Հայաստանում սկանդալ է։ Գործում ներգրավված են լրտեսներ, պաշտոնանկ է արվել Ազգային անվտանգության ծառայության ղեկավարը։
Ամեն ինչ սկսվել է վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունից այն մասին, որ Երևանում ձերբակալվել է Ստեփանակերտի բնակիչ, որը Հայաստանի ղեկավարությանը մեղադրել է տարածքներ հանձնելու նպատակով Ադրբեջանի հետ պայմանավորվածության մեջ մտնելու մեջ։ Ընդ որում, նա զինվորականներին համոզել է դիրքեր հանձնել ղարաբաղյան ճակատում, քանի որ երկրի իշխանությունն իբր արդեն դավաճանել է հայրենիքին։
Վարչապետի այս հաղորդումից հետո Հայաստանի Ազգային անվտանգության ծառայությունը հետաքննություն է սկսել, իսկ ռազմական դրության պայմանները խստացվել են։
Սկանդալի բոլոր մանրամասներն ու հետևանքները, նոր կանոնները, որոնց պետք է հետևել ռազմական դրության ռեժիմի ընթացքում։
Վարչապետի հաղորդագրությունը հայտնվել է հոտեմբերի 8-ի առավոտյան իր Facebook-յան էջում։ Նա գրում է, որ Հայաստանի դեմ դավաճանական գործողությունների մասին է իմացել մի քանի օր առաջ։ Նրա խոսքով՝ ինչ-որ անձինք գնացել են առաջնագծի հատվածներից մեկն ու կռվող զինվորներին համոզել․ «Նիկոլը հողերը ծախել է, սա իրականում պայմանավորված պատերազմ է, ձեզ էստեղ բերել-մսաղացի մեջ են գցել, որ կոտորեն, որ պայմանավորվածությունը չերևա, դիրքերը պահելը իմաստ չունի»:
Փաշինյանը հաղորդում է, որ, որոշ տվյալներով, զինվորներին համոզելով, նույնիսկ հրամայելով՝ ստիպել են որոշ մարտական դիրքեր թողնել թշնամուն․
«Իմ հանձնարարությամբ ԱԱԾ-ում սկսվել է հետաքննություն և գործող գլխավոր անձանցից մեկը, որ Ստեփանակերտի բնակիչ է, հայտնաբերվել և ձերբակալվել է Երևանում: Հարուցված քրեական գործի շրջանակներում տեղի է ունենում քննություն»։
Վարչապետը կոչ է արել բոլոր նրանց, ովքեր ունեն նման տեղեկություններ, դիմեն ԱԱԾ։
Մանրամասներ ԱԱԾ-ից
Լրտեսի մասին վարչապետի հայտարարությունից անմիջապես հետո ԱԱԾ պետ Արգիշտի Քյարամյանը պաշտոնանկ է արվել։ Ընդ որում, նա այդ պաշտոնը զբաղեցրեց ընդամենը չորս ամիս։
Այնուհետև արդեն ԱԱԾ-ն հաղորդագրություն է տարածել, որում մանրամասներ են նշվում սահմանին դավաճանական գործողությունների մասին։ Գլխավոր գործող անձ են հայտարարվել «կապի դասակի հրամանատարի տեղակալը և մարտական դիրքերից մեկի ավագը», որոնք համածառայակիցների շրջանում ստահոդ լուրեր են տարածել «հողերը հանձնելու» շուրջ քաղաքական ղեկավարության պայմանավորվածության մասին։
Հաղորդագրությունում ասվում է նաև, որ այդ գործողություններն ազդել են զինծառայողների բարոյահոգեբանական վիճակի վրա, որոնցից մի քանիսը, տրվելով սադրանքներին, լքել են ծառայության վայրը՝ հրաժարվելով կատարել իրենց զինվորական պարտականությունները:
ԱԱԾ քննչական դեպարտամենտում քրեական գործ է հարուցվել։
Մեկնաբանություն
Քաղաքական մեկնաբան Հակոբ Բադալյանն իր կարծինք է հայտնել ԱԱԾ ղեկավարի պաշտոնանկության վերաբերյալ․
«Որքան մեծ էր Արգիշտի Քյարամյանի կտրուկ թռիչքը, նույնքան փաստորեն կտրուկ էր անկումը: Ամբողջ հարցն այն է, որ նրա հետ անկման մեջ հայտնված չլինեն Հայաստանի անվտանգության համար կարեւոր գործոններ եւ բաղադրիչներ․․․
Նկատենք մի հետաքրքիր զուգորդում՝ կարծես թե թիկունքում այդ կտրուկ փոփոխությունը կատարվում է ճակատում հայկական բանակի իրականացրած փոփոխությունների համատեքստում: Այսինքն՝ ամրացում ճակատում, որը թույլ է տալիս գնալ կարեւոր քայլերի թիկունքում․․․ Մեկ այլ հարց է՝ ԱԱԾ նախկին պետը կասկածնե՞ր է առաջացրել, թե՞ ուղղակի ակնառու է եղել, որ չի ձգում»։
Ռազմական դրության պայմանների խստացում
Հոկտեմբերի 8-ի երեկոյան արդեն հայտնի է դարձել, որ Հայաստանի կառավարությունը խստացնում է ռազմական դրության կանոնները, որը հայտարարվել է սեպտեմբերի 27-ին՝ Ղարաբաղում ռազմական գործողությունների մեկնարկին զուգահեռ։
Այժմ, ռազմական դրության մասին որոշման մեջ կատարված լրացումների համաձայն․
1. արգելվում են պետական մարմինների քննադատություն պարունակող հրապարակումները, գործողություններն ու ելույթները։
2. Արգելվում է երկրի պաշտպանունակության դեմ ուղղված քարոզչությունը։
Սահմանափակումների խախտման դեպքում ռազմական դրության շրջանակում կիրառվելու է ինչպես վարչական, այնպես էլ քրեական պատասխանատվություն։ Նոր կանոնների պահպանմանը հետևելու է ոստիկանությունը։
Օրենսդրական փոփոխություններ
Հոկտեմբերի 9-ին խորհրդարանում ներկայացվել են Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ օրենսգրքում և Քրեական օրենսգրքում կատարվելիք լրացումները։ Փոփոխությունների համաձայն՝ քրեական պատասխանատվության կենթարկվեն կենթարկվեն բոլոր նրանք, ովքեր ռազմական դրության ժամանակահատվածում այնպիսի տեղեկություններ կտարածեն, որոնք կարող են վնաս հասցնել Հայաստանի անվտանգությանը։
Մասնավորապես, խոսքն այն դեպքերի մասին է, երբ
— առանձնապես վտանգավոր գործողությունները, խախտումներն անզգուշությամբ հանգեցրել են մարդու մահվան կամ այլ ծանր հետևանքների,
— տեղեկությունների հրապարակման և տարածման գործող կանոնների խախտումը վնաս է հասցրել պետության անվտանգության շահերին։
Նախատեսվում է նաև վարչական պատասխանատվություն․
— ազատ տեղաշարժի սահմանափակումների,
— տնտեսական գործունեության և ապրանքի շրջանառության խախտման,
— անհապաղ աշխատանքների ներգրավումից հրաժարվելու,
— տրանսպորտային միջոցի տրամադրումից հրաժարվելու համար։
Բացի այդ, վարչական պատիժ է նախատեսվում գործադուլների, հանրահավաքների և այլ գործողությունների կազմակերպման և դրանցում մասնակցության համար, որոնք կհանգեցնեն ձեռնարկությունների գործունեության դադարի։
