ՀՀ-ում ԵՄ-ին անդամակցության գործընթաց կմեկնարկի․ կառավարությունը կողմ է «Եվրաքվեին»
ՀՀ կառավարությունը կողմ է «Եվրաքվե» անցկացնելուն
Հայաստանի կառավարությունն այսօր հավանություն տվեց «Եվրոպական միությանը ՀՀ անդամակցության գործընթացի մեկնարկի մասին» օրենքի նախագծին։ Նախագծով «Եվրաքվե» քաղաքացիական նախաձեռնությունն առաջարկում է երկրի՝ ԵՄ-ին անդամակցելու հարցով հանրաքվե անցկացնել, այսինքն՝ որդեգրել եվրաինտեգրման ճանապարհ։
«Իմ կարծիքով՝ ոչ ոգևորվելու շատ բան կա, ոչ էլ լարվելու որևէ բան կա: Սրանով մենք ընդգծում ենք Հայաստանի ինքնիշխան իրավունքներից օգտվելու գործիքակազմին հասանելիությունը և այն, որ մենք վարում ենք անկախ արտաքին քաղաքականություն, որը հիմնված է մեր պետական շահերի վրա»,- գործադիրի նիստում հայտարարել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը։
Նրա խոսքով՝ կառավարությունը չի առարկում օրենքի ընդունմանը, բայց դա բառի ուղիղ իմաստով չի նշանակում Հայաստանի անդամակցություն Եվրամիությանը։ Շեշտել է՝ «այդ կետում որոշում կայացնելը չի կարող լինել օրենքի և նույնիսկ կառավարության որոշման մակարդակով», պետք է լինի հանրաքվեի ճանապարհով։
Նախորդ տարեվերջին խորհրդարան ներկայացվեց Հայաստանի՝ ԵՄ-ին անդամակցելու հարցով հանրաքվե անցկացնելու մասին նախագիծը։ Այն 4 արտախորհրդարանական ուժերի նախաձեռնությունն է, որին հավանություն է տվել շուրջ 60 հազար քաղաքացի։ 52 հազարի ստորագրությունները Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը վավեր է ճանաչել։
«ՀՀ-ն և ԵՄ-ն ունեն բավականին ինտենսիվ և դինամիկ հարաբերություններ»
Կառավարության նիստում նման արձանագրում է արել Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը՝ ընդգծելով, որ խոսքը վերջին տարիների գործակցության մասին է։ Նրա բնորոշմամբ՝ համագործակցությունն ունի շատ հարուստ բովանդակություն և ընդգրկում է տարբեր ոլորտներ՝ քաղաքական, տնտեսական, անվտանգային․
«Եվրամիությունը տարբեր առիթներով ընդգծված քաղաքական աջակցություն է հայտնել Հայաստանի ժողովրդավարությանը։ ԵՄ-ն պատրաստակամություն է հայտնել և, ըստ էության, ներգրավվել է ՀՀ շուրջ անվտանգային միջավայրի ապահովմանը։ Նկատի ունեմ քաղաքացիական դիտորդական առաքելության տեղակայումը ՀՀ-ում»։
Նկատել է՝ ԵՄ-ն պատրաստակամություն է հայտնել աջակցել նաև Հայաստանի տնտեսական դիմակայունության ամրապնդմանը։
Նախագիծը ներկայացնելիս Միրզոյանը նշել է, որ կառավարության դիրքորոշման համար հիմք պետք է հանդիսանան վերոնշյալ գործոնները, ԵՄ և անդամ երկրների՝ «շատ հարուստ ժողովրդավարական ավանդույթներ, ուժեղ ժողովրդավարական ինստիտուտներ, ազատ ու մրցակցային միջավայր, արդիական տնտեսություն, առաջադեմ և զարգացած գիտություն» ունենալը։ Հիշատակել է նաև վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի՝ Եվրախորհրդարանի ամբիոնից արած հայտարարությունն այն մասին, որ ՀՀ-ն պատրաստ է մոտ լինել ԵՄ-ին այնքան, որքան ԵՄ-ն դա հնարավոր կհամարի։
«Մենք այդ հնարավոր համարելու նշաններն էլ ենք տեսել․ նկատի ունեմ և՛ վիզաների ազատականացման մեկնարկը, և՛ մի շարք այլ գործիքներ, որոնք արդեն քննարկվում են կամ կիրառվում են մեր և Եվրոպական միության միջև։ Ելնելով այս հանգամանքներից՝ մենք առաջարկում ենք դրական դիրքորոշում արտահայտել»,- հայտարարել է նա։
«Շատ լուրջ զարգացումներ են տեղի ունեցել»
Վարչապետ Փաշինյանի խոսքով՝ Հայաստան-Եվրամիություն հարաբերություններում շատ լուրջ զարգացումներ են տեղի ունեցել։ Այդ զարգացումների շարքում նա առանձնացրել է Հայաստանին Խաղաղության եվրոպական գործիքի շրջանակում աջակցություն տրամադրելու ԵՄ որոշումը․
«Ծավալի առումով, ֆինանսական և տեխնիկական աջակցության մասշտաբով շատ ծանրակշիռ չէ գոնե այս պահին, բայց քաղաքական առումով շատ ծանրակշիռ որոշում է»։
Խաղաղության եվրոպական հիմնադրամը (European Peace Facility) ստեղծվել է 2021 թվականին: Այն գործիք է, որով Բրյուսելը ոչ մահաբեր զինատեսակներ է տրամադրում ԵՄ անդամ չհանդիսացող երկրներին: Նպատակն աշխարհում հակամարտությունները կանխելն ու խաղաղությունն ամրապնդելն է: Այս մեխանիզմի միջոցով նախկինում Եվրամիությունից աջակցություն են ստացել Ուկրաինան, Վրաստանն ու Մոլդովան:
Մատնանշել է նաև վիզաների ազատականացման շուրջ բանակցությունների մեկնարկն ու ասել, որ այդ հարցը ՀՀ օրակարգում էր տասնյակ տարիներ։
«Հիմա այս մթնոլորտը հասկանալիորեն ՀՀ քաղաքացիների շրջանում ստեղծել է ակնկալիք, որ այս հարցը հնարավորինս արագ և արդյունավետ լուծում կստանա»։
Այս համատեքստում վարչապետն անդրադարձել է նաև առկա խնդիրներին, մասնավորապես՝ վիզաների տրամադրման գործընթացին, ԵՄ երկրների դեսպանատների մեծ հերթերին։ Կառավարության ղեկավարի կարծիքով՝ վերջին տարիներին Հայաստան-Եվրամիություն ուղևորահոսքն աճել է մի քանի անգամ։ Դեսպանատներում փաստաթղթերի ընդունման մեծ հերթեր են առաջացել։ Եվ այժմ ԱԳՆ-ն աշխատանքներն է տանում այս ուղղությամբ, կա դեսպանատների կարողությունների ավելացման կարիք։
Ուղևորահոսքի աճը Փաշինյանը դրական է գնահատել։ Բացատրել է դա ավիացիոն ոլորտում իրականացված բարեփոխումներով, ինչպես նաև քաղաքացիների բարեկեցության մակարդակի աճով։
«Եվրամիության անդամ դառնալու միակ ճանապարհը հանրաքվեն է»
Անդրադառնալով «Եվրաքվե» նախաձեռնության ներկայացրած օրենքի նախագծին՝ Փաշինյանը կարևորել է հարցի էությունն ու համատեքստը ճիշտ ըմբռնելը։ Հիշեցրել է նախաձեռնությանը նախորդած իրադարձությունները՝ Եվրախորհրդարանի իր ելույթը 2023 թ․-ի աշնանը, 2024 թ․-ի գարնանը Հայաստան-ԱՄՆ-ԵՄ ձևաչափով աննախադեպ հանդիպումը։
Ընդգծել է՝ նախագծի վերաբերյալ կառավարության դրական դիրքորոշումը դեռևս չի նշանակում Հայաստանի անդամակցություն ԵՄ-ին։ Սահմանադրության համաձայն՝ վերպետական կազմակերպության անդամագրվել կարելի է միայն հանրաքվեի միջոցով։
Փաշինյանի դիտարկմամբ՝ Հայաստանը ԵՄ անդամ կարող է դառնալ այն դեպքում, երբ Սահմանադրությամբ նախատեսված կարգով հանրաքվեի մասնակիցների սահմանված չափով «կողմ» ձայներ կստացվեն։
Ասում է՝ դրանից հետո Հայաստանի և Եվրամիության միջև պետք է քննարկում լինի ճանապարհային քարտեզի մշակման շուրջ, իսկ մինչ այդ «ՀՀ-ն որևէ գործողություն չունի անելու»։
Սակայն արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանի կարծիքով՝ նախքան հանրաքվեի անցկացումը կարելի է որոշ քայլեր անել գործընթացն արագացնելու համար․
«Ոչ ոք մեզ չի խանգարում շարունակաբար մեր օրենսդրությունը, զանազան ոլորտներում եղած ստանդարտները մոտարկել ԵՄ-ում սահմանված նորմերին, որ երբ այդ պահը գա և եթե այդպիսի որոշում կայացվի ՀՀ քաղաքացիների կողմից, առավել հեշտ և արագ կարողանանք այդ պրոցեսն անցնել»։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
ՀՀ կառավարությունը կողմ է «Եվրաքվե» անցկացնելուն
