ყოფილი პრემიერი, მოქალაქე, მილიარდერი. ივანიშვილი ამბობს, რომ საბოლოოდ წავიდა პოლიტიკიდან

ივანიშვილის წასვლას ქართულმა პრესას უკვე შეარქვა „მეორედ წასვლა“.

პოლიტიკური კომენტატორები თითქმის ერთხმად აღნიშნავენ, რომ  ივანიშვილი პოლიტიკიდან წასვლა კვლავაც ფორმალობაა – 65 წლის მილიარდერი კვლავ შეინარჩუნებს ქვეყნის მართვის სადავეებს და ქვეყანაზე კონტროლს, ფიქრობენ ისინი.

უკვე ცნობილია, რომ ივანიშვილს ირაკლი კობახიძე შეცვლის, პოლიტიკოსი ნდობის ყველაზე დაბალი რეიტინგით.

პირველად მოსვლიდან მეორედ წასვლამდე

მილიარდერი ბიძინა ივანიშვილი ქართულ პოლიტიკაში 2011 წელს გამოჩნდა – შექმნა ოპოზიციური პოლიტიკური კოალიცია, რომელსაც „ქართული ოცნება“ დაარქვა, შემოიკრიბა მთელი იმდროინდელი ოპოზიციური სპექტრი და დაუპირისპირდა პრეზიდენტ სააკაშვილსა და მის ხელისუფლებას.

2012 წლის ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებში ივანიშვილის კოალიციამ მოიგო და „ნაციონალური მოძრაობის“ ცხრაწლიანი მმართველობა დაასრულა.

2012 წლის ნოემბერში ივანიშვილი ქვეყნის პრემიერ-მინისტრი გახდა.

13 თვის შემდეგ,  მას შემდეგ, რაც მისმა პარტიამ საპრეზიდენტო არჩევნებიც მოიგო, მან თქვა, რომ მან შეასრულა თავისი ამოცანა და საკუთარი სურვილით დატოვა პრემიერის თანამდებობა.

ივანიშვილმა მაშინ თქვა, რომ სამოქალაქო სექტორში ინაცვლებდა.

პრემიერის პოსტზე ივანიშვილმა თავისი გარემოცვის წევრი, ირაკლი ღარიბაშვილი დატოვა.

ივანიშვილის გადადგომის შემდეგ ქვეყანამ ოთხი პრემიერი გამოიცვალა.

ივანიშვილს ამ ხნის განმავლობაში რაიმე თანამდებობა არ ეკავა.

თავდაპირველად, ის ხშირად ჩნდებოდა მედიასთან, 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნების დროს აქტიურად მონაწილეობდა წინასაარჩევნო კამპანიაში, მართავდა ვრცელ პრესკონფერენციებს ჟურნალისტებისთვის, თუმცა, შემდეგ გარკვეული პერიოდით გაქრა პოლიტიკური ავანსცენიდან.

თუმცა, საქართველოში ეჭვი არავის ეპარებოდა იმაში, რომ ივანიშვილი ქვეყნის არაფორმალურ მმართველად რჩებოდა და მმართველი გუნდი გადაწყვეტილებებს მხოლოდ მასთან შეთანხმებით იღებდა. 

2018 წლის აპრილში, საპრეზიდენტო არჩევნებამდე რამდენიმე თვით ადრე ივანიშვილი კვლავ დაბრუნდა საჯარო პოლიტიკურ სივრცეში და მმართველი გუნდის – “ქართული ოცნება-დემოკრატიული საქართველოს” თავმჯდომარე გახდა.

თავის ვრცელ ინტერვიუში ივანიშვილმა უარყო, რომ არაფორმალურად მართავდა ქვეყანას:  

“მე ვახორციელებდი საზოგადოებრივ კონტროლს და არა არაფორმალურ მმართველობას”, – განაცხადა მან.

თუმცა, იმავე ინტერვიუში აღიარა, რომ მონაწილეობდა პრემიერის კანდიდატის შერჩევაში, სამთავრობო განხილვებში საბანკო სექტორთან დაკავშირებით.

ივანიშვილს თავისი პოლიტიკური კარიერის მანძილზე არაერთხელ გამოუქვეყნებია ღია წერილი. მათ შორის, 2011 წელს პოლიტიკაში მოსვლის შესახებაც მან ღია წერილით ამცნო საზოგადოებას.

ამჯერად, თავის 17 გვერდიან წერილში ივანიშვილმა რამდენჯერმე ახსენა, რომ საბოლოოდ მიდის, რადგან თავისი მისია შეასრულა.

ივანიშვილმა აღნიშნა, რომ ორი მისია ჰქონდა – სააკაშვილის ხელისუფლების დასრულება და ქვეყნის ევროატლანტიკური კურსის ურყეობის უზრუნველყოფა.

ორივე მისია შესრულებულია, აღნიშნა ივანიშვილმა.

ივანიშვილი ყველაზე მდიდარი ქართველია. მის ქონებას „ფორბსი“ 4.8 მილიარდი დოლარად აფასებს.

ივანიშვილი თავისი ქონება  90 – იანი წლების რუსეთში იშოვა ლითონებისა და საბანკო სექტორის ბიზნესში. 2003 წელს იგი საქართველოში დაბრუნდა, თუმცა ცხოვრობდა ჩრდილში – არასოდეს ჩნდებოდა საჯარო სივრცეში, პრესასთან, ინტერნეტში მისი მხოლოდ ორი ფოტო იძებნებოდა.

წლების განმავლობაში ივანიშვილი საქველმოქმედო საქმიანობას ეწეოდა. თავდაპირველად იგი მხარს უჭერდა სააკაშვილის ხელისუფლებას და ამ ხელისუფლების მიერ განხორციელებული არაერთი მსხვილი პროექტი სწორედ მან დააფინანსა.

დღეს, როდესაც ივანიშვილი პოლიტიკიდან მიდის, ამბობს, რომ 2011 წლის წინანდელ ცხოვრებას დაუბრუნდება.

კონტექსტი

ივანიშვილის პოლიტიკიდან წასვლის შეფასებისას ექსპერტები განსაკუთრებით ხაზს უსვამენ იმ პოლიტიკურ კრიზისს, რომელშიც ქვეყანა ჯერ კიდევ 2019 წლიდან იმყოფება.

2019 წელს ივანიშვილმა მასობრივი საპროტესტო აქციების ფონზე პირობა დადო, რომ კონსტიტუცია შეიცვლებოდა და საპარლამენტო არჩევნები უფრო სამართლიანი სისტემით –  სრულად პროპორციული სისტემით ჩაატარებდა.

თუმცა, ივანიშვილმა პირობა დაარღვია – როდესაც პარლამენტში საკითხის მოსმენა დაიწყო, მისმა ერთგულმა დეპუტატებმა „ქართული ოცნებიდან” უარი თქვეს კანონპროექტის მხარდაჭერაზე და იგი ჩავარდა.

საბოლოოდ, საარჩევნო წესები მაინც შეიცვალა, თუმცა მხოლოდ ნაწილობრივ და ისიც სამოქალაქო აქტივისტების, ოპოზიციის და საქართველოს დასავლელი პარტნიორების ზეწოლის შემდეგ.

საპარლამენტო არჩევნები 31 ოქტომბერს ნაწილობრივ პროპორციული სისტემით ჩატარდა, თუმცა ოპოზიცია მასშტაბურ ფალსიფიცირებაზე საუბრობს და არჩევნების ლეგიტიმურობას არ აღიარებს.

ამჟამად სიტუაცია ასეთია – 150 ადგილიან პარლამენტში მხოლოდ 94 ადგილია დაკავებული. აქედან 90 მმართველი გუნდის დეპუტატია. დანარჩენი ოთხი კი, „პატრიოტთა ალიანსიდან“ გასული დეპუტატები არიან, რომლებმაც ბოიკოტის რეჟიმში მყოფი „პატრიოტთა ალიანსი“ დატოვეს და პარლამენტში შევიდნენ.

ამგვარად, მმართველობის მერვე წელს „ქართულმა ოცნებამ“ ერთპარტიული პარლამენტი მიიღო, რაც ქართული პოლიტიკის ისტორიაში უპრეცედენტო მოვლენაა.

შემდეგი საპარლამენტო არჩევნები საქართველოში 2024 წელს უნდა ჩატარდეს, თუმცა ოპოზიცია ვადამდელ არჩევნებს ითხოვს.

ოპოზიციის მოთხოვნაა, არჩევნები 2022 წელს სრულად პროპორციული სისტემით და ახალი საარჩევნო ადმინისტრაციის პირობებში ჩატარდეს.

პოლიტიკური კრიზისის მოსაგვარებლად ოპოზიციასა და ხელისუფლებას შორის აშშ-ის ელჩის და სხვა უცხოელი დიპლომატების ფასილიტატორობით მოლაპარაკებების პროცესი მიმდინარეობს, რომელიც ჯერჯერობით უშედეგოა.

“იმ ფონზე, რაც დღეს ქვეყანაში ხდება, წარმატებაზე საუბარი მიუთითებს იმას, რომ ან აბსოლუტურად მოწყვეტილია რეალობას და საერთოდ არ ესმის რომელ ქვეყანაში ცხოვრობს, ან უბრალოდ, მორიგ „ტრიუკს“ გვიტარებს და უნდა, რაღაც, ფსევდო-რეალობაში გადაგვიყვანოს. როცა პოლიტიკური კრიზისის პიკზე მიდიხარ, ეს უფრო გაქცევას ჰგავს, ვიდრე გამარჯვებულის პოზიციიდან გასვლას,” – ამბობს ექსპერტი გია ხუხაშვილი.

ივანიშვილი წავიდა, მემკვიდრე ცნობილია

უკვე ცნობილია, რომ ბიძინა ივანიშვილს „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარის პოსტზე პარლამენტის ყოფილი თავმჯდომარე, ირაკლი კობახიძე შეცვლის.

ირაკლი კობახიძე ამ დრომდე ქართული ოცნების აღმასრულებელი მდივნის თანამდებობას იკავებდა. 

კობახიძე პარლამენტის თავმჯდომარის პოსტიდან 2019 წელს, „გავრილოვის ღამის“ შემდეგ, ხალხმრავალი მიტინგის ფონზე გადადგა.

ტელეკომპანია ფორმულას დაკვეთით, Edison Research-ის მიერ ჩატარებული კვლევით, „ქართული ოცნების“ ლიდერებს შორის ირაკლი კობახიძეს ყველაზე მაღალი ნეგატიური რეიტინგი აქვს

აქედან გამომდინარე, ვინაიდან ივანიშვილმა თავის შემცვლელად სუსტი და იოლად სამართავი ლიდერი დანიშნა, ექსპერტები ვარაუდობენ, რომ ივანიშვილის წასვლა “წასვლის იმიტაციაა”.