Երկու իրականություն Վրաստանում․ Կավելաշվիլին երդվեց, Զուրաբիշվիլին կշարունակի պայքարը
Կավելաշվիլին և Զուրաբիշվիլին՝ Վրաստանի նախագահներ
Երեկ՝ դեկտեմբերի 29-ին Վրաստանի մայրաքաղաքում միաժամանակ ընթացել են երկու իրար բացառող իրադարձություններ՝ ընդգծելով երկրում առկա խորը քաղաքական պառակտվածությունը։
Խորհրդարանի շենքում տեղի է ունեցել իշխող «Վրացական երազանք» կուսակցության կողմից նախագահ նշանակված Միխեիլ Կավելաշվիլիի երդմնակալության արարողությունը։
Սակայն նրա լեգիտիմությունը չեն ճանաչում ընդդիմությունը և գրեթե ամբողջ քաղաքացիական հասարակությունը։
Ճիշտ նույն ժամանակ՝ առավոտյան ժամը 11-ին, նախագահական նստավայրում ելույթ է ունեցել Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին։ Նրա լիազորությունների ժամկետն ավարտվել է հենց դեկտեմբերի 29-ին։ Սակայն նա բազմիցս հայտարարել է, որ կմնա նախագահ այնքան ժամանակ, մինչև երկրում տեղի չունենան նոր, ազնիվ խորհրդարանական ընտրություններ։
Ընդդիմությունը, բողոքի ցույցերի հարյուր հազարավոր մասնակիցներն ու արևմտյան շատ առաջնորդներ նույնպես հայտարարում են, որ ներկա պահին Զուրաբիշվիլին Վրաստանի միակ լեգիտիմ իշխանությունն է։
Դեկտեմբերի 29-ի առավոտյան Օրբելիանիի պալատի մոտ, որտեղ գտնվում է նախագահական վարչակազմը, հազարավոր մարդիկ էին հավաքվել։ Դիմելով նրանց Սալոմե Զուրաբիշվիլին հայտարարել է, որ կլքի նստավայրը, սակայն կմնա ժողովրդի հետ՝ որպես միակ լեգիտիմ նախագահ, և կշարունակի պայքարը նոր խորհրդարանական ընտրությունների նշանակման և իշխանության օրինական փոփոխության համար։
«Ես կլքեմ նստավայրը և կլինեմ ժողովրդի կողքին»
Գլխավոր հարցը հետևյալն էր՝ արդյո՞ք Սալոմե Զուրաբիշվիլին կլքի նախագահական վարչակազմը, թե՞ նրա այնտեղ մնալը կդառնա երկրում ևս մեկ բաժանարար գիծ։
Նախորդ օրերին նա բազմիցս հայտարարել էր, որ կշարունակի կատարել նախագահի պարտականությունները և նույնիսկ չի լքի շենքը։
Այդ առնչությամբ «Վրացական երազանքի» կողմից վարչապետ նշանակված Իրակլի Կոբախիձեն սպառնացել էր՝ եթե նա չլքի շենքը, «կարող է հայտնվել ճաղերի հետևում»։
Արդյունքում Զուրաբիշվիլին հայտարարել է, որ կլքի նստավայրը, «սակայն կմնա ժողովրդի հետ և կշարունակի պայքարը ինչպես երկրի ներսում, այնպես էլ նրա սահմաններից դուրս»։
Սոցցանցերում ֆուրոր է առաջացրել մի խորհրդանշական դետալ․ Զուրաբիշվիլին կրում էր վրացական դրոշի գույներով այն նույն կոստյումը, որը նրա հագին էր վեց տարի առաջ՝ իր երդմնակալության օրը։
«Վեց տարի առաջ ես երդվեցի՝ ձեռքս դնելով սահմանադրության վրա, հավատարմության երդում տվեցի երկրին ու ձեզ։ Այդ պատճառով ես այսօր այստեղ եմ, և իմ երդումը մնում է նույնը՝ անկախ նրանից, թե որտեղ եմ գտնվում՝ նստավայրո՞ւմ, թե՞ դրանից դուրս»,- հայտարարել է Զուրաբիշվիլին՝ դիմելով հավաքված հազարավոր աջակիցներին։
Սալոմե Զուրաբիշվիլին ևս մեկ անգամ ընդգծել է, որ ինքը Վրաստանի միակ լեգիտիմ նախագահն է․
«Ես առաջարկում եմ գիտակցել, թե ինչ է նշանակում լեգիտիմություն։ Այն կարող է բխել միայն մեկ աղբյուրից՝ ժողովրդից։ Այնտեղ, որտեղ չկա ժողովրդի վստահությունը, չի կարող լինել լեգիտիմություն»,- ասել է Զուրաբիշվիլին։
Նա նաև հավաքվածներին ներկայացրել է պայքարի շարունակման կոնկրետ ծրագիր և կրկնել է երկու գլխավոր պահանջները՝ բողոքի ցույցերի ձերբակալված մասնակիցների ազատ արձակում և նոր խորհրդարանական ընտրությունների անցկացում։
«Նոր ընտրությունների պահանջը կարգախոս չէ և ոչ էլ հռետորական հայտարարություն։ Դա իրականությունն է և ստեղծված իրավիճակից միակ ելքը։ Նոր խորհրդարանական ընտրությունները պարտադիր տեղի կունենան։ Համաշխարհային փորձը ցույց է տալիս, որ նման ճգնաժամերի ժամանակ այլ ճանապարհ չկա»,- ասել է Սալոմե Զուրաբիշվիլին։
«Այս պայքարը կարող է տևել օրեր, շաբաթներ, գուցե մի քանի ամիս։ Սակայն նոր ընտրություններին պատրաստվելը պետք է սկսվի արդեն այսօր, որպեսզի քվեարկությունը հնարավոր լինի անցկացնել ազնիվ, գաղտնիության պայմաններում և արտերկրում ապրող և աշխատող Վրաստանի քաղաքացիների լիարժեք ներգրավմամբ։ Պետք է ստեղծվեն այնպիսի պայմաններ, որ հետո ոչ ոքի մոտ կասկածներ չառաջանան ընտրությունների արդյունքների վերաբերյալ։
Առաջիկայում պետք է պատրաստվի փաստաթուղթ այն մասին, թե ինչպես և ինչ պայմաններում պետք է անցկացվեն նոր խորհրդարանական ընտրությունները։ Մանրամասն ծրագրի մշակման վրա կաշխատեմ բոլոր նրանց հետ, ովքեր ներգրավված են այս գործընթացում։ Շատ շուտով՝ մի քանի օրից, մենք ձեզ կներկայացնենք հստակ փաստաթուղթ»,— նշել է Զուրաբիշվիլին։
Նա քաղաքական գործընթացներին մասնակցելու կոչ է արել արդեն երկար ժամանակ շարունակվող բազմահազարանոց բողոքի ցույցերում իրենց դրսևորած ակտիվիստներին․
«Ձեր հերթն է մտնել քաղաքական դաշտ, պատրաստվեք, որովհետև այդ հնարավորությունը շատ շուտով կլինի։ Դուք ժամանակ ունեք ուժեղանալու, և մենք ձեզ կօգնենք այդ հարցում»,- հավելել է նա:
Զուրաբիշվիլին հայտնել է, որ պատրաստվում է հանդիպել հասարակության տարբեր խմբերի՝ գործարարների, պետծառայողների, նոր քաղաքական ուժերի, շրջանների բնակիչների հետ:
«Ես նաև կմեկնեմ արտերկիր՝ հանդիպելու համաշխարհային առաջնորդների հետ և պատմելու, թե ինչն է անհանգստացնում Վրաստանի քաղաքացիներին։ Իսկ հետո կվերադառնամ Վրաստան»,- հայտարարել է Սալոմե Զուրաբիշվիլին։
Նա խոսել է, մասնավորապես՝ ազատ լրատվամիջոցների կարևորության մասին:
«Առանց ազատ լրատվամիջոցների չեն լինի ազատ ընտրություններ։ Մեր պարտականությունն է պաշտպանել լրագրողներին»,- ասել է նա։
Այնուհետև Զուրաբիշվիլին լքել է ամբիոնը և միացել նախագահի նստավայրի առջև հավաքված հազարավոր մարդկանց, ովքեր վանկարկել են «Շնորհակալություն»։
Ինչպե՞ս է անցել Կավելաշվիլիի երդմնակալությունը
Այն նույն ժամանակ, երբ Սալոմե Զուրաբիշվիլին դիմում էր նախագահական նստավայրի մոտ հավաքված մարդկանց, Միխեիլ Կավելաշվիլին նախագահական երդում էր տալիս խորհրդարանի շենքում՝ «Վրացական երազանքի» պատգամավորների և կառավարության անդամների ներկայությամբ։
Կավելաշվիլին նախագահ էր ընտրվել դեկտեմբերի 14-ին ընտրիչների կոլեգիայի կողմից, որը բաղկացած էր իշխող կուսակցության անդամներից և տեղական իշխանությունների՝ նրան հավատարիմ ներկայացուցիչներից։ Կավելաշվիլիի թեկնածությունն այս պաշտոնի համար առաջադրել էր անձամբ «Վրացական երազանքի» պատվավոր նախագահ, օլիգարխ Բիձինա Իվանիշվիլին, որը համարվում է երկրի ոչ ֆորմալ կառավարիչը։
Երդմնակալության արարողությունը նախագահի, որին Սալոմե Զուրաբիշվիլին, ընդդիմադիր կուսակցությունները և եվրոպամետ ցույցերի մասնակիցները համարում են ոչ լեգիտիմ, բացել է «Վրացական երազանքի» կողմից խորհրդարանի նախագահ նշանակված Շալվա Պապուաշվիլին։
«Այսօրվանից Վրաստանը կունենա նախագահ, որը կանգնած կլինի պետական արժեքների և շահերի պաշտպանության դիրքերում»,- հայտարարել է Պապուաշվիլին։
Կավելաշվիլին երդմնակալության է եկել իր ընտանիքի անդամների հետ և երդվել՝ ձեռքը դնելով Աստվածաշնչի ու երկրի սահմանադրության վրա։
Նախագահի երդումը լսել են միայն «Վրացական երազանքի» և պատրիարքարանի ներկայացուցիչները. արարողությանն ուրիշ ոչ ոքի չէին հրավիրել։ Սա Վրաստանի պատմության մեջ առաջին երդմնակալությունն էր, որին ներկա չէին դիվանագիտական կորպուսի ներկայացուցիչները։
Երդմնակալության ամենապատվավոր հյուրը Բիձինա Իվանիշվիլին էր։
Երդմնակալությունից հետո իր 15-րոպեանոց ելույթում Միխեիլ Կավելաշվիլին շնորհակալություն է հայտնել ղեկավարությանը, այնուհետև խոսել է Վրաստանի ավանդույթների, ճաշկերույթների, ընտանիքի կարևորության և խաղաղության կենացի մասին։
Մի քանի մեջբերում
● «Վրաստանը դարերի ընթացքում անցել է բազմաթիվ պառակտումների միջով և անզիջում պայքարել է խոշորագույն համաշխարհային կայսրությունների դեմ, սակայն գոյատևել է և պահպանել այն արժեքներն ու ավանդույթները, որոնց վրա հիմնված է վրաց ազգը»։
● «Վրացական ճաշկերույթը ոչ միայն մեր ավանդույթների դրսևորումն է, այլև ոչ նյութական մշակութային ժառանգության հուշարձան, որն ամենալավն է ցույց տալիս վրացիների վերաբերմունքը խաղաղության նկատմամբ։ Ցանկացած ավանդական վրացական ճաշկերույթ սկսվում է կենացով՝ հանուն Տիրոջ և խաղաղության»։ Կավելաշվիլին մի քանի անգամ ընդգծել է խաղաղության բարձրագույն արժեքը «հայրենիքի համար անթիվ մարտեր» մղած Վրաստանի ժողովրդի համար։
● «Վրացական ընտանիքն այն վայրն է, որտեղ երեխաները սովորում են հարգել իրենց ծնողներին, տատիկներին ու պապիկներին, սիրել ազատությունը, պայքարել անարդարության դեմ, հարգել տարբեր կարծիքներ և կիսել մեր նախնիների կողմից պահպանված ավանդույթները, որոնք միավորում են վրաց ժողովրդին»։
● «Տարածաշրջանային և համաշխարհային մարտահրավերները հաղթահարելու գործում մեզ կօգնեն միասնությունն ու ազատասեր վրացական բնավորությունը, որը պահանջում է հարգել վրացական արժեքները, ավանդույթները, ազգային ինքնությունը, ընտանիքի սրբությունը»։
● «Հենց վրացական ժողովրդի ուժեղ և անկոտրում բնավորության շնորհիվ է <…> հաջողվել պահպանել խաղաղությունն անհավասար պայքարում, պայքարել անարդարության ու ստախոսության դեմ։ Այդպես մենք կկարողանանք շարունակել տնտեսական առաջընթացն ու ընթացքը դեպի եվրոպական ընտանիք»։
Կավելաշվիլիի երդմնակալությունը տևել է 40 րոպե։ Նույնիսկ խորհրդարանում հավատարմագրված լրագրողներին թույլ չի տրվել մուտք գործել դահլիճ։ Նրանք երդմնակալության ընթացքին հետևել են խորհրդարանի նախասրահում տեղադրված էկրաններից։
«Կարմիր քարտ Կավելաշվիլիին» ակցիան
Երդմնակալության արարողության ավարտին խորհրդարանի առջև գտնվող՝ մինչ այդ դատարկ տարածքը լցվել է բողոքի ցույցերի հազարավոր մասնակիցներով: Այդտեղ են եկել նախագահական վարչակազմից, որտեղ Սալոմե Զուրաբիշվիլին ավարտել էր իր ելույթը։
Շատերի ձեռքին եղել են «կարմիր քարտեր»՝ որպես Կավելաշվիլիի երդմնակալության դեմ բողոքի արտահայտման խորհրդանշական միջոց։ Կավելաշվիլին նախկին ֆուտբոլիստ է, խորհրդարանի կայքում նրա ինքնակենսագրականի «կրթություն» բաժինը դատարկ է։
«Գոնե ֆուտբոլի լեզուն նա հասկանում է»,- ասել են ցուցարարները և դիմելով «Վրացական երազանքի» պատգամավորներին և նրանց նշանակած կառավարությանը՝ վանկարկել «Ռուսաստանի ստրուկնե՛ր»։
Thousands of protesters in #TbilisiProtests issued symbolic "red cards" to Mikheil Kavelashvili, whom the ruling Georgian Dream party appointed as president and inaugurated today in parliament under extremely tight security.
— JAMnews (@JAMnewsCaucasus) December 29, 2024
Kavelashvili, a former football player, has a blank… pic.twitter.com/kYVBlhyUW6
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Կավելաշվիլին և Զուրաբիշվիլին՝ Վրաստանի նախագահներ
