույթի բռնի արարքը, ինչպես նաև անտեսումը, որը կատարվել է ընտանիքի անդամների միջև: Նույն օրենքում տրված են նաև ընտանեկան բռնության տեսակների սահմանումները։ Ըստ դրա՝
- ֆիզիկական բռնություն է ՀՀ քրեական օրենսգրքով նախատեսված ծեծը և այլ բռնի գործողությունները, դիտավորությամբ առողջությանը վնաս պատճառելը, ազատությունից ապօրինի զրկելը, դիտավորությամբ ֆիզիկական ուժեղ ցավ պատճառելը,
- հոգեբանական բռնություն է դիտավորությամբ հոգեկան ուժեղ տառապանք պատճառելը, այդ թվում՝ ֆիզիկական, սեռական կամ տնտեսական բռնություն գործադրելու իրական սպառնալիքը, դիտավորությամբ պարբերաբար այնպիսի գործողություններ կատարելը, որոնք անձի մեջ հիմնավոր վախ են հարուցում իր կամ ընտանիքի անդամի անձնական անվտանգությանը սպառնացող վտանգի մասին, արժանապատվության պարբերական նվաստացումը, սոցիալական ծայրահեղ մեկուսացումը, հղիության արհեստական ընդհատման հարկադրանքը։
Սպանության 13 դեպք է արձանագրվել
Գերատեսչությունն ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ նախորդ տարի Հայաստանում գրանցվել է նաև բռնության առանձնապես ծանր դեպքերի աճ։
«Եթե 2023 թ․-ին ընտանեկան և կենցաղային բռնության հետևանքով սպանության 3 դեպք էր արձանագրվել, ապա 2024 թվականին՝ 13»,- ասված է փաստաթղթում։
Առողջությանը դիտավորությամբ ծանր վնաս պատճառելու դեպքերը նույնպես ավելացնել են։ Եթե 2023 թ․-ին նման 8 դեպք էր գրանցվել, ապա 2024 թ․-ին այդ թիվը հասել է 15-ի։
«Ընտանեկան բռնության դեմ պայքարի գործում կարևոր է պետական մարմինների գործակցությունը»
Սա Հայաստանի Գլխավոր դատախազության գնահատականն է։ Կառույցը մատնանշել է արդեն իսկ այդ ուղղությամբ ձեռնարկված քայլերը։
Մասնավորապես՝ 2024 թ․-ին դատախազության ներկայացուցիչները շարունակել են մասնակցել ընտանեկան և կենցաղային բռնության հարցերով աշխատանքային քննարկումների։ Կառույցի տարածքային ստորաբաժանումները կապ են պահպանել Ոստիկանության հետ՝ նպատակ ունենալով քննարկել կոնկրետ քրեական վարույթներին առնչվող տարբեր խնդիրներ։
2025 թ․-ի տարեսկզբին ընտանեկան բռնության դեմ պայքարի արդյունավետության բարձրացման և խնդիրներին առավել օպերատիվ լուծումներ տալու նպատակով ստեղծվել է աշխատանքային խումբ։ Դրա կազմում են Դատախազության, Քննչական կոմիտեի և Ներքին գործերի նախարարության ներկայացուցիչներ։
Ընտանեկան բռնության դեմ պայքարի շրջանակներում իրավասու մարմինների հետ համագործակցում է նաև Արդարադատության ակադեմիան։ Այս կառույցն է կազմակերպում և անցկացնում վերապատրաստման դասընթացներ դատավորների, Քննչական կոմիտեի և Հակակոռուպցիոն կոմիտեի քննիչների, դատախազների և ոլորտի մի շարք այլ ներկայացուցիչների համար։
«Արդարադատության ակադեմիայում 2024 թ․-ին 35 դատախազ մասնակցել է «Հայաստանում կանանց նկատմամբ բռնության, ընտանեկան և կենցաղային բռնության կանխարգելումն ու դրա դեմ պայքարը» թեմայով վերապատրաստումների»,- ասված է հաշվետվության մեջ։
ՀՀ-ում ավելացել են ընտանեկան բռնության դեպքերը
