Կարծիք. պայքար կորոնավիրուսի դեմ Վրաստանում՝ խարխափումներ խավարում
«Եվրոպական Վրաստան» ընդդիմադիր կուսակցությունից խորհրդարանի պատգամավոր և Վրաստանի նախկին առողջապահության ու սոցիալական պաշտպանության նախարար (2012) Զուրաբ Չիաբերաշվիլին JAMnews-ին տված հարցազրույցում կիսվել է իր հայացքներով այն մասին, թե ինչպես է Վրաստանի կառավարությունը պայքարում կորոնավիրուսի տարածման դեմ, ինչքանով են արդյունավետ արտակարգ դրությունը և կարանտինը, և ինչպիսի քայլեր է անհրաժեշտ ձեռնարկել:
Երկրների մեծ մասը մտածում է առողջապահության ծանրաբեռնվածության և վիրուսի տարածման միջև հավասարակշռության մասին, որպեսզի առողջապահության ոլորտը չափից դուրս ծանրաբեռնված չլինի, ռիսկային խմբերը առավելագույնս պաշտպանված լինեն վիրուսից, որպեսզի միևնույն ժամանակ հասարակության մնացած հատվածը կարողանա իմունիտետ ձեռք բերել:
Մենք նաև պետք է հասկանանք, որ տնտեսության լիովին դադարեցման և փակման պայմաններում հետևանքները կլինեն աղքատությունը, թշվառությունը և նույնիսկ սովը, որոնք նույնպես կարող են մարդկային կյանքեր արժենալ:
- Վրաստանը և կորոնավիրուսը. հաջողությո՞ւն, թե՞ բախտ
- Կորոնավիրուսն ու «վերջին օրերի եկեղեցին»: Ինչո՞ւ Վրաց եկեղեցին չի չեղարկում պատարագները
- Կորոնավիրուս, արտակարգ դրություն և ֆերմերների ցույց Վրաստանում
Կառավարությունը չունի հստակ մարտավարություն այն կապակցությամբ, թե ինչպես դուրս գալ այս փակ ռեժիմից և ինչպես գտնել ճիշտ հավասարակշռություն առողջապահության և տնտեսության միջև:
Մենք պետք է իմանանք վարակվածների թվի և հիվանդանոցային ոլորտի ծանրաբեռնավածության հստակ հարաբերակցությունը: Հարկավոր է ճիշտ մոդել: Օրինակ, մենք պետք է իմանանք, եթե վարակվածների թիվը 420 է, իսկ վաղը կլինի 600, դա ինչպե՞ս կավելացնի աշխատանքային ծանրաբեռնվածությունը:
Մյուս կողմից, մենք պետք է նայենք սահմանափակումների, արտակարգ դրության և վարակվածների քանակի միջև կապին: Եթե մենք հստակ չսահմանենք այս երկու կապը, և, ի վերջո, չհաստատենք սահմանափակումների և հիվանդանոցների ծանրաբեռնվածության միջև ուղիղ կապ, ապա մենք պարզապես խարխափում ենք խավարում:
Եթե մենք կանգ առնենք վարակվածների քանակի ներկայիս փոքր թվերի վրա, դա կարող է լինել աննպատակահարմար, և այդ մասին այժմ խոսում են ամբողջ աշխարհի համաճարակաբանները: Քանի որ հենց բացվի սահմանը նույնիսկ մեկ երկրի հետ՝ Հայաստանի, Ադրբեջանի կամ Թուրքիայի, մեր առևտրական գործընկերների հետ, որտեղ հասարակական իմունիտետը ավելի բարձր կլինի, քան մեզ մոտ, մենք նորից վարակի բռնկման վտանգի կենթարկվենք:
Կառավարությունը գործում է խորհրդային սկզբունքով. «այն ամենը, ինչ թույլատրված չէ, ուրեմն արգելված է»: Այսօր, օրինակ, նրանք վերահսկում են բժիշկների երթևեկությունը դեպի տուն և հիվանդանոց, որպեսզի նրանք ոչ մի տեղ չգնան: Դա լիովին բյուրոկրատական թյուրիմացություն է:
Նույն Շվեյցարիայում ընդհանրապես արգելքներ չկան, որովհետև կառավարությունը վստահ է իր քաղաքացիների ողջամտության և բարեխղճության վրա: Նույնսիկ եթե մարդուն հիմա պետք է բժշկական օգնություն, ավտոմեքենաների օգտագործման արգելքի պատճառով հիմա հիվանդանոց գնալը կարող է բարդ լինել, որովհետև բոլորը վախենում են 3 հազար լարի տուգանքից:
Էլ չենք խոսում այն մասին, որ ընտանիքները կարող է շատ կարիքներ ունենան, իսկ նրանց ձեռքերը կապում են: Սկզբունքը պետք է այն լինի, որ «այն ամենը, ինչը արգելված չէ, թույլատրված է»:
Ես արդարացված եմ համարում, որ դպրոցները, մանկապարտեզները և համալսարանները դեռ փակ են: Բայց երբ խոսքը ձեռնարկությունների մասին է, որտեղ կարող են մարդիկ աշխատել մեծ հրապարակում, բաց տարածության մեջ, օրինակ, շինարարությունը կամ փայտամշակման ձեռնարկությունը, ինչո՞ւմն է խնդիրը, եթե դրանք աշխատեն:
Կամ եթե մենք գնում ենք խանութ և գնում հավկիթ, ապա ինչո՞ւմն է խնդիրը, որ գնանք խանութ և գնենք լիցքավորման սարք բջջային հեռախոսի համար: Ի՞նչն այն չէ լիցքավորման սարքերի խանութում, եթե այնտեղ, ինչպես դեղատանը, մենք կարող ենք հերթ կանգնել դրսում և հերթով ներս մտնել:
Կառավարության այդպիսի դիրքորոշումը մտածել է տալիս, որ այն գործում է խուճապի մեջ, չունի հստակ ծրագիր: Ամենակարևորը՝ երբ մենք խոսում ենք բացելու մասին, սահմանափակումներն աստիճանաբար հանելու մասին, այն պետք է կապված լինի կոնկրետ վերահսկիչ ցուցանիշների հետ, որպեսզի հնարավոր լինի բացատրել, թե որ դեպքերում են այդ սահմանափակումները հանվում:
Ես տեսնում եմ առողջապահության մեջ լուրջ խնդիր հիվանդանոցներում վարակի տարածման ներքին վերահսկման մեխանիզմներում, ինչպես նաև բուժանձնակազմի պատշաճ վերազինման և վերապատրաստման հարցում: Եթե վարակվածների այսպիսի ցածր թվերի դեպքում՝ 400 մարդ, մենք ունենք վարակված բուժանձնակազմ, դա նշանակում է, որ համակարգում թույլ տեղեր կան: Մենք բոլորս շատ ուրախ ենք, որ քիչ վարակվածներ ունենք, բայց հենց իրենք՝ կառավարության խոսնակները, համաճարակաբանները մեզ ասում են, որ իրենց կանխատեսումներով հաշիվը կանցնի հազարների:
Բայց եթե մենք շարժվում ենք դեպի հազարավոր վարակվածներ, առողջապահության համակարգը կարիք ունի պատրաստվածության այլ աստիճանի, քան այն, ինչի մասին խոսում է առողջապահության նախարարը:
Կարևորն այն է, որ մենք չենք տեսնում տրամաբանություն Վրաստանում գործող այսպիսի սահմանափակումների և վարակվածների փոքր քանակի միջև: Եթե ունենք այդպիսի փոքր ցուցանիշներ, ապա ինչո՞ւ ենք այդպես ուժեղ վնասում տնտեսությունը: Եվ եթե վախենում ենք վարակի աճից, ապա ինչո՞ւ այն երեք ամսվա ընթացքում, որ ստեղծվել է Համակարգող խորհուրդը, չկարողացանք ավելացնել նյութական և մարդկային ռեսուրսները, որպեսզի կարողանայինք գոնե հազար պացիենտի օգնել:
