სოხუმის აეროპორტი 30-წლიანი პაუზის შემდეგ გაიხსნა — აფხაზეთში რუსეთის ავიარეისები შესრულდა. ვიდეო
სოხუმის აეროპორტის გახსნა
30-წლიანი პაუზის შემდეგ სოხუმის აეროპორტის ოფიციალურად გაიხსნა.
აეროპორტი რეაბილიტირდა, თუმცა საერთაშორისო ლიცენზიის არქონის გამო, აფხაზეთი ამ ეტაპზე ავიამიმოსვლას მხოლოდ რუსეთთან განახორციელებს.
პირველი რეგულარული რეისი მოსკოვიდან სოხუმში 1 მაისის საღამოს დაეშვა.
წინაისტორია
სოხუმის აეროპორტი აფხაზეთის ომის შემდეგ აღარ ფუნქციონირებდა. მაშინ საქართველოს მთავრობის მოთხოვნით მას ჩამოერთვა საერთაშორისო სამოქალაქო ავიაციის ორგანიზაციის (ICAO) ლიცენზია და გაუქმდა შესაბამისი კოდები, რაც საერთაშორისო რეისების შესრულების აუცილებელი პირობაა.
აეროპორტის სტატუსი დღემდე უცვლელია — აფხაზეთის სტატუსი კი კვლავ უცნობია, ხოლო ქართულ-აფხაზური კონფლიქტი მოუგვარებელი რჩება.
2023 წლის ბოლოს აფხაზეთსა და რუსეთს შორის გაფორმდა შეთანხმება აეროპორტის აღდგენაზე. სამუშაოებს რუსეთის უშიშროების საბჭოს მოადგილის შვილის საკუთრებაში მყოფი კომპანია ასრულებდა.
რეაბილიტირებულ აეროპორტს აფხაზეთის პირველი ე.წ. პრეზიდენტის, ვლადისლავ არძინბას სახელი ეწოდა.
თუმცა საერთაშორისო ლიცენზიის არარსებობის გამო, ფრენები მხოლოდ რუსეთიდან იქნება შესაძლებელი. ამ ეტაპზე მათ მცირე ზომის რუსული ავიაკომპანიები განახორციელებენ — ძირითადად ის კომპანიები, რომლებიც რუსეთის შიდა ფრენებზე სპეციალიზდებიან.
ქვეყნის მთავარი ავიაგადამზიდავი “აეროფლოტი” და სხვა მსხვილი ავიახაზები აფხაზეთში ფრენას არ გეგმავენ. ექსპერტების შეფასებით, მათი მონაწილეობა საერთაშორისო ლიცენზიის არმქონე აეროპორტში შესაძლოა საერთაშორისო სანქციებით დასრულდეს.
„საქართველო ამას უნდა შეეგუოს“
მოსკოვიდან ჩასულ პირველ თვითმფრინავს სოხუმის აეროპორტში სახანძრო მანქანების წყლის „სალუტით“, სიმღერებითა და ცეკვებით შეეგებნენ.
ტექნიკურად ეს უკვე მეორე თვითმფრინავი იყო — ჯერ კიდევ თებერვლის დასაწყისში განხორციელდა სატესტო რეისი, რომლის ერთ-ერთი მგზავრი მაშინ აფხაზეთის პრეზიდენტობის კანდიდატი (და კრემლის ფავორიტი) ბადრა გუნბა იყო.
1 მაისის საზეიმო ცერემონიაზე, რომელიც რეგულარული ავიამიმოსვლის დაწყებას მიეძღვნა, ბადრა გუნბა უკვე აფხაზეთის ახალარჩეული პრეზიდენტის სტატუსით იმყოფებოდა. ღონისძიებაში მონაწილეობა მიიღეს აფხაზეთის სხვა ლიდერებმაც, აგრეთვე რუსეთის პრეზიდენტის ადმინისტრაციის ხელმძღვანელის მოადგილემ, სერგეი კირიენკომ, რომელიც 2025 წლის იანვრიდან კრემლში აფხაზეთის მიმართულებას კურირებს.
„საქართველო უნდა შეეგუოს, რომ სოხუმის აეროპორტი სრულფასოვნად იმუშავებს და მიიღებს საჰაერო ხომალდებს,“ — განაცხადა აფხაზეთის უშიშროების საბჭოს მდივანმა რაულ ლოლუამ.
მისი თქმით, საქართველოს მიერ მოხმობილი საერთაშორისო ნორმები ამ შემთხვევაში არ მოქმედებს, რადგან „სამართლებრივი ნორმები ხალხისთვის უნდა არსებობდეს და მათ ინტერესებზე უნდა მუშაობდეს“.
„ადამიანების გადაადგილების საკითხი და მათი კომფორტი — ეს არის მთავარი, და ჩვენ ამ უფლებას რუსეთის მხარდაჭერით ვახორციელებთ,“ — თქვა ლოლუამ.
ბადრა გუნბას შეფასებით, სოხუმის აეროპორტის ამოქმედება ბიძგს მისცემს აფხაზეთის ეკონომიკის სხვადასხვა დარგის, პირველ რიგში კი ტურიზმის განვითარებას. აფხაზეთის ახალმა პრეზიდენტმა პროექტის განხორციელებისთვის რუსეთის პრეზიდენტს საჯაროდ გადაუხადა მადლობა.
სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო