17 ნოემბერს საქართველოში მაიკ პომპეო ჩამოდის. რას ელოდება თბილისი აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის ვიზიტისგან
17-18 ნოემბერს საქართველოში ვიზიტით ჩამოდის აშშ-ის სახელმწიფო მდივანი. მაიკ პომპეო 13-23 ნოემბერს სულ შვიდ ქვეყანას ესტუმრება. საქართველოც მათ შორისაა. თბილისში იგი საფრანგეთისა და თურქეთის შემდეგ ჩამოვა.
აშშ-ის მაღალჩინოსნის ვიზიტი საქართველოში საკმაოდ დაძაბულ ვითარებას ემთხვევა – 31 ოქტომბრის არჩევნების შემდეგ ქუჩის აქციები არ წყდება. ოპოზიცია აცხადებს, რომ ხელისუფლებამ არჩევნები გააყალბა, არ ცნობს შედეგებს და უარს ამბობს საპარლამენტო მანდატებზე.
ხელისუფლება არ აპირებს დათმობაზე წასვლას. პროცესებმა ქუჩაში გადაინაცვლა, დაძაბულობა მატულობს – 8 ნოემბერს პოლიციამ წყლის ჭავლით დაშალა ოპოზიციის მშვიდობიანი აქცია.
საქართველოს პოლიტიკურ კრიზისს ემატება რეგიონში, მთიანი ყარაბაღის გარშემო მომხდარი დრამატული ცვლილებები.
ამ ყველაფრის ფონზე აშშ-ის მაღალჩინოსნის ვიზიტის შესახებ ცნობამ საქართველოში დიდი ინტერესი გამოიწვია.
ვის შეხვდება აშშ-ის სახელმწიფო მდივანი?
პომპეოს ვიზიტის შესახებ ცნობილი გახდა 10 ნოემბერს.
აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტარტამენტის განცხადებაში წერია, რომ სახელმწიფო მდივანი შეხვდება პრეზიდენტ სალომე ზურაბიშვილს, პრემიერ-მინისტრ გიორგი გახარიას და საგარეო საქმეთა მინისტრს, დავით ზალკალიანს “რათა გამოხატოს მხარდაჭერა საქართველოს სუვერენიტეტისა და ტერიტორიული მთლიანობისადმი და მოუწოდოს დემოკრატიული რეფორმების შემდგომი პროგრესისკენ”.
აშშ-ის სახელმწიფო მდივანი შეხვდება კათოლიკოს-პატრიარქს ილია მეორესაც.
დეპარტამენტის მიერ გავრცელებულ განცხადებაში არ წერია, რომ პომპეო ოპოზიციის წარმომადგენლებთან გეგმავს შეხვედრას.
“იმედი მაქვს, ოპოზიციასაც გვექნება კომუნიკაციის შესაძლებლობა. ჩვენ ვისაუბრებთ უმძიმეს პრობლემებსა და არჩევნების გაყალბებაზე”, – ამბობს ოპოზიციური პარტიის “სტრატეგია აღმაშენებლის” ლიდერი გიორგი ვაშაძე.
რას ელოდებიან პოლიტიკოსები და ექსპერტები ვიზიტისგან
მოლოდინები განსხვავებულ პოლიტიკურ ბანაკებში სხვადასხვაა.
საქართველო პრემიერ-მინისტრის გიორგი გახარიას თქმით, პომპეოს ვიზიტი კიდევ ერთხელ ადასტურებს იმას, რომ საქართველოსა და აშშ-ის შორის სტრატეგიულმა პარტნიორობამ “ისეთ დონეს მიაღწია, რომელიც ისტორიულად ჯერ არ ყოფილა”.
გახარია ხაზგასმით აღნიშნავს, რომ ამ ვიზიტისთვის საქართველოს ხელისუფლება განსაკუთრებულად მოემზადება:
“მიუხედავად გლობალური პანდემიისა, მიუხედავად ყველა გამოწვევებისა, რომლის წინაშეც ჩვენ ვართ, ჩვენ ახლა სრულად კონცენტრირებული უნდა ვიყოთ ამ ვიზიტის მოსამზადებლად”.
ოპოზიციაში ფიქრობენ, რომ პომპეოს ვიზიტის ერთ-ერთი მთავარი თემა 31 ოქტომბრის არჩევნები იქნება.
“როდესაც ქვეყანაში ასეთი მაღალი რანგის დიპლომატი ჩადის, მას ექნება კონკრეტული გზავნილები, რაც ახლა განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია – ქვეყანაში უმძიმესი პოლიტიკური კრიზისის ფონზე. ბუნებრივია, ის განიხილავს 31 ოქტომბრის არჩევნებს”, – ამბობს “ნაციონალური მოძრაობის” წევრი, ზაალ უდუმაშვილი.
საგარეო საქმეთა მინისტრის, დავით ზალკალიანის შეფასებით, ოპონენტების განცხადებები, თითქოს, პომპეო საქართველოში „ქართული ოცნების“ გასაკრიტიკებლად ჩამოდის, ღიმილისმომგვრელი და არასერიოზულია.
“აქ უმთავრესი გზავნილი არის ამერიკის შეერთებული შტატების მხრიდან საქართველოს მხარდაჭერა, საქართველოს სტაბილურობის, ქვეყნის პოლიტიკური, ეკონომიკური განვითარების მხარდაჭერა, ჩვენი როლი რეგიონში, როგორც ერთ-ერთი ლიდერის წარმოჩენა, ეს არის ვიზიტის მთავარი გზავნილი და არა ის, რაზეც ოპონენტები საუბრობენ,” – ამბობს ზალკალიანი.
გარდა არჩევნებისა საკითხისა, ხელისუფლების ოპონენტები ფიქრობენ, რომ პომპეოს ვიზიტი მნიშვნელოვანი იქნება რეგიონში არსებული გეოპოლიტიკური ვითარებისა და მასში საქართველოს როლის განსახილველად:
“პომპეოს ვიზიტის ერთ-ერთი კონტექსტი იქნება რეგიონში არსებული პოლიტიკური ვითარება და რომ ამ ვითარებას საქართველო უნდა იყენებდეს, მაგრამ არ იყენებს ნატოში გაწევრიანების საკითხის დასაძრავად”, – ამბობს “ევროპული საქართველოს” მდივანი, გიორგი კანდელაკი.
ექსპერტი გია ხუხაშვილიც ასევე ფიქრობს, რომ აშშ-ის სახელმწიფო მდივნის, მაიკ პომპეოს ვიზიტი ყარაბაღის პროცესების შემდეგ რეგიონში ძალთა ბალანსის ცვლილებებითაა გამოწვეული.
“კავკასიის რეგიონში სერიოზული ძვრები დაიწყო, რაც ამერიკას, როგორც გლობალურ მოთამაშეს, აწუხებს,” – მიიჩნევს იგი.
________________________________________________________________________
2019 წლის 11 ივნისს, როდესაც აშშ-ის სახელმწიფო მდივანი მაიკ პომპეო ვაშინგტონში საქართველოს პრემიერ-მინისტრს მამუკა ბახტაძეს შეხვდა, მან რამდენიმე მნიშვნელოვანი განცხადება გააკეთა, რომლებიც საქართველოში დემოკრატიის მდგომარეობას და ანაკლიის პორტის პროექტს ეხებოდა:
● “ჩვენ მხარს ვუჭერთ საქართველოს სასამართლო სისტემის
გაუმჯობესებას და იმის უზრუნველყოფას, რომ ქართული
დემოკრატია მოიცავდეს თავისუფალ და სამართლიან არჩევნებს”
● “პრემიერთან ერთად განვიხილეთ საქართველოს პარლამენტის
ვალდებულება უზრუნველყოს, რომ სამთავრობო უწყებები
ემორჩილებოდნენ კანონს და ასრულებდნენ იმ დაპირებებს, რაც მათ
მოქალაქეებს მისცეს”.
● “მე გამოვხატე იმედი, რომ საქართველო დაასრულებს
(ანაკლიის ღრმაწყლოვანი პორტის) პროექტს.
პროექტი გააძლიერებს საქართველოს ურთიერთობებს თავისუფალ
ეკონომიკებთან და ხელს შეუშლის იმას, რომ საქართველო მოექცეს
რუსეთის ან ჩინეთის ეკონომიკური გავლენის ქვეშ. ამ მოჩვენებით
მეგობრებს საქართველოს საუკეთესო ინტერესები არ ამოძრავებთ”.
