Հայաստանը նոր ՄԻՊ ունի՝ Քրիստինե Գրիգորյանն ընտրվեց
68 կողմ ձայնով Հայաստանի խորհրդարանը մարդու իրավունքների պաշտպան ընտրեց Քրիստինե Գրիգորյանին: Մինչ այս նա զբաղեցնում էր արդարադատության փոխնախարարի պաշտոնը:
Դեռևս նախորդ տարեվերջին «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունը հայտնել էր Գրիգորյանի թեկնածությունն առաջադրելու մասին: Տարեսկզբից իշխող ուժի ՄԻՊ թեկնածուն հանդիպումներ էր ունենում ԱԺ ընդդիմադիր ուժերի ու հանձնաժողովների հետ:
JAMnews-ն առանձնացրել է Գրիգորյանի տեսակետները սահմանագծման և սահմանազատման, Ադրբեջանի՝ ՀՀ տարածք ներխուժման մասին և ոչ միայն:
- «Ջրից, սննդից ու քնից զրկված»․ ՄԻՊ արտահերթ զեկույցը հայ ռազմագերիների մասին
- Հայաստան․ «արժեքների» համար պայքարողները չեն խանգարի պաշտպանել երեխաներին
- Հայ-ադրբեջանական սահմանի դեմարկացիա։ Հայաստանի օմբուդսմենն՝ ընդդեմ իշխանության դիրքորոշման
Մարդու իրավունքների պաշտպանի պաշտոնում Քրիստինե Գրիգորյանի թեկնածությունն առաջադրել էր խորհրդարանի իշխող ուժը՝ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունը: Իր որոշման մասին խմբակցությունը հայտնել էր դեռևս նախորդ տարվա դեկտեմբերին:
ՄԻՊ—ի ընտրության համար անհրաժեշտ է Աժ պատգամավորների ընդհանուր թվի ձայների առնվազն 3/5-ը: Հայաստանի խորհրդարանը 107 պատգամավոր ունի, այսինքն՝ ընտրության համար 64 ձայնը բավական էր: Միայն իշխող «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցությունն ունի 71 պատգամավոր:
«Ազգային ժողովի կանոնակարգ» օրենքի համաձայն` ՄԻՊ–ն ընտրվում է գաղտնի քվեարկությամբ: Պաշտոնավարման ժամկետը 6 տարի է:
Հունվարի 17-ի ԱԺ մարդու իրավունքների պաշտպանության և հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի արտահերթ նիստի ընթացքում բուռն քննարկվեց Քրիստինե Գրիգորյանի մասնագիտական գործունեությունը:
Ընդդիմադիր պատգամավորները պնդում էին, թե ՀՀ քաղաքացիները Գրիգորյանին չեն էլ ճանաչում, բացի այդ՝ նա իր գործունեության ընթացքում պաշտպանել է Ստամբուլյան ու Լանզարոտեի կոնվենցիաները, որոնց «ընդունման դեմ ՀՀ-ում դիմադրություն կար»:
Օրեր առաջ՝ հունվարի 21-ին Քրիստինե Գրիգորյանն ազատվել էր արդարադատության նախարարի առաջին տեղակալի պաշտոնից:
Գրիգորյանը բարձրագույն կրթություն ունի երկու մասնագիտությամբ՝ իրավագիտություն և արևելագիտություն: Ավելի քան 12 տարի աշխատել է պետական մարմիններում՝ ԱԺ աշխատակազմում, ՀՀ արդարադատության նախարարությունում, առաջին փոխվարչապետի աշխատակազմում:
Նախքան նախարարի տեղակալի պաշտոնը ստանձնելը զբաղեցրել է փոխվարչապետ Արարատ Միրզոյանի, այնուհետև ԱԺ նախագահի խորհրդականի պաշտոնները:
Իշխող ուժի պատգամավորները համոզմունք էին հայտնում, որ ՄԻՊ-ի իրենց թեկնածուն մասնագիտական ու մարդկային բարձր որակներ ունի, ու վստահեցնում՝ «Գրիգորյանը որևէ պաշտոնում չի հայտնվել որևիցե եղանակով, որևիցե վերելակով»:
Հանձնաժողովի նիստում Քրիստինե Գրիգորյանի թեկնածությանը դեմ էր քվեարկել ընդամենը 1 պատգամավոր:
Դատարանները շրջափակելու Փաշինյանի կոչի մասին
Հունվարի 12-ին Քրիստինե Գրիգորյանը հանդիպել էր Ազգային ժողովի ընդդիմադիր «Հայաստան» խմբակցության պատգամավորների հետ: Այդ պահին ՀՀ արդարադատության փոխնախարարի պաշտոնը զբաղեցնող Գրիգորյանը նշել էր, որ դատարանների մուտքերն ու ելքերը շրջափակելու վարչապետ Փաշինյանի կոչը [2019 թ.] «լավ որոշում չէր»:
«Դե, բնականաբար, չեմ համարում, որ լավ որոշում էր. լավ որոշում չէր»,– Արամ Վարդևանյանի հարցին ի պատասխան նշել էր Գրիգորյանը՝ չանդրադառնալով կոչի օրինականությանը:
Ադրբեջանի՝ ՀՀ տարածք ներխուժման մասին
«Հայաստան» խմբակցության պատգամավորների հետ հանդիպման ժամանակ իշխող ուժի ՄԻՊ թեկնածուն կարծիք էր հայտնել, որ Ադրբեջանի ԶՈՒ ներխուժումը ՀՀ տարածք ադրբեջանական իշխանությունների թույլ տված խախտումն է, սակայն հարցի լուծման պատասխանատվությունը կրում են մեր [ՀՀ] իշխանությունները:
«Ադրբեջանական զինված ուժերի՝ ՀՀ տարածք ներխուժման և շարունակվող ներկայության պայմաններում ՀՀ քաղաքացիների կյանքի, անվտանգության իրավունքը խախտվել է և շարունակում է խախտված մնալ», — նշել էր Գրիգորյանն ու վստահեցրել, որ ընտրվելու դեպքում մանդատն օգտագործելու է ՀՀ տարածք ներխուժման առնչությամբ շարունակվող խախտումը կոնկրետ փաստերով ցույց տալու համար։
Թաթոյանի կատարած աշխատանքի մասին
Մարդու իրավունքների պաշտպանի թեկնածուն հունվարի 17-ին անդրադարձել էր գործող ՄԻՊ Արման Թաթոյանի գործունեությանը՝ նշելով, որ սահմանամերձ համայնքների հետ կապված իրավիճակի գնահատման վերաբերյալ Թաթոյանի հայտարարությունները քաղաքական բնույթ չունեն:
ՄԻՊ Արման Թաթոյանը կշարունակի պաշտոնավարել մինչև ժամկետի ավարտը՝ 2022 թ. փետրվարի 23-ը։ Մեկ օր անց պաշտոնը կստանձնի Քրիստինե Գրիգորյանը:
«Արման Թաթոյանը կարևոր առաքելություն է իրականացրել և իրականացնում` ներառյալ սահմանամերձ համայնքներում մարդկանց հումանիտար իրավունքների խախտումների արձանագրումը։ Ստեղծված իրավունք խախտող ռիսկերի վերաբերյալ Թաթոյանը շատ հստակ է արտահայտվել, և վստահ եմ, որ ներկայացրել է կոնկրետ առաջարկներ ՏԻՄ–ներին, իշխանության մարմիններին։ Չեմ համարում, որ սա քաղաքական գործունեություն է», — ընդգծել էր Գրիգորյանը։
Գրիգորյանի գնահատմամբ՝ մարդու իրավունքների խախտումներն արձանագրելը չի կարող կրել քաղաքական բնույթ, այլ բան է, որ որոշ խմբեր կամ լրատվամիջոցներ կարող են այդպես ներկայացնել։
Ատելության խոսքի դեմ պայքարի մասին
Խորհրդարանում ՄԻՊ-ի ընտրության քննարկման ժամանակ թեկնածու Գրիգորյանը հայտարարել է, որ ընտրվելու դեպքում չի խուսափելու բարձր ամբիոններից հնչող ատելության խոսքի վերաբերյալ գնահատականներ տալուց:
Պատգամավորները ԱԺ ամբիոնից հնչած և ատելության խոսք պարունակող արտահայտություններ են մեջբերել, ինչին ի պատասխան Գրիգորյանն ասել է.
«Ես հետևողական եմ լինելու ու չեմ խուսափելու գնահատականներ տալու առումով: Կարծում եմ, որ հանրային դերակատարները պետք է մեծ հոգածությամբ վերաբերվեն այն մթնոլորտին, որի պատասխանատուն բոլորս ենք»:
Քրիստինե Գրիգորյանը նաև ՄԻՊ-երի բոլոր զեկույցներում հրապարակված խախտումները վերացնելու ուղղությամբ քայլեր ձեռնարկելու խոստում է տվել:
Սահմանագծման ու սահմանազատման մասին
Քրիստինե Գրիգորյանի դիտարկմամբ՝ հայ–ադրբեջանական սահմանի սահմանագծման և սահմանազատման գործընթացի հիմքում դրված են մարդու իրավունքի հարցեր:
ԱԺ-ում իր թեկնածության հարցի քննարկման ժամանակ Գրիգորյանը վստահեցրել է, որ ընտրվելու դեպքում ներգրավված է լինելու սահմանագծման ու սահմանազատման գործընթացում՝ կառուցելով հարաբերություններ թե՛ ընդդիմության, թե՛ իշխանության հետ:
«Սահմանագծումն ու սահմանազատումը բացի այն, որ շատ բարդ պրոցես է (նաև քաղաքական բաղադրիչով), բայց դրա հիմքում դրված են մարդու իրավունքի կարևոր հարցերը: Երբ նայում ենք միջազգային կազմակերպություններին, մասնավորապես՝ ԵԱՀԿ-ի պրակտիկային, նաև այն ուղեցույցին, շատ հստակ է, որ այնտեղ քաղաքական հարցերի լուծումների հետ հավասարապես նայվում են բնակչության բնականոն կյանքի ապահովման հարցերը, սոցիալական իրավունքները, կրթության ապահովման իրավունքը, կյանքի իրավունքը, անվտանգ միջավայրում ապրելու իրավունքը և այլն», — նշել է Գրիգորյանը:
