«Պետք է Իրանին ցույց տանք՝ իր վախերն անհիմն են»․ հայ քաղաքագետ
Հայաստանը՝ Իրանի և Արևմուտքի միջև
«Յուրաքանչյուր հարևան երկիր, որն Արևմուտքի մաս չէ, կարող է մեր երկրի ու Եվրամիության կապերի սերտացման առթիվ ունենալ որոշակի վախեր, սակայն դրանք անհիմն են»,- ասում է քաղաքագետ Էդգար Վարդանյանը։
Կարծում է՝ Երևանը պետք է Թեհրանին ցույց տա՝ իր վախերը ռացիոնալ չեն։ Շեշտում է՝ ԵՄ-ն էլ է փորձում դա անել։ Բացի այդ, Եվրամիությունը, իր հերթին, «բավականին ըմբռնմամբ է մոտենում այն հանգամանքին, որ Հայաստանը խորքային հարաբերություններ ունի Իրանի հետ»։
Ապրիլի 10-ին ՀՀ Ազգային ժողովում ունեցած ելույթում վարչապետ Փաշինյանն ասել էր՝ Թեհրանի հետ հարաբերությունները Երևանի համար ունեն առանձնահատուկ կարևորություն, դրանք հիմնված են «բնական շահերի» վրա․ «Արևմուտքի հետ մեր հարաբերությունների զարգացումը չենք հակադրել, չենք հակադրում և չենք հակադրի Իրանի հետ մեր հարաբերություններին։ Եվ Իրանի հետ ունեցած մեր հարաբերությունները չենք հակադրել, չենք հակադրում և չենք հակադրի Արևմուտքի հետ հարաբերություններին»։
«Թեհրանը մտահոգվելու պատճառ չունի»
Քաղաքագետ Էդգար Վարդանյանի համոզմամբ՝ Հայաստան-Եվրամիություն հարաբերությունների սերտացումն ուղղված չէ երրորդ երկրների, մասնավորապես՝ Իրանի Իսլամական Հանրապետության դեմ։
Ասում է՝ իրանական կողմն այդ առումով մտահոգվելու պատճառ չունի։
«Հենց Արևմուտքն ընդհանուր առմամբ և ԵՄ-ն, մասնավորապես, փորձում են գնալ Իրանի հետ հարաբերությունների բարելավման ճանապարհով»,- «Արմենպրեսի» հետ զրույցում նկատել է քաղաքագետը։
«Արտաքին քաղաքականության մեջ ՀՀ-ն գնում է ռադիկալ փոփոխությունների»
Քաղաքագետը կարծում է՝ արտաքին քաղաքականության մեջ Հայաստանի ռադիկալ փոփոխությունները տեսանելի են նաև Արևմուտքի համար։ Ըստ նրա՝ դրանք նպաստելու են, որպեսզի երկրում ժողովրդավարական բարեփոխումները խորանան, բայց ոչ միայն․
«ՀՀ-ն ունի լրջագույն անվտանգային խնդիրներ, որոնք հասցեագրելու և լուծելու ուղղությամբ գործողություններ իրականացնելու համար անհրաժեշտ է, որ երկիրը լինի հենց արևմտյան դաշտում»։
Ընդգծում է՝ ՀՀ-ԵՄ և առհասարակ Հայաստան-Արևմուտք հարաբերությունները հասել են աննախադեպ ծավալի և որակի։ Նշմարվում են համագործակցության նոր եզրեր կամ ոլորտներ, կա նաև զարգացման պոտենցիալ։ Վստահ է՝ սա հարաբերությունների նոր փուլի սկիզբ է․
«Արևմուտքի կողմից Հայաստանն ընկալվում է որպես ժողովրդավարության ուղի բռնած պետություն, որը ցանկանում է դիմագրավել ավտորիտար պետությունների կողմից տարաբնույթ հարձակումներին ու վտանգներին»։
«ԵՄ-ն կարող է օգնել անվտանգային խնդիրների լուծման հարցում»
Էդգար Վարդանյանը հիշեցրել է՝ կա Խաղաղության հիմնադրամ, որը որոշակի գործիքներ է տրամադրում ԵՄ անդամ չհանդիսացող պետություններին։ Դրանց օգնությամբ նրանք կարողանում են լուծել նաև անվտանգային խնդիրներ։
«Թեև հիմնադրամի գործունեության մեծ մասն ուղղված է Ուկրաինային աջակցություն տրամադրելուն, բայց հաշվի առնելով ապրիլի 5-ի բրյուսելյան հանդիպումը՝ կարող ենք ակնկալել, որ այդ ուղղությամբ էլ կլինի համագործակցություն, ՀՀ-ն կկարողանա ձեռք բերել որոշակի միջոցներ»,- պարզաբանել է նա։
Ասում է՝ Եվրամիության անդամ Ֆրանսիայի հետ Հայաստանն արդեն իսկ ունի «աննախադեպ ռազմաքաղաքական համագործակցություն», ստանում է սպառազինություն։ Վերլուծաբանի փոխանցմամբ՝ բանակցություններ են տարվում նաև ԱՄՆ-ի հետ այն մասին, թե «Վաշինգտոնն ինչպես կարող է աջակցել ՀՀ անվտանգության ամրապնդմանը»․
«Նահանգների դեսպանը վերջերս խոսեց այն մասին, որ իրենք մեզ կտրամադրեն, օրինակ, զրահապատ շարժական միջոցներ՝ զինվորականներին բուժօգնություն ցուցաբերելու համար»։
«Ազատություն» ռադիոկայանը նախօրեին հրապարակել էր ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպան Քրիստինա Քվինի հետ հարցազրույց։ Դեսպանից նաև հետաքրքրվել էին՝ կա՞ արդյոք որևէ քննարկում Հայաստանին զենք և ռազմամթերք մատակարարելու շուրջ։ Ի պատասխան Քրիստինա Քվինը նշել էր, որ ընթանում են շարունակական քննարկումներ, արդեն իսկ կան մի քանի պայմանավորվածություններ։ «Այդ պայմանավորվածություններից մի բան կարող եմ առանձնացնել՝ Հայաստանը խնդրել էր շտապօգնության զրահապատ մեքենաներ, որոնցով նրանք կարող են մտնել հակամարտության տարածք, և այդ մեքենաներով տեղափոխվող մարդիկ պաշտպանված կլինեն»,- նկատել էր դեսպանը։
Քաղաքագետի գնահատմամբ՝ Արևմուտքի հետ Հայաստանի հարաբերությունները կարող են զարգանալ «որոշակի սահմաններում»։ Սակայն դրանց առավել խորացումը պայմանավորված է լինելու նրանով, թե արդյո՞ք Երևանը շարունակելու է անդամակցել ՌԴ հովանու ներքո գործող ՀԱՊԿ ռազմական դաշինքին, վերանայելո՞ւ է հայ-ռուսական հարաբերությունները, թե՞ ոչ։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Հայաստանը՝ Իրանի և Արևմուտքի միջև
