საქართველოში სულ უფრო მეტ მოქალაქეს ფარულად უსმენენ

არასამთავრობო ორგანიზიაციის მტკიცებით, საქართველოში ფარული მოსმენების და თვალთვალის რეკორდი მოიხსნა. ოფიციალური მონაცემებით, გასულ წელს ქვეყანაში 9 ათას ადამიანის ფარულად უსმენდნენ ან უთვალთვალებდნენ. ეს ინფორმაცია ინფორმაციის თავისუფლების განვითარების ინსტიტუტმა (IDFI) წარადგინა. ცნობების წყარო სხვადასხვა უწყებებიდან გამოთხოვილი მონაცემების ანალიზია.

რამდენს და რატომ უსმენენ

გამოქვეყნებული მონაცემების თანახმად, ბოლო წლებში ფარული მოსმენების რაოდენობა საგრძნობლად გაზრდილია.

2015 წელს სასამართლოს საგამოძიებო უწყებებიდან ფარული მოსმენა-მიყურადების ნებართვის მოსაპოვებლად 2719-ჯერ მიმართეს, 2018 წელს კი  – უკვე 9606-ჯერ. აღნიშნული მოთხოვნების 97 პროცენტი კი მოსამართლემ დააკმაყოფილა.

IDFI-ის თანახმად, სამართალდამცველები ფარული მიყურადების ნებართვას ითხოვენ ძირითადად  თაღლითობის, გამოძალვის, ქურდული სამყაროს წევრობის, კანონიერი ქურდობისა, ქრთამის აღებისა და ნარკოტიკული საშუალებების უკანონო დამზადების საქმეების გამოძიებასთან დაკავშირებით.

რას ნიშნავს ეს მონაცემები

IDFI აღნიშნავს, რომ 2017 წელს ფარული მოქმედებების შესახებ კანონში ცვლილებების შეტანას არ მოჰყოლია იმ პრობლემების მოგვარება, რომელსაც არასამთავრობო ორგანიზაციები კამპანია „ეს შენ გეხებას“ ფარგლებში აპროტესტებენ.

“ეს არის პრობლემა, თუ რაზე ხარჯავს ჩვენს მიერ გადახდილ გადასახადებს და რესურსებს სახელმწიფო – არასწორ მიზნებზე”, – ასე შეაფასა დეპუტატმა ოპოზიციური პარტია “ევროპული საქართველოდან” გიორგი კანდელაკმა IDFI- ის მიერ გამოქვეყნებული კვლევა.

„ჩვენ ვხედავთ პრაქტიკაში როგორ იდება ფარული ჩანაწერები – არალეგალური გზით მოპოვებული ოპოზიციის ლიდერებზე, ზოგი ფაბრიკაციაა, ზოგი ნამდვილი ჩანაწერია – მათ შორის პირად ცხოვრებაზე. სამაგიეროდ, ვხედავთ როგორ არ ხორციელდება თვალთვალი და მიყურადება იქ, სადაც უნდა განხორციელდეს. მაგალითად აღმოჩნდა, რომ ის სახლი, სადაც (2017 წლის დეკემბერში თბილისში სპეცოპერაციის შედედაგ მოკლული აჰმად ჩატაევი) და ტერორისტები იმყოფებოდნენ, ფარული მიყურადების ქვეშ არ იყო. ამ წლების განმავლობაში რუსეთის არც ერთი ჯაშუში არ დაუკავებიათ“, – განაცხადა გიორგი კანდელაკმა.

ფარული ჩანაწერების გავრცელება – მოუგვარებელი პრობლემა

წლების განმავლობაში პოლიტიკოსების და მოქალაეების პირად ცხოვრებაზე თვალთვალი და მათი პირადი ცხოვრების ამსახველი ჩანაწერების გავრცელება საქართველოში პრობლემად რჩება.

ბოლო ასეთი პრეცედენტი მიმდინარე წლის თებერვალში მოხდა, როდესაც,  სავარაუდოდ, მმართველი პარტია “ქართული ოცნების” დეპუტატის ეკა ბესელიას პირადი ცხოვრებას ამსახველი ჩანაწერები გავრცელდა.  

ვიდეოს გავრცელება დროში დაემთხვა ეკა ბესელიას დაპირისპირებას საკუთარ თანაგუნდელებთან უზენაეს სასამართლოში დასანიშნ მოსამართლეთა კანდიდატურების გამო. 

ამ ჩანაწერების შენახვისა და გავრცელების ბრალდებით 16 ადამიანი დააკავეს. თუმცა გამოძიებას არ დაუდგენია, ფარული ჩაწერა ვინ განახორციელა.  

სკანდალი მოჰყვა პოლიტიკოს ქალთა პირადი ცხოვრების ამსახველი ჩანაწერების გავრცელებას 2016 წლის  მარტში. სწორედ ამას მოჰყვა კამპანიის “ეს შენი გეხება” გააქტიურება და მათი სარჩელი საკონსტიტუციო სასამართლოში.

მმართველი პარტია “ქართული ოცნება” მოსახლეობაზე ფარულ თვალთვალში წინა ხელისუფლებას ადანაშაულებდა. მთავრობა ამტკიცებს, რომ მაშინ შექმნილი ყველა ფარული ჩანაწერი განადგურებულია.