საქართველოში ყველა ეკლესია და მონასტერი 20 ჰექტარ ტყეს მიიღებს
კანონპროექტს, რომლის მიხედვითაც საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის საპატრიარქოსთვის ტყის საკუთრებაში გადაცემა შესაძლებელი ხდება, პარლამენტის გარემოს დაცვის კომიტეტმა დაუჭირა მხარი.
კანონპროექტის მიხედვით, საქართველოში მოქმედ ყველა მართლმადიდებელ ეკლესიას და მონასტერს შეუძლია ტაძრის გარშემო 20 ჰექტარი ტყე იყიდოს და საკუთრებაში დაიკანონოს.
აღნიშნულ კანონს დიდი ხმაური მოჰყვა. არასამთავრობო სექტორი პარლამენტს მოუწოდებს, უარი თქვას ამ კანონის მხარდაჭერაზე.
მოქალაქეების ნაწილი კი, ფეისბუკზე პეტიციას აწერს ხელს, სადაც ამ კანონპროექტის განხილვის შეჩერებას ითხოვს.
არასამთავრობო ორგანიზაციები, ექსპერტები და პოლიტიკოსები აღნიშნულ კანონში რამდენიმე საფრთხეს ხედავენ.
პირველი ის არის, რომ ეს კანონი მართლმადიდებლურ ეკლესიას სხვა რელიგიურ კონფესიებთან შედარებით პრივილეგირებულ მდგომარეობაში აყენებს და არღვევს სახელმწიფოსა და რელიგიის ურთიერთგამიჯვნის, კანონის უზენაესობისა და თანასწორუფლებიანობის პრინციპებს.
მეორე და მნიშვნელოვანი საფრთხე, პოლიტიკურია. ოპოზიცია მიიჩნევს, რომ ახალი საკანონმდებლო ცვლილება წინასაარჩევნოდ საპატრიარქოს მოსყიდვის მორიგი აქციაა.
საპარლამენტო არჩევნები საქართველოში 2020 წლის შემოდგომაზე უნდა გაიმართოს. ეკლესია კი, რომელიც მოსახლეობის თითქმის 70 პროცენტიანი ნდობით სარგებლობს, ტრადიციულად, პირდაპირ გავლენას ახდენს არჩევნებზე – არჩევნების წინ მღვდლები ხშირად ქადაგების დროსაც მოუწოდებენ მრევლს ამა თუ იმ პარტიის მხარდაჭერისკენ და მსგავსი ვიდეოების ნახვა იუთუბზეც მრავლად შეიძლება.
ხელისუფლება უარყოფს ოპოზიციისა და არასამთავრობო სექტორის ბრალდებებს და ამბობს, რომ აღნიშნული კანონით საპატრიარქოს განსაკუთრებული პრივილეგია არ ენიჭება და მართლმადიდებლური ეკლესიისთვის დამატებით უფლებებზე საუბარი “მორიგი ტყუილი”, “პოლიტიკური სპეკულაცია” და “ჭიქაში ქარიშხლის ატეხვაა.”
კანონპროექტის ინიციატორი სოფლის მეურნეობის სამინისტროა.
სოფლის მეურნეობის მინისტრის მოადგილე, ნინო თანდილაშვილი აცხადებს, რომ ამ კანონით ეკლესია უფლებებზე მეტ ვალდებულებებს იღებს.
ის ამბობს, რომ ტყეს ეკლესია უსასყიდლოდ არ მიიღებს:
“თუ ეკლესიას მიეცემა ტყეები, მას უფრო მეტი ვალდებულებები ექნება, ვიდრე უფლებები. ეს ვალდებულებები მოიცავს ინვენტარიზაციას, მოვლას, აღდგენას, ტყის მდგრად მართვას, სატყეო სპეციალისტების დაქირავებას, მართვის გეგმების შედგენას და მთელ რიგ ვალდებულებებს,” – თქვა თანდილაშვილმა.
სოფლის მეურნეობის მინისტრის მოადგილის მტკიცებით, საპატრიარქოს, კიდევ უფრო შეეზღუდა ტყის ის ფართობი, რაც შეიძლება, რომ სახელმწიფოსგან უსასყიდლოდ მიიღოს.
სოფლის მეურნეობის სამინისტროს ბიომრავალფეროვნებისა და სატყეო დეპარტამენტის უფროსი, კარლო ამირგულაშვილი ამბობს, რომ კანონპროექტში საუბარია მხოლოდ ეკლესია-მონასტრების მიმდებარე ტყეზე და ამიტომ იგი მართლმადიდებელ ეკლესიას უპირატეს მდგომარეობაში არ აყენებს. სხვა რელიგიურ გაერთიანებებს კი, მისი თქმით, ტყეში არცერთი სამლოცველო არ აქვთ.
არასამთავრობო ორგანიზაცია – ტოლერანტობის და მრავალფეროვნების ინსტიტუტი საპატრიარქოსთვის დამატებითი და ექსკლუზიური პრივილეგიების მინიჭებას უარყოფითად აფასებს.
“მოვუწოდებთ საქართველოს პარლამენტს, დაუყოვნებლივ შეწყვიტოს საქართველოს ტყის კოდექსში, სახელმწიფო ქონების შესახებ კანონსა და საკანონმდებლო ცვლილების პაკეტით გათვალისწინებულ სხვა ნორმატიულ აქტებში ცვლილების განხილვა, რომელიც დამატებით ქონებრივ და ფინანსურ პრივილეგიებს ანიჭებს დომინანტ რელიგიურ ორგანიზაციას. ხელისუფლების მსგავსი ქმედებებით საფრთხე ექმნება კონსტიტუციურ წესრიგს, კიდევ ერთხელ ირღვევა სახელმწიფოსა და რელიგიის ურთიერთგამიჯვნის, კანონის უზენაესობისა და თანასწორუფლებიანობის პრინციპები”, – წერს არასამთავრობო ორგანიზაცია.
ოპოზიცია: ეს ხელისუფლების მხრიდან საპატრიარქოს წინასაარჩევნო მოსყიდვაა
“ნაციონალური მოძრაობის” ერთ-ერთი ლიდერი, რომან გოცირიძე აცხადებს, რომ მისი ფრაქცია კანონპროექტს მხარს არ დაუჭერს. გოცირიძე მიიჩნევს, რომ ეკლესიები ტყეს ვერ მოუვლიან და ტყის მოსავლელად ბიუჯეტიდან კიდევ დამატებითი თანხის გამოყოფა გახდება საჭირო:
“ეს არის წინასაარჩევნოდ მორიგი მოსყიდვის აქცია. ეკლესიები ვერ მოუვლიან ტყეს და ამის მოვლისთვის ბიუჯეტიდან დამატებითი თანხების გამოყოფა გახდება საჭირო. მიწების, ტყეების, ზღვის სანაპირო ზოლის, უძრავი ქონების ასე უკონტროლოდ და გულუხვად გადაცემა ცენტრალური და ადგილობრივი ხელისუფლების მიერ არის დაუშვებელი. ეს ხალხის ფული და ქონებაა და არა რომელიმე ჩინოვნიკის”, – ამბობს გოცირიძე.
წინასაარჩევნოდ გადადგმულ ნაბიჯად აფასებს კანონპროექტს “ევროპულ საქართველოც”.
“ხელისუფლება ცდილობს ყველაზე უფრო შავრაზმული განწყობილებების გამოყენებას ოპონენტების წინააღმდეგ და სიძულვილის თესვაში მათ გამოყენებას. შემდეგ კი მათი მხარდაჭერის მოპოვებას ამ ტიპის ნაბიჯებით. ეს არის ყველაზე ცუდი ვარიანტი ჩვენი ქვეყნის და ყველა კონფესიის მომავლისთვის, მათ შორის, მართლმადიდებელი ეკლესიისთვის”, – ამბობს ევროპული საქართველოს წევრი, გიგა ბოკერია.
კანონი საბოლოო მიღებამდე პარლამენტის პლენარულ სხდომაზე უნდა განიხილონ. მიღების შემთხვევაში, მისი ძირითადი დებულებები სექტემბრიდან ამოქმედდება.
საქართველოს საპატრიარქო
საქართველოს საპატრიარქო ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი ინსტიტუტია საქართველოში.
NDI-ის მიერ გამოქვეყნებული ბოლო სოციოლოგიური კვლევის თანახმად, რომელიც 2020 წლის 16 იანვარს გამოქვეყნდა, საქართველოს პატრიარქს სრულად ენდობა გამოკითხულთა 66,3%, ეკლესიის რეიტინგი კი 50 პროცენტია.
საქართველოში ჩატარებული ბოლო საყოველთაო აღწერის თანახმად, საქართველოს მოსახლეობის 83% მართლმადიდებელია.
საქართველოს საპატრიარქო ერთ-ერთი ყველაზე მდიდარი რელიგიურ გაერთიანებაა საქართველოში.
ბოლო 25 წლის განმავლობაში ეკლესია აქტიურად არის ჩართული ქვეყნის პოლიტიკურ და ეკონომიკურ ცხოვრებაში. 90-იანი წლების დასაწყისიდან, დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ ეკლესია სწრაფად იბრუნებს არა მარტო გავლენას, არამედ იმ დიდძალ ქონებასაც, რომელსაც ეს ინსტიტუტი მე-19 და მე-20 საუკუნეებში ფლობდა.
ჟურნალი “ინდიგო” “ფონდ ღია საზოგადოება-საქართველოს” მხარდაჭერით ერთი წლის განმავლობაში იკვლევდა საპატრიარქოს რეგისტრირებული ქონების მასშტაბს. პროექტი – “საპატრიარქოს კაპიტალი” საჯარო რეესტრიდან მოპოვებულ 5 ათასამდე დოკუმენტს აერთიანებს და აანალიზებს. ეს ერთ-ერთი ყველაზე მასშტაბური კვლევაა, რომელიც ამ მიმართულებით ჩატარებულა.
იმ ათასობით დოკუმენტიდან, რომელიც “ინდიგომ” შეისწავლა, გაირკვა, რომ:
● საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის კაპიტალი საბჭოთა კავშირის დაშლის მომენტიდან დღემდე შეუჩერებლად იზრდება.
● საპატრიარქო ფლობს და განაგებს 62,7 კვადრატულ კილომეტრზე მეტ მიწას, რაც თითქმის ქალაქ ბათუმის ფართობს უტოლდება.
● მიწების 96 პროცენტი საპატრიარქომ სახელმწიფოსა და კერძო პირებისგან საკუთრებაში და დროებით სამართავად უსასყიდლოდ მიიღო.
● 2002 წლიდან დღემდე საპატრიარქოსთვის ცენტრალური და ადგილობრივი ბიუჯეტებიდან გადარიცხულია 325 მილიონ ლარზე მეტი.
● ქართული ეკლესიის სათავეშია სინოდის 47 წევრი, რომელთაგან 41 ჩართულია საპატრიარქოს ბიზნეს საქმიანობაში. სინოდის წევრთა უმრავლეოსობა სოლიდური ქონების მფლობელია.
● საპატრიარქოს რამდენიმე ათეული ბიზნეს-კომპანია და 100-ზე მეტი არასამთავრობო ორგანიზაცია აქვს.
● საპატრიარქოს ბიზნეს და არასამთავრობო საქმიანობის მთავარი მიმართულებაა განათლების სფერო. თუმცა, ნავთობის იმპორტიორი და ალკოჰოლის მწარმოებელი კომპანიებიც აქვთ.
