„უბრალოდ არ არის საჭირო პუტინის მაისურით სიარული“. რუსი პოლიტემიგრანტები საქართველოში ცხოვრების შესახებ
რუსი პოლიტემიგრანტები საქართველოში
ადვოკატი ივან პავლოვი, რუსული გამოცემა DOXA-ს ჟურნალისტი კატია მოროკო და უფლებადამცველი ნიკოლაი ლევშიცი რუსულ გამოცემა Republic-ს მოუყვნენ, თუ როგორ გახდა საქართველო რუს ემიგრანტებში პოპულარული ქვეყანა და რამდენად უსაფრთხოა იქ ცხოვრება.
პავლოვმა, მორკომ და ლევშიცმა რუსეთი მას შემდეგ დატოვეს, რაც იქ მათსა და მათი კოლეგების წინააღმდეგ სისხლის სამართლის საქმეები აღძრეს ან ასეთი საქმეების დაწყებისა და დაკავებების საფრთხე გაჩნდა.
საუბრისა და პოდკასტის სრული ვერსია Republic-ის ვებგვერდზე.
- რისთვის დახურეს რუსეთში ავტორიტეტული ორგანიზაცია „მემორიალი“
- „მოსკოვი აგრესიას აძლიერებს“ – მოსაზრება ბაქოდან
- რუსეთის მოქალაქე ბებიის გადასარჩენად კოვიდსაავადმყოფოში შეიპარა და გამოძიებას საქართველოში გაექცა
რატომ საქართველო?
კატია მოროკო: საქართველო ძალიან მიმზიდველია თავისი მიგრაციული კანონმდებლობის თვალსაზრისით – ძალიან მარტივია ცხოვრება ყველანაირი ბიუროკრატიული პრობლემების გარეშე.
როგორც უცხოელს, შეგიძლია ერთი წლის განმავლობაში იმყოფებოდე საქართველოს ტერიტორიაზე, იცხოვრო, იმუშაო და არანაირი განსაკუთრებული წინააღმდეგობები არ არსებობს. არ არის საჭირო უფლების მიღება, არ არის საჭირო დარეგისტრირება. ყველაფერში ძალიან თავისუფლებაა და ამ მხრივ, რა თქმა უნდა, ძალიან მიმზიდველია.
ივან პავლოვი: ისეთ პირობებში წამოვედი, რომ დიდი არჩევანიც არ მქონდა. არც არანაირი ვიზა არ მქონდა, ამიტომ ავირჩიე უვიზო ქვეყანა. ვნახე, სად შეიძლებოდა წასვლა პანდემიის პერიოდში და აღმოჩნდა, რომ საქართველო ერთ-ერთი ასეთი შესაძლებლობა იყო.
მართლაც, აქ საკმაოდ ლიბერალური საემიგრაციო კანონმდებლობა აქვთ. არანაირი ბიუროკრატიული დაბრკოლებები არ არსებობს.
პირადად მეც საქართველოსთან ბევრი რამ მაკავშირებს: დედაჩემი აქ, თბილისში დაიბადა, პაპა თბილისშია დაკრძალული, მე თვითონ ბავშვობაში სამი წელი სოხუმში ვცხოვრობდი. ქართულს ვსწავლობდი.
აქ ნაცნობები, მეგობრები, კოლეგები მყავს. საქართველოში საკმაოდ ბევრი ნაცნობი ადვოკატი მყავს, პატივსაცემი ადამიანები. აი, ისე გამოვიდა, რომ არჩევანი სწორედ ამ ქვეყანაზე გავაკეთე.
საქართველოში რუსი პოლიტემიგრანტების უსაფრთხოების შესახებ
კატია მოროკო: საკმაოდ უსაფრთხოდ ვგრძნობ თავს – უფრო ზუსტად რომ ვთქვათ, 95%-ით. ჯერჯერობით კარგად არ მესმის, როგორ არის საქართველოში ხელისუფლება მოწყობილი, მაგრამ ისეთი შეგრძნება მაქვს, რომ მოქმედი მმართველი პარტია, რომელმაც კვლავ გაიმარჯვა არჩევნებზე, ცდილობს ლავირება მოახდინოს განვითრების ევროპულ გზასა და რუსეთთან მეგობრობას შორის.
არსებობს გარკვეული შიშები, რომ რაღაც პოლიტიკური მეგობრობა მაინც აღდგება, მაგრამ, ამის აშკარა ნიშნები ჯერჯერობით არ ჩანს. ჩემს თავს რუსულ-ქართული დიპლომატიური ურთიერთობების ექსპერტს ვერ ვუწოდებ, მაგრამ ჯერჯერობით ისეთი შეგრძნება მაქვს, რომ ნერვიულობა არ არის საჭირო.
ივან პავლოვი: ჩვენს უსაფრთხოებას 95%-ს ვერ მივცემდი – 70%-ით შევაფასებდი. ყოველ შემთხვევაში, ნახევარზე მეტით.
დიახ, ჯერჯერობით ისეთი პრეცედენტი არ ყოფილა, რომ რომელიმე რუსი, რომელმაც აქ დროებითი თავშესაფარი აღმოაჩინა, რუსეთს გადასცეს. მაგრამ ხელისუფლება, რომელიც ახლა საქართველოშია, უფრო მეტად არის რუსეთთან დიალოგისთვის განწყობილი, ვიდრე მისი წინამორბედი. ამიტომ, არის გარკვეული დისკომფორტის ელემენტები, რომელიც გვაიძულებს უსაფრთხოებაზე ვიფიქროთ.
საქართველო მართლაც ორ ძალას შორის იმყოფება: ერთი მხრივ, ეს არის ევროინტეგრაცია, მეორე მხრივ, უზარმაზარი ჩრდილოელი მეზობელი, რომელიც დიდ გავლენას ახდენს საქართველოს ეკონომიკაზე და შეუძლება ისე გააკეთოს, რომ ეკონომიკა უკეთ განვითარდეს.
აქედან გამომდინარე, არსებობს რისკი, რომ გახდეს ასეთი ვაჭრობის საგანი, მაგრამ იმედი მაქვს, რომ ეს არ მოხდება.
ყოფილა ისეთი შემთხვევა, რომ რომელიღაც რუსი ოპოზიციონერი არ შემოეშვათ საქართველოში. მე მგონი, ლუბოვ სობოლიც კი (რუსული ოპოზიციის ლიდერის, ალექსეი ნავალნის თანაგუნდელი, რომელიც ახლა ციხეში ზის – JAMnews). არც მისგან და არც საქართველოს ხელისუფლებისგან არანაირი კომენტარი არ მოგვისმენია.
მაგრამ ნათელია, რომ ოპოზიციურად განწყობილი რუსული საზოგადოების დიდი ნაწილის ყოფნა პატარა ქვეყანაში, საკმაოდ მგრძნობიარე თემაა ამ ქვეყნისთვის, რადგან ეს ნებისმიერ მომენტში შეიძლება იქცეს პოლიტიკურ პრობლემად.
რუსი პოლიტემიგრანტების რაოდენობა ზრდას აგრძელებს. ამით ნამდვილად არ არის დაინტერესებული ის ხელისუფლება, რომელიც ახლა საქართველოს მართავს, ამიტომ მან შეიძლება რაღაცნაირად დაარეგულიროს ეს. შეიძლება, არ შემოუშვას ახალი პოლიტემიგრანტები.
მაგრამ, თუკი ქვეყანა დაიწყებს მათ გადაცემას, რომლებიც უკვე აქ იმყოფებიან, ანდაც რამენაირად მათ დევნას დაიწყებს, ეს კურსის სერიოზულად ცვლილების ნიშანი იქნება.
რამდენი რუსულენოვანი პოლიტემიგრანტია ახლა საქართველოში?
კატია მოროკო: ეს ძალიან არაერთგვაროვანი ჯგუფია. ბევრი ემიგრანტია ბელარუსიდან, შუა აზიის ქვეყნებიდან, რომლებიც ასევე იძულებულები იყვნენ, გამოქცეოდნენ თავიანთ რეჟიმებს.
ყალიბდება სოლიდარობისა და ურთიერთდახმარების საერთო სივრცე. ისეთი შეგრძნება მაქვს, რომ შეგვიძლია ერთად რაღაც გავაკეთოთ, იმის მიუხედავად, ვიმყოფებით თუ არა საკუთარ ქვეყანაში.
ივან პავლოვი: ვფიქრობ, რაოდენობა ნამდვილად ადის ასეულებზე, თუკი არა ათასეულებზე. და ეს თუ მხოლოდ პოლიტიკური ემიგრაციის ბოლო ტალღაზე ვისაუბრებთ.
ჩემ თვალწინ აქ ჩამოდიან ბიზნესმენები, ინდმეწარმეები, რომლებსაც მიაჩნიათ, რომ არანაირი პერსპექტივა აღარ არსებობს [რუსეთში დარჩენის]. რატომ უნდა გაზარდო ბავშვები იქ, რატომ უნდა ეცადო რაღაცის გაკეთებას, თუკი სულ უფრო და უფრო უარსდება ვითარება.
თუ ისინი პირდაპირ არ არიან პოლიტიკასთან დაკავშირებული, ირიბად მაინც არიან. მაგრამ არიან ადამიანები, რომლებიც მხოლოდ იმიტომ წამოვიდნენ, რომ აქ უფრო თბილა და გემრიელი საჭმელია.
ახლა დავბრუნდი ევროპაში მოგზაურობიდან, ვილნიუსსა და ბერლინში ვიყავი. ვხედავ, რომ იქაც ემატებიან რუსეთიდან ჩასული ადამიანები. და ეს მხოლოდ ბოლო ტალღაა – მხოლოდ ერთი წლის, გესმით?
რუსეთში საინფორმაციო ველის დიდი წმენდა მიმდინარეობს. ასეთი ადრე არ მომხდარა. ამის მხოლოდ ორ მიზეზს ვხედავ: ან ომისთვის მზადება, ან ხელისუფლების გადაცემისთვის მომზადება.
ერთიც და მეორეც საინფორმაციო თვალსაზრისით აბსოლუტურად სტერილურ პირობებს მოითხოვს, როდესაც არავინ არანაირ გამოძიებას არ ატარებს და არავის არ ამხელს – არანაირი ხმაური არ უნდა იყოს.
აი, თუკი ვნახავთ, ვინ აღმოჩნდა მსხვერპლთა შორის – ვიღაცები ან დააპატიმრეს, ან ემიგრაციაში გაუშვეს – ეს ისინი არიან, ვინც ისეთ საინფორმაციო კონტენტს ქმნიან, რომელიც ხელისუფლებას არ აწყობს.
ჩვენ ვიყენებთ საჯაროობის ელემენტს ჩვენს სამართლებრივ საქმიანობაში – ეს ჩვენი საშუალებაა იმისთვის, რომ ვაიძულოთ კანონმა იმუშაოს.
დაწერ შუამდგომლობებს, საჩივრებს, მათ ჩუმად განიხილავენ, უარს იტყვიან, მაგრამ ეს არავის სარგებელს არ მოუტანს. სარგებელს მოიტანს, თუკი გაახმაურებ ამ საქმეს, თუკი იტყვი: „ნახეთ, როგორი ამაზრზენი რამ ხდება იქ“.
განსაკუთრებით, თუკი მოახერხებ, ისე გააკეთო, რომ ეს ამაზრზენი რამ სასაცილო იყოს ხალხისთვის, რათა ადამიანები უბრალოდ ხარხარებდნენ იმის გამო, რომ მეფე ტიტველია, დასცინოდნენ. აი, მაშინ ლევიათანმა შეიძლება გაოცებისგან ხახა დააღოს, საიდანაც შეიძლება მსხვერპლი ამოიყვანო.
ამიტომ, ჩვენ, როგორც ადამიანები, რომლებიც დაკავშირებულები ვიყავით ამ საინფორმაციო ფონის შექმნასთან, ასევე დავზარალდით. და კატია, ჟურნალისტი – ნათელი მაგალითია იმის, რომ სწორედ მათი წმენდა მიმდინარეობს, ვინც საინფორმაციო სივრცეს ქმნის რუსეთში. თქვენ [Republic-ას] გამარჯობა, ყველაფერი ჯერ კიდევ წინ გაქვთ.
როგორ შეიცვალა რუსი ემიგრანტების ნაკადი საქართველოში?
ნიკოლაი ლევშიცი: ის ტალღებად მიდიოდა, როგორც პოლიტიკური პროცესები რუსეთში. როგორც კი დაკავებები, რაღაც ჩხრეკები იწყებოდა – ადამიანები ქვეყანას ტოვებდნენ.
უბრალოდ ადრე ადამიანების რაოდენობა იყო ნაკლები და ისინი სამუდამოდ არ მიდიოდნენ. მაგრამ უკვე რამდენიმე წელია, რაც ადამიანები შეგნებულად ჩადიან თბილისსა და ბათუმში, უძრავ ქონებას ყიდულობენ, იღებენ ბინადრობის უფლებას.
2021 წლის გაზაფხულიდან დაწყებული, ალექსეი ნავალნისა და მიტინგებზე მოქალაქეების დაკავებების შემდეგ, წავიდნენ პოლიტიკური აქტივისტები, მოხალისეები, ნავალნის შტაბის თანამშრომლები, „ღია რუსეთის“ წარმომადგენლები, ადამიანები, რომლებიც უცხოეთის აგენტებად გამოაცხადეს.
ასევე, ბევრი ბიზნესმენი, რომლებსაც აღარ უნდათ, რომ გარკვეულ მომენტში მათთან შსს-დან, უშიშროებიდან და მსგავსი უწყებებიდან მივიდნენ, წაართვან ბიზნესი და ის, რითაც ფულს შოულობენ. სამწუხაროდ, ასეთი რამ რუსეთში ხშირად ხდება.
საქართველოში რუსებსა და ბელარუსებს შეუძლიათ 360 დღე იყვნენ უვიზოდ. შემდეგ შეუძლიათ, ასე ვთქვათ, განულდნენ, გავიდნენ თურქეთში, სომხეთში ან სხვა ქვეყანაში, დაბრუნდნენ და შემდეგ ისევ 360 დღის განმავლობაში გაჩერდნენ საქართველოში. ეს ძალიან მოსახერხებელი და მარტივია.
ძალიან გასაგები საგადასახადო სისტემაა. ფაქტობრივად ყველგან ესმით რუსული. რუსოფობია საქართველოში არ არის, ასე რომ, საშიში არაფერია. თუკი უბრალოდ არ დაიწყებ პუტინის მაისურით სიარულს და არ დაიწყებ ყვირილს, რომ „რუსეთი ჩემპიონია!“, ყველაფერი ნორმალურად იქნება.
სხვათა შორის, ქართული კანონმდებლობის მიხედვით, ქვეყნის 20% ოკუპირებულია რუსეთის მიერ, ასე რომ, ესეც ყოველთვის უნდა გახსოვდეთ.
რაც ყველაზე რთულია, ალბათ, ეს არის სამუშაო. საქართველოში საკმაოდ დაბალი მსყიდველუნარიანობაა, და რთულია სამსახურში მოწყობა, იმიტომ რომ, ქართული ფაქტობრივად ყველგან საჭიროა.
ქართული ენა სასწავლად ძალიან რთულია, ამიტომ უნდა იფიქრო, რით დაკავდები აქ. ძირითადად, ალბათ, დისტანციური პროექტებით.
ძალიან ბევრი ემიგრანტული საზოგადოებაა, არის რეგულარული შეხვედრები, რუსულენოვანი ბარი, ადგილი, სადაც სამაგიდო თამაშებს თამაშობენ, ასე რომ, აკლიმატიზაცია ძალიან რთული არ იქნება, ჩემი აზრით, არც თბილისში, არც ბათუმში.
ყველაზე რთულია – უბრალოდ ცოტათი მოდუნდე, გაიაზრო, რომ უკვე რუსეთში აღარ ხარ, და ცხოვრება გააგრძელო.
საქართველო პოლიტიკურ საქმეებზე არავის ექსტრადირებას არ ახდენს. მიუხედავად რთული პოლიტიკური ვითარებისა, იმისა, რომ არ არის პირდაპირი რეისები, იმისა, რომ აქ არ არის კინოთეატრში რუსულ ენაზე სეანსები, სიტუაცია მაინც საკმაოდ მშვიდია, კეთილგანწყობილი.
კატია მოროკო: ჩემი აზრით, ახალგაზრდები, რომლებიც უკვე საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ დაიბადნენ, უფრო მოწყვეტილები არიან საბჭოეთისა და რუსული ენისგან.
ხშირად ვეჯახები ხოლმე ისეთ პოზიციას, როდესაც ახალგაზრდებს არ სურთ რუსულად ლაპარაკი, მიუხედავად იმისა, რომ შეუძლიათ, ურჩევნიათ ილაპარაკონ ინგლისურად, იმიტომ რომ ეს მათთვის უფრო ნეიტრალური ენაა.
ან გეკითხებიან: „რუსეთი ოკუპანტია თუ არა?“ – ეს არის ასეთი მარკერი კითხვა.
რა თქმა უნდა, არც ისე სასიამოვნოა, როდესაც შენი მშობლიური ენა, ვიღაცას მტრულად ან თუნდაც არც ისე ნეიტრალურად ეჩვენება. ზოგჯერ ეს მტკივნეული გამოცდილებაა. მაგრამ 100%-ით მესმის, რატომ ჩამოყალიბდა ასე და ვიღებ ამას.
