Հայաստանում ԱԴ ռեժիմը կփոխարինվի կարանտինով։ Ի՞նչ տարբերություն, և ինչո՞ւ է ընդդիմությունը դեմ

Հայաստանի խորհրդարանն օրենսդրական փաթեթ է ընդունել, որը թույլ կտա այլևս չերկարաձգել արտակարգ դրության ռեժիմը։ Այն հայտարարվել է կորոնավիրուսի համավարակի պատճառով մարտի 16–ին և արդեն 5 անգամ երկարաձգվել է։ ԱԴ ժամկետը սպառվում է սեպտեմբերի 11–ին, այդ պատճառով էլ խորհրդարանն արագացված կարգով էր քննարկում կառավարության այս նախաձեռնությունը։

Փոփոխությունները հնարավորություն են տալիս երկրի տարածք  ինֆեկցիոն հիվանդության ներթափանցման, որևէ համաճարակի տարածման և բռնկման վտանգի դեպքում կարանտին հայտարարել։ Ընդ որում, դա կարելի է անել հստակ քաղաքներում և գյուղերում, անգամ՝ առանձին կազմակերպություններում, այլ ոչ թե ողջ երկրում։ ԱԴ ռեժիմի ավարտից հետո պարետատունը կդադարի գործել։

Ընդդիմությունը, որը վաղուց պնդում է․ ԱԴ ռեժիմն անհրաժեշտ է չեղարկել, չի համաձայնել նաև այն կարանտինով փոխարինելուն և դեմ է քվեարկել։ 

Հիմնական փաստարկն այն է, որ «կարանտին» բառը կարող է մոլորության մեջ գցել արտասահմանյան գործընկերներին, հետևաբար, նրանք իրենց սահմանները չեն բացի Հայաստանի քաղաքացիների համար։ 

Ընդդիմադիր պատգամավորները հայտարարում էին, որ պետք է հրաժարվել այդ եզրից և պարզապես ողջ երկրում խելամիտ հակահամաճարակային սահմանափակումներ իրականցնել։

Սակայն իշխող մեծամասնությունը վստահ է, որ հարցը եզրերի օգտագործմամբ չէ որոշվում, սահմանների բացվելու համար կարևոր է երկրում տիրող համաճարակային իրավիճակը։ Եվ արդեն հայտնի է, որ Ռուսաստանն ու Վրաստանը մոտ ժամանակներս իրենց սահմանները չեն բացի Հայաստանի բնակիչների համար։ 

●Հայաստանի աշակերտների և ուսուցիչների համար դիմակներ և ալկոգել կապահովի կառավարությունը

●Կորոնավիրուսն՝ ընդդեմ գինեգործների և խաղողագործների

Ո՞րն է տարբերությունը

Կարանտինի գլխավոր տարբերությունն ԱԴ–ից այն է, որ, առողջապահության նախարարության առաջարկով, այն կարող է հայտարարվել ոչ միայն կառավարության կողմից երկրի ողջ տարածքում, այլև Երևանի քաղաքապետի և մարզպետների՝ առանջին տարածքներում։

Կարանտին կարող է սահմանվել միայն մինչև 6 ամիս ժամկետով։ Սակայն եթե այն արդեն ինչ–որ տեղ հայտարարված լինի մարզպետի կողմից, և որոշ ժամանակ անց մտցվի ողջ երկրում, ապա, կառավարության որոշմամբ, սահմանափակումների ժամկետն այստեղ կարող է երկարաձգվել 6 ամսից մինչև մեկ տարի։

Կարանտինն, ինչպես և ԱԴ–ն, մուտքի և ելքի հատուկ ռեժիմ է ենթադրում, մարդկանց և տրանսպորտային միջոցների տեղաշարժի սահմանափակում։

Անհրաժեշտության դեպքում կարող է սահմանափակվել զանգվածային և հանրային միջոցառումներ անցկացնելու և դրանց մասնակցելու իրավունքը, բիզնես կառույցների և ուսումնական հաստատությունների աշխատանքը։

Դեմ փաստարկներ

Ներկայացված փոփոխությունների դեմ փաստարկներից մեկը հետևյալն էր․ ԱԴ ռեժիմի ժամանակ թեև գործում են քաղաքացիների իրավունքների սահմանափակումներ, սակայն խորհրդարանը դրանք չեղարկելու իրավունք ունի։ 

«Կարանտին սահմանելու դեպքում խորհրդարանն այս կամ այն սահմանափակումները չեղարկելու լիզորություններ չի ունենալու․․․, ինչն, իմ կարծիքով, լուրջ խնդիր է», — հայտարարել է «Լուսավոր Հայաստան» ընդդիմադիր կուսակցության պատգամավոր Արկադի Խաչատրյանը։

Ընդդիմությունն անհանգստացած է, մասանվորապես, բողոքի ակցիաների կազմակերպման իրավունքի հնարավոր սահմանափակմամբ։

Արդարադատության  փոխնախարար Ռաֆիկ Գրիգորյանը պարզաբանել է, որ ողջ երկրում կարանտին սահմանելու դեպքում հանրահավաքները կթույլատրվեն, սակայն՝ միայն դիմակներով և սոցիալական հեռավորության պահպանմամբ։

«Լուսավոր Հայաստան» խորհրդարանական խմբակցության ղեկավարն արդեն մի քանի ամիս է պնդում էր, որ կառավարությունը հրաժարվի ԱԴ ռեժիմի երկարաձգումից։ Էդմոն Մարուքյանը հայտարարում է, որ այդ իրավական ռեժիմը երկրին «անդառնալի վնաս» էր հասցնում, սակայն այն կարանտինով փոխարինելը ոչ միայն չի լուծում եղած խնդիրներն, այլև նորերն է ստեղծում։

Պատգամավորին, նախևառաջ, անհանգստացնում է երկիր մուտքի և ելքի հնարավորությունն, այդ պատճառով էլ նա կարծում է, որ պետք է գոնե փոխարինել «կարանտին» եզրը, որը կարող է միջազգային գործընկերների մտահոգությունն առաջացնել։

Ընդդիմադիր «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցությունը կիսում է գործընկերների մտավախությունները։

««Կարանտին» բառը լսելով՝ բնականաբար, որևէ երկիր Հայաստանի հետ օդային սահմանը չի բացելու: Մարդիկ չեն կարողանում երկրից դուրս գալ․․․ Խորհրդարանի շենքի դիմաց բողոքում են մեր հայրենակիցները, որոնք Ռուսաստանում են բնակվում․․․ Պետք է լուծել այդ քաղաքացիների աշխատանքի հարցը, հակառակ դեպքում՝ նրանք այստեղ են մնալու պատանդի կարգավիճակում։ Այս ձևով այս նախագիծը «Բարգավաճ Հայաստանի» համար միանշանական անընդունելի է», — հայտարարել է ԲՀԿ պատգամավոր Նաիրա Զոհրաբյանը։ 

Սահմանների բացման մասին

Փոխխոսնակ Ալեն Սիմոնյանը հանդիպել է բողոքի ակցիայի մասնակիցներին, որոնք խորհրդաարանի շենքի դիմաց պահանջում էին լուծել Ռուսաստան մեկնելու հարցը։

Նրա խոսքով՝ հարցի շուրջ բանակցություններ են ընթանում, սակայն Ռուսաստանը հազիվ թե մեկ ամսից շուտ բացի սահմանը․

«Ռուսաստանն ասում է՝ ինձ մոտ խնդիր է, համաճարակ է, եթե, նույնիսկ, Հայաստանից ընդունեցի, մյուսներին ինչպե՞ս ասեմ, որ չեմ ընդունելու: Հիմա բանակցում ենք, փորձում ենք չվերթները վերականգնել»։

Ինչ վերաբերում է Վրաստանի տարածքով ցամաքային ճանապարհին, ապա փոխխոսնակը հաղորդել է, որ այն կարող է բացվել միայն Վրաստանում խորհրդարանական ընտրություններից հետո․

«Հոկտեմբերի 31–ին Վրաստանում համապետական ընտրություններ են կայանալու։ Մինչև դա չանցնի, իրենք երկիրը չեն բացելու»։