Հետպատերազմյան կյանքի դժվարուոթյուններին Արցախում գումարվել է նաև էներգետիկ ճգնաժամը։ Հրադադարի մասին համաձայնագրի ստորագրումից հետո Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը զրկվել է իր ՀԷԿ-երի մեծ մասից․ 36-ից մնացել է ընդամենը վեցը։
Տեղի իշխանությունները հայտարարում են, որ մնացած հիդրոէլեկտրակայանների հզորությունը բավարար չէ բնակչությանն էլեկտրականությամբ ապահովելու համար։
Որոշ գյուղեր շաբաթներով ապրում են առանց էլեկտրականության, օրինակ՝ Լաչինի միջանցքում տեղակայված Աղավնո գյուղում երկու շաբաթ լույս չի եղել։
«Մեր կառավարությունը խոստացել է, որ էլեկտրաէներգիան անվճար է լինելու, գազն է անվճար լինելու, սակայն մենք ոչ մեկն ունենք, ոչ մյուսը։ Արայիկ Հարությունյանը [Արցախի նախագահ] խոստացել է, որ կգա և կխոսի մարդկանց հետ։ Մարդիկ հավաքվել էին, բայց ոչ ոք չեկավ», — «Կավկազսկի ուզելին» ասել է այդ գյուղի բնակիչներից մեկը, որը խնդրել է իր անունը չնշել։
Արցախի իշխանություններն իրոք բնակիչներին խոստացել են, որ մինչև 2021 թ․ ավարտը նրանք կարող են, սեզոնից կախված, անվճար օգտագործել 60-180 խորանարդ մետր գազ, և 300-500 կիլովատ/ժամ էլեկտրաէներգիա ամեն ամիս։
Բջջային կապի բաժանորդներին խոստացվել է ամսական երեք ժամ անվճար զանգեր։
Ստեփանակերտ, 2020 թ․ նոյեմբերի 16։ REUTERS
Արցախի վերահսկողության տակ են մնացել հիմնականում սակավ հզորության ՀԷԿ-երն, ինչի հետևանքով էլեկտրաէներգիայի պակաս է առաջացել․ այս մասին հայտարարել է հանրապետության էկոնոմիկայի նախարարության ներկայացուցիչ Լևոն Գաբրիելյանը։
«Պատերազմից առաջ գործում էր 36 ՀԷԿ։ Տարածքային կորուստների հետևանքով մնացել է գործող վեց հէկ, որոնցից մեկը՝ Սարսանգի ՀԷԿ-ը, 50 ՄՎտ հզորություն ունի։ Մնացած հինգի ներուժը 25 ՄՎտ է, սակայն գետերում ջրի ցածր մակարդակի պատճառով այժմ ընդհանուր արտադրվող հզորությունը կազմում է 5,5 ՄՎտ», — նրա խոսքերն է մեջբերում «Ինտերֆաքսը»։
Գաբրիելյանը հավելել է, որ ավարտվում են Հայաստանից եկող էլեկտրահաղորդակցման լարերի վերականգնման աշխատանքները, որից հետո ՀԷԿ-երի ծանրաբեռնվածությունը կնվազի, և ենթադրվում է ապահովել Արցախի բնակչության՝ էլեկտրաէներգիայի ողջ պահանջարկը։
Նա չի հստակեցրել, թե Արցախի բնակիչների քանի տոկոսն է այսօր առանց էլեկտրականության մնացել։
«Ստեփանակերտում, Մարտակերտում, Ասկերանի շրջանում լույս կա, Մարտունու շրջանի շատ քիչ գյուղերում կա», —ArmTimes-ին տված հարցազրույցում ասել է Գաբրիելյանը և հավելել, որ էլեկտրաէներգիայով կրկին ապահովում հնարավոր չի լինի մինչև ականազերծումը։ Նոր ՀԷԿ-եր կառուցել նույնպես չի ստացվի․ գրեթե բոլոր հնարավորությունները սպառված են բարդ ռելիեֆի պատճառով։