«Լավատեսության հիմք չկա, փորձում ենք ստեղծել այն»․ Հայաստանի վարչապետ

Լավատեսության հիմք չկա, փորձում ենք ստեղծել այն։ Առցանց ասուլիսի ժամանակ ասել է Հայաստանի վարչապետը դեկտեմբերի 24-ի երեկոյան կազմակերպված տարեվերջյան առցանց ասուլիսի ժամանակ։

Նիկոլ Փաշինյանն անդրադարձել է հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորմանը, Ալիևի հետ առանձնազրույցին, ադրբեջանցի գերիների վերադարձին և մի շարք այլ հարցերի։

JAMnews-ը ներկայացնում է վարչապետի ասուլիսի կարևոր թեզերը։

• «Հայաստանը չի տրվելու շանտաժային քաղաքականությանը»․ Փաշինյան
• «Մեր միջև չհասկացված հարցեր չկան»․ Հայաստանի վարչապետի այցը Վրաստան
• Սահմանադրական փոփոխություններ Հայաստանում․ կձևավորվի նոր խորհուրդ

Հայ-թուրքական երկխոսության և Էրդողանի հետ հնարավոր հանդիպման մասին

«Աշխատում ենք չհիմնավորված լավատեսություն չարտահայտել», — ասել է ՀՀ վարչապետը։

Փաշինյանի խոսքով՝ հայ–թուրքական սահմանի, երկաթուղային և օդային հաղորդակցության բացումը Հայաստանը դրական է գնահատում։

Ասում է՝ հայ–թուրքական երկխոսությունն այն գործընթացը չէ, որ մեկ-երկու հանդիպումով հարց լուծվի։

«Շատ երկար պրոցես է լինելու։ Օր դեռ նշանակված չէ։ Լինելու են բանագնացների թիմեր, որոնց կազմով զբաղվում է հիմա ԱԳՆ–ն», — նշել է Փաշինյանը։

Վարչապետը տեղեկացրել է, որ Էրդողանի հետ հանդիպման պայմանավորվածություն չկա։ Թուրքիայի առաջնորդի հետ կհանդիպի այն ժամանակ, երբ պահը գա․

«Եթե բանակցային գործընթացը հաջող ընթանա, պրոցեսը հասունանա մինչև այդ կետը, բնականաբար, դրան կհաջորդեն նաև բարձր և բարձրագույն մակարդակով հանդիպումներ»։

Հայ բանագնացի կարողությունների մասին

Հատուկ ներկայացուցիչների նշանակման մասին հայտարարությունից հետո ձեռնարկվեցին գործնական քայլեր։ Թուրքիան ԱՄՆ-ում երկրի նախկին դեսպան Սերդար Քըլըչին նշանակեց այդ պաշտոնում, Հայաստանը՝ ԱԺ փոխնախագահ Ռուբեն Ռուբինյանին։

Փաշինյանի դիտարկմամբ՝ կարևոր է, որ բանակցողը լինի քաղաքական թիմի ներկայացուցիչ։

Անդրադառնալով Ռուբինյանի նշանակումից հետո հնչած քննադատություններին՝ վարչապետն ասել է, որ «Ռուբինյանի կրթությունը, անցած ճանապարհն ու փորձառությունը բավարար են» Հայաստանի բանագնացը լինելու համար։

Վարչապետ Փաշինյանն ընդգծել է, որ Ռուբինյանը գործընթացը վարելու է ոչ թե միայնակ, այլ ԱԳՆ-ում ձևավորվելիք դիվանագիտական թիմի հետ․

«Ռուբինյանը գլխավոր բանակցողն է լինելու այս թեմայով։ Բայց դա չի նշանակում, թե մեր նախորդ փորձությունից ու փորձառությունից այդ ամենը կտրված է լինելու»։

Փաշինյան-Ալիև առաջիկա հանդիպման մասին

Դեկտեմբերի 28-ին Սանկտ Պետերբուրգում կայանալու է ԱՊՀ անդամ պետությունների ղեկավարների ոչ պաշտոնական գագաթնաժողովը։ Մասնակցելու են նաև Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարները։ 

«Հանդիպման կամ բանակցությունների պաշտոնական առաջարկ դեռ չենք ստացել, բայց շփում անպայման կլինի։ Քանի որ գագաթնաժողովը ոչ ֆորմալ է, շփումները նույնպես ոչ ֆորմալ կլինեն», — կարծում է Փաշինյանը։

Բրյուսելյան առանձնազրույցի մասին

Դեկտեմբերի 14-ին Բրյուսելում Միշել-Փաշինյան-Ալիև եռակողմ հանդիպումից հետո Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարներն առանձնազրույց էին ունեցել։

Փաշինյանն ասել է, որ Շառլ Միշելը «իրենց չէր խանգարում», իսկ առանձնազրույցի ժամանակ «քննարկել են նույնը, ինչ դրանից առաջ և հետո»․

«Այնպես չէր, որ Շառլ Միշելը սենյակից դուրս եկավ, և մեր թեման փոխվեց, ոչ դինամիկան է փոխվել, ոչ հարցերը»։

Վարչապետի խոսքով՝ Ալիևի հետ իր զրույցը տևել է 15-30 րոպե։

Երկաթուղային հաղորդակցության վերագործարկման մասին

Ըստ Փաշինյանի՝ կողմերը համաձայնության են եկել Հայաստան-Ադրբեջան երկաթուղային հաղորդակցության վերագործարկման հարցում։

Երկաթգիծը գործելու է սահմանային և մաքսային ընդունված կանոնների համաձայն։

«Սա մեզ համար էլ, Ադրբեջանի համար էլ ընդունելի է, ու մենք պայմանավորվեցինք գործարկել երկաթուղու շինարարությունը», — նշել է Փաշինյանը։

Վարչապետը վստահեցրել է՝ եթե երկաթուղային փոխադրումների անվտանգությունն ապահովված չլինի, փոխադրումներ տեղի չեն ունենա․

«Եթե հայկական բեռները Ադրբեջանի տարածքով չանցնեն, ադրբեջանական բեռներն էլ Հայաստանի տարածքով չեն անցնի։ Բայց անտրամաբանական կլինի, որ մենք երկաթուղի բացենք ու այն չօգտագործվի։ Հարց կառաջանա` ներդրումներն ինչի՞ համար արվեցին»։

Ավտոճանապարհների ապաշրջափակման մասին

Հայաստանի վարչապետի փոխանցմամբ՝ Ալիևի հետ հանդիպումների ընթացքում ավտոճանապարհների ապաշրջափակման հարցով հստակ պայմանավորվածություն ձեռք չի բերվել։ Քննարկել ու բացահայտել են որոշակի խնդիրներ։

 «Հանդիպումից հետո ես որոշակի հնարավորություն տեսա, և այդ հնարավորությունները մենք պիտի փորձենք օգտագործել, որպեսզի այս հարցում կոմպրոմիսային լուծում գտնենք», — ընդգծել է գործադիրի ղեկավարն ու տեղեկացրել, որ հայկական կողմը պատրաստվում է պատվիրել նախագիծն ու նախահաշիվը։

Երկու ադրբեջանցի գերիների մասին

Դեկտեմբերի 18-ին հայ դիրքապահների կողմից ձերբակալվել էին երկու ադրբեջանցի զինծառայողներ։ Հայաստանի պաշտպանական գերատեսչությունը թեմային անդրադարձավ երկու օր անց միայն՝ տեղեկացնելով, որ գերիներին վերադարձրել են Ադրբեջան։

«Մենք վերադարձրել են նրանց առանց նախապայմանների։ Որևէ բանի դիմաց չենք վերադարձրել․ չենք ուզում տպավորություն ստեղծել, որ զբաղված ենք մարդկանց սակարկությամբ։ Դրանով ի ցույց ենք դրել մեր լիարժեք հավատարմությունը միջազգային նորմերին և կանոններին», — ընդգծել է Հայաստանի ղեկավարը։

Ադրբեջանի՝ ԵԱՏՄ մտնելու մասին

Եթե լինի պաշտոնական գործընթաց, Հայաստանը պատրաստ է դիտարկել ԵԱՏՄ-ին Ադրբեջանի անդամակացության հարցը։

«Մեր դիրքորոշումը կախված կլինի այդ խոսակցության վեկտորից, ընթացքից, ուղղությունից», — ասել է ՀՀ վարչապետն ու հավելել, որ այս պահին դիրքորոշում հայտնել չի կարող։

Փաշինյանի խոսքով՝ այդ դիրքորոշումը կախված կլինի նրանից, թե Ադրբեջանի անդամակցությունը ԵԱՏՄ-ին որքանով կհամապատասխանի պաշտոնական Երևանի օրակարգին․

«Եթե մենք տեսնենք, որ դա մի քայլ է, որը նպաստելու է մեր օրակարգին` Հայաստանի ու տարածաշրջանի համար խաղաղ դարաշրջան բացելուն, Արցախի հարցի կարգավորման հեռանկարին, կոմպրոմիսների հնարավորությանը, դա ընդհանուր համատեքստում պետք է լինի։ Եթե մենք մյուս կետերով գնում ենք առաջ, անտրամաբանական կլինի, որ մենք կոնֆլիկտի նոր օջախ ստեղծենք»:

Սահմանադրական բարեփոխումների մասին

Հայաստանի կառավարման խորհրդարանական համակարգը պետք է չփոխվի, չնայած բոլորը չէ, որ այդպես են կարծում։ Ասուլիսում նման կարծիք է հայտնել Նիկոլ Փաշինյանը․

«Հանրապետության նախագահը, օրինակ, նախկինում էլ արտահայտվել է, երկու օր առաջ էլ խոսում էինք, ասաց, որ ինքն այն տեսակետին է, որ պետք է փոխվի։ Բայց ես մնում եմ այն տեսակետին, որ պետք է չփոխվի»։

Երկրի վարչապետը, սակայն, չի ուզում, որ բարեփոխումների գործընթացը հիմնված լինի միայն իր կարծիքի վրա։

Փաշինյանի խոսքով՝ գործող Սահմանադրությունը փոփոխությունների կարիք ունի, բայց բարեփոխված Սահմանադրությունը «որևէ մեկի հագով կոստյում չի լինելու»։