«Ազգային անվտանգության խնդիր»․ ծնելիությունը Հայաստանում ավելի է նվազել
Ծնելիության նվազում Հայաստանում
2022 թ․-ին Հայաստանում ծնելիությունն ավելի է նվազել է։ Վիճակագրական կոմիտեի հրապարակած նոր տվյալների համաձայն՝ զուգահեռաբար, ավելացել են ամուսնալուծության դեպքերը։
«Ամուսնալուծվածների 85%-ը երեխաներ չունի»,- ահազանգում է բժշկական գիտությունների դոկտոր Արմեն Մուրադյանը։
Նախորդ տարվա ժողովրդագրական ցուցանիշները մտահոգիչ է համարում։ Ասում է՝ դրանց բարելավումը Հայաստանի համար ազգային անվտանգության խնդիր է։
Վերջին տարիներին Հայաստանում նկատվում են դեպոպուլյացիոն միտումներ, որոշ մարզերում ավելի շատ մահեր են գրանցվում, քան ծնունդներ։ Ժողովրդագրական ճգնաժամի մասին հայ փորձագետներն ահազանգում են 2019-թ․-ից։ Իրավիճակն ավելի բարդացավ 2020 թ․-ին կորոնավիրուսի համավարակով և Արցախյան երկրորդ պատերազմի հետևանքներով պայմանավորված։
Աղջիկների թիվը 408-ով նվազել է
Վիճակագրական կոմիտեի փոխանցմամբ՝ 2022 թվականին ծնվել է 19․195 տղա, 17․158 աղջիկ։ Նշվում է, որ ծնելիությունը նվազել է: Ծնվել է 36․353 երեխա, ինչը 270-ով պակաս է նախորդ տարվա ցուցանիշից։
Ծնելիության նվազման ֆոնին ծնված տղաների թիվն ավելացել է 138-ով, իսկ աղջիկներինը՝ նվազել 408-ով․
«Ընդհանուր առմամբ, 2022 թ. հունվար-դեկտեմբերին սեռերի հարաբերակցության գործակիցը կազմել է 111.9 տղա՝ 100 աղջկա հաշվով: Նախորդ տարի հարաբերակցությունը եղել է 108.8 տղա՝ 100 աղջկա հաշվով»։
Ամուսնալուծություններն ավելացել են
2021 թ․-ի համեմատ ամուսնալուծություններն աճել են շուրջ 2․1%-ով կամ 91-ով։ Գրանցվել է 4525 ամուսնալուծություն։
Ամենաշատ ամուսնալուծությունները 2022 թ․-ին գրանցվել են մայրաքաղաք Երևանում։ Սակայն նախորդ տարվա համեմատ՝ ամենամեծ տոկոսային աճը ամուսնալուծությունների նկատվել է Սյունիքի մարզում՝ շուրջ 44%-ով։ 38% աճ է գրանցվել Վայոց Ձորում, շուրջ 10 %՝ Երևանում։
Իսկ ամուսնությունների թիվը նվազել է 370-ով (2.2%-ով)։ 2022 թվականին գրանցվել է 16․795 ամուսնություն։
«Մտահոգիչ ցուցանիշներ են»
Երևանի պետական բժշկական համալսարանի ռեկտոր Արմեն Մուրադյանի փոխանցմամբ՝ վերջին 10 տարվա ընթացքում Հայաստանում ամուսնությունների թիվը նվազել է 13%-ով, իսկ ամուսնալուծությունները 40%-ով ավելացել են։
«Հայաստանում ժողովրդագրական իրավիճակի բարելավման առողջապահական ասպեկտները» թեմայով համաժողովի ընթացքում նա նշել է՝ առողջապահական ոլորտն ազդում է ժողովրդագրական ցուցանիշների վրա, սակայն մեծ նշանակություն ունեն նաև սոցիալական ոլորտը և մշակութային բաղադրիչը։ Ըստ նրա՝ սոցիոլոգներն ու հոգեբաններն այս ցուցանիշների հետ կապված վերլուծություններ պետք է անեն՝ կապված թե՛ դեպրեսիաների, թե՛ մշակութային մակերեսային մոտեցումների հետ, որոնք թույլ չեն տալիս ամուր ընտանիքներ ստեղծել։
Մուրադյանի հրապարակած տվյալներով՝ 1992 թ․-ին կանանց՝ առաջին երեխայի ծննդաբերության տարիքը 22 էր, հիմա՝ 28։
«Այս ցուցանիշները մտահոգիչ են, քանի որ ժողովրդագրական ցուցանիշների բարելավումը Հայաստանի համար ազգային անվտանգության խնդիր է»,- ընդգծել է նա։
Ասում է՝ եթե այս տենդենցը շարունակվի և միջին տարիքը դառնա 35-ը, ապա կպահանջվեն «առողջապահական լրջագույն ներդրումներ»։ Նրա խոսքով՝ այդ տարիքում բնական ճանապարհով հղիանալու ցուցանիշը կազմում է ընդամենը 15%:
Առողջապահության նախկին նախարար Մուրադյանի խոսքով՝ ամուսնալուծվածների 85%-ը երեխաներ չունի։ Սա, ըստ նրա, մեծ ազդեցություն է թողնում ժողովրդագրական իրավիճակի վրա։
«Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը տագնապալի է համարում 15% անպտղությունը։ Հայաստանում այս ցուցանիշն ավելի բարձր է՝ 16․8% է»,- ասում է բժիշկը։
Արմեն Մուրադյանի դիտարկմամբ՝ Հայաստանի համար խիստ կարևոր է, որ յուրաքանչյուր ընտանիքում առնվազն 3 երեխա ծնվի։ Ասում է՝ դա անհրաժեշտ է «պարզ վերարտադրողականության համար»։
Մտահոգիչ է համարում նաև այն հանգամանքը, որ երկրում 5 տարեկաններն ավելի քիչ են, քան 60-ից բարձր տարիքային խումբը, որն ունի «սոցիալական և տնտեսական անվտանգության երաշխիքների ապահովման կարիք»։
Հետևեք մեզ — Facebook | Youtube | Telegram
Ծնելիության նվազում Հայաստանում
