სასულიერო პირის დღიური და გადატრიალების მცდელობა სომხეთში: დეტალები საგამოძიებო კომიტეტის ხელმძღვანელისგან
გადატრიალების მცდელობა სომხეთში
სომხეთის საგამოძიებო კომიტეტის თავმჯდომარემ, არტურ პოღოსიანმა საზოგადოებრივი ტელევიზიის ეთერში განაცხადა, რომ ერევანში შესაძლო სახელმწიფო გადატრიალების აღკვეთა და ორი მაღალი რანგის სასულიერო პირის წინააღმდეგ სისხლის სამართლის საქმე ერთმანეთთან დაკავშირებული პროცესებია.
მისი თქმით, გამოძიებისას გამოიკვეთა, რომ შეთქმულებაში სასულიერო პირებიც იყვნენ ჩართული. ამ კონტექსტში შირაქის ეპარქიის მმართველმა, არქიეპისკოპოსმა მიქაელ აჯაპახიანმა, კვლავ გააკეთა საჯარო მოწოდება სამხედრო გადატრიალებისკენ, რის გამოც სამართალდამცველებმა შესაბამისი ზომები მიიღეს.
“ოპერატიული მოქმედებების შედეგად ჩვენ გვაქვს მტკიცებულებები დანაშაულის მომზადების შესახებ. მათ შორისაა დღიური, რომელსაც აჯაპახიანი 2022 წლიდან აწარმოებდა,“ — განაცხადა პოგოსიანმა. მისი თქმით, დღიურში ფიქსირდება კავშირი ტავუშის ეპარქიის მმართველთან, არქიეპისკოპოს ბაგრატ გალსტანიანთან (ვაზგენ გალსტანიანი) და აღწერილია, როგორ ჩამოყალიბდა მოძრაობა “საღვთო ბრძოლა“, ვინ შემოგვთავაზა გალსტანიანი ხელმძღვანელად და რა შეხვედრები იმართებოდა.
რამდენიმე დღის ინტერვალით სომხეთში დააკავეს სომხეთის სამოციქულო ეკლესიის ორი ეპარქიის — ტავუშისა და შირაქის — ხელმძღვანელები. არქიეპისკოპოს ბაგრატ გალსტანიანს ბრალად ედება ტერაქტების დაგეგმვა და ძალაუფლების ხელში ჩაგდება, ხოლო არქიეპისკოპოს მიქაელ აჯაპახიანს — საჯარო მოწოდება სახელმწიფო სტრუქტურის ძალადობრივი გზით შეცვლისკენ. ორივე მათგანი ორთვიან წინასწარ პატიმრობაშია მოთავსებული.
სისხლის სამართლის საქმის აღძვრას წინ უძღოდა სტატიის გამოქვეყნება საიტზე Civic.am, რომელიც მედიის ცნობით ხელისუფლებასთან არის აფილირებული. მასში სახელდებიან პირები, რომლებიც სავარაუდოდ გადატრიალების გეგმასთან არიან დაკავშირებული, მათ შორის — ყოფილი პრეზიდენტები რობერტ ქოჩარიანი და სერჟ სარგსიანი, ასევე ბიზნესმენები სამველ კარაპეტიანი, გაგიკ ცარუქიანი და სამველ ალექსანიანი. ალექსანიანიც ორთვიან პატიმრობაშია მოთავსებული.
ამასთან, არტურ პოგოსიანმა საგამოძიებო საქმის დეტალებზე ვრცლად ისაუბრა.
- სომხეთში განიხილავენ ფაშინიანის იმპიჩმენტს — აქვს თუ არა ოპოზიციას საკმარისი ხმები პროცესის დასაწყებად?
- სომხეთში განიხილავენ ფაშინიანის იმპიჩმენტს — აქვს თუ არა ოპოზიციას საკმარისი ხმები პროცესის დასაწყებად?
საგამოძიებო კომიტეტი განმარტავს სასულიერო პირების წინააღმდეგ საქმის დაწყების მიზეზებს
სომხეთის საზოგადოებრივ ტელევიზიაში ინტერვიუს დროს საგამოძიებო კომიტეტის ხელმძღვანელმა არტურ პოღოსიანმა განმარტა, რატომ დაიწყო გამოძიება შირაქის ეპარქიის არქიეპისკოპოს მიქაელ აჯაპახიანის წინააღმდეგ 2025 წელს, მიუხედავად იმისა, რომ მსგავსი მოწოდება მას უკვე ჰქონდა გაკეთებული 2024 წელს.
მისი თქმით, არქიეპისკოპოსმა ძალადობრივი გზით ხელისუფლების დამხობისკენ მოწოდება ხელახლა გაიმეორა 2025 წლის 21 ივნისს – მაშინ, როცა გამოძიებას უკვე ჰქონდა ინფორმაცია გადატრიალების შესახებ და რომ პროცესში სასულიერო პირებიც იყვნენ ჩართული.
“ძალიან მნიშვნელოვანია, როდის და რა ვითარებაში აკეთებს ადამიანი მსგავს განცხადებას,“ — აღნიშნა პოღოსიანმა. მისი განმარტებით, გამოძიების აზრით, ამ მოწოდების მიზანი იყო მოსახლეობის ცნობიერებაზე ზემოქმედება და ხელისუფლების დამხობისაკენ მათი წაქეზება.
გეგმები და მნიშვნელოვანი თარიღები
გამოძიების თანახმად, ჯგუფი, რომელშიც ტავუშის ეპარქიის ხელმძღვანელი ბაგრატ გალსტანიანიც მოიაზრება, გადატრიალებას 2024 წლის ნოემბრიდან გეგმავდა. თუმცა მოქმედების კონკრეტული თარიღი არაერთხელ შეიცვალა. სხვადასხვა ვერსიით, გადატრიალება შეიძლებოდა მომხდარიყო 2025 წლის 24 აპრილს (სომეხთა გენოციდის მსხვერპლთა ხსოვნის დღეს), 9 მაისს (მეორე მსოფლიო ომის დასრულების თარიღი), 28 მაისს (სომხეთის რესპუბლიკის დღე) ან ივნისის შუა რიცხვებში.
“ისინი ელოდებოდნენ ისეთ მომენტებს, როდესაც შეძლებდნენ გაეზარდათ უკმაყოფილება ხალში და დაეწყოთ მოქმედება,“ — აღნიშნა პოგოსიანმა.
მისი თქმით, ჯგუფს ჰქონდა განზრახვა საზოგადოების დესტაბილიზაციის, ძალადობისა და ადამიანების ჯანმრთელობისთვის სერიოზული ზიანის მიყენების გზით მიეღწია ხელისუფლების ხელში ჩაგდებისთვის.
ბიზნესმენების სავარაუდო როლი
გამოძიება ასევე ამტკიცებს, რომ გადატრიალების მოსამზადებლად გამოიყენებოდა ბიზნესმენების რესურსიც. მათ შორის დასახელდა სამველ კარაპეტიანი, რომელსაც გამოძიება ადანაშაულებს ადამიანების მობილიზებაში და საჯარო მოწოდებებში.
100-კაციანი საგამოძიებო ჯგუფი და არაერთი ჩხრეკა
გამოძიებას დაახლოებით 100 გამომძიებელი აწარმოებს. პოღოსიანის თქმით, უკვე ჩატარდა ასამდე ჩხრეკა და სასამართლოში წარმოდგენილია ათეულობით შუამდგომლობა. მისი განცხადებით, მთავარი მტკიცებულებების შეგროვება მალე დასრულდება და საქმე სასამართლოს გადაეცემა.
“ეს არის უპრეცედენტო მასშტაბის საქმე როგორც მონაწილე პირთა რაოდენობით, ისე დაპირისპირების სიღრმით. ის ფაქტი, რომ გადატრიალება თავიდან ავიცილეთ, საგამოძიებო ორგანოების შედეგიანი მუშაობის დასტურია,“ — აღნიშნა პოგოსიანმა.
„ყველა არაა დაკავებული“
მისივე თქმით, საქმეში ფიგურირებენ პირები, რომლებიც ჯერ არ არიან დაკავებული.
“არსებობენ სხვა მონაწილეებიც, რომლებსაც მალე მიანიჭებენ შესაბამის სამართლებრივ სტატუსს.“ – ამბობს პოღოსიანი
ამ დროისთვის გადატრიალების საქმეზე დაკავებულია 14 ადამიანი.
“კანონიერად ფლობდნენ თუ არა იარაღს, მნიშვნელობა არ აქვს”
სომხეთის საგამოძიებო კომიტეტის ხელმძღვანელის, არტურ პოღოსიანის თქმით, სამართალდამცველებმა “წმინდა ბრძოლის“ მოძრაობის ლიდერებისა და წევრების საცხოვრებლებში ჩატარებული ჩხრეკის შედეგად აღმოაჩინეს დიდი ოდენობით ცეცხლსასროლი იარაღი და საბრძოლო მასალა. გამოქვეყნებულ ფოტომასალაზე აღნიშნული იარაღი, დაცვის მხარის მტკიცებით, კანონიერი საკუთრებაა.
თუმცა, როგორც პოღოსიანმა განმარტა, გამოძიებისთვის იარაღის კანონიერ მფლობელობაში ყოფნა არ არის გადამწყვეტი, თუ ის ტერაქტისთვის იყო განკუთვნილი:
“თუ იარაღი არალეგალურია — საქმე გვაქვს სხვა მუხლთან. მაგრამ ჩვენ არ გამოვრიცხავთ, რომ ტერაქტის დაგეგმვა და რეალიზაცია შეიძლება კანონიერი იარაღის გამოყენებითაც ხდებოდეს.“
ვინ იდგა გადატრიალების უკან
გამოძიება ამ ეტაპზე ადგენს, რამდენად ფართოა ჯგუფის შემადგენლობა და იყო თუ არა უცხო ქვეყნის კვალიც:
“ერთ-ერთი მიმართულებაა დანაშაულებრივი ჯგუფის სრული შემადგენლობის დადგენა. უნდა გავარკვიოთ, არის თუ არა გარედან რაიმე კვალი,“ — აღნიშნა პოღოსიანმა, თუმცა ქვეყნების დასახელებისგან თავი შეიკავა.
მნიშვნელოვან მიმართულებად სახელდება ასევე ჯგუფის დაფინანსების წყაროების დადგენა:
“ერთ-ერთ აუდიოჩანაწერში ჯგუფის წევრები მსჯელობენ ადამიანების მკვლელობაზე და მათი ოჯახებისთვის კომპენსაციების გადახდაზე. ეს პირდაპირ მიუთითებს იმაზე, რომ არსებობდა წინასწარ გათვლილი ფინანსური მხარდაჭერა.“
„ეს ყალბია“: ფაშინიანს მიკუთვნებული ჩანაწერის შესახებ
პარალელურად სოციალურ მედიაში გავრცელდა ჩანაწერი, რომელშიც თითქოს სომხეთის პრემიერმინისტრი ნიკოლ ფაშინიანი მოუწოდებს სამართალდამცავებს ოპოზიციის ლიდერების დაკავების გზების მოძებნისკენ. პრემიერის პრესსამსახურმა ეს ჩანაწერი “ფეიკად“ გამოაცხადა, ხოლო საგამოძიებო კომიტეტმა დაიწყო გამოძიება კომპიუტერული თაღლითობის მუხლით.
პოღოსიანის განცხადებით:
“ჩანაწერი აშკარად ფალსიფიცირებულია. გამოძიება დაადგენს მის მიზანს, თუმცა, ჩემი აზრით, მისი მიზანი იყო სახელმწიფო ინსტიტუტების დისკრედიტაცია და მიმდინარე გამოძიებების მიმართ უნდობლობის დათესვა.“
მისივე თქმით, ჩანაწერი დამზადებულია უცხოეთში და უკვე იდენტიფიცირებულია მისი წყარო:
“საგამოძიებო კომიტეტში არსებობს სპეციალიზებული ქვეგანყოფილება, რომელიც მსგავსი დანაშაულების გამოძიებაზე მუშაობს. გვაქვს უკვე გარკვეული მონაცემები და უახლოეს დღეებში გავაკეთებთ ოფიციალურ განცხადებას.“