საჯარო დაწესებულებების ხელმძღვანელებისთვის სახელმწიფო ენის ცოდნა სავალდებულო აღარ იქნება
სახელმწიფო ენის ცოდნა საქართველოში
“ქართული ოცნების” ერთპარტიულმა პარლამენტმა საჯარო სამსახურის შესახებ კანონში ცვლილებები დაჩქარებული წესით მიიღო, რომლის მიხედვით საჯარო დაწესებულებების ხელმძღვანელებისა და მათი მოადგილეებისთვის სახელმწიფო ენის ცოდნა სავალდებულო აღარ იქნება.
კანონში ცვლილებების ინიციატორები არიან: ალექსანდრე ტაბატაძე, თენგიზ შარმანაშვილი, ალუდა ღუდუშაური, რატი იონათამიშვილი, გურამ მაჭარაშვილი, დავით მათიკაშვილი, ირაკლი შატაკიშვილი.
- ცვლილებების თანახმად, საჯარო დაწესებულების პირველადი სტრუქტურული ერთეულების ხელმძღვანელები და მათი მოადგილეები აღარ ითვლებიან საჯარო მოხელეებად.
- პირველადი სტრუქტურული ერთეულის ხელმძღვანელის თანამდებობაზე განწესებული პირი და საჯარო დაწესებულების პირველადი სტრუქტურული ერთეულის ხელმძღვანელის მოადგილის თანამდებობაზე განწესებული პირი ადმინისტრაციული ხელშეკრულებებით დასაქმებულ პირად ჩაითვლებიან.
საჯარო მოხელის შესახებ მოქმედი კანონის თანახმად:
მუხლი 27. მოხელისათვის დადგენილი ძირითადი მოთხოვნები
მოხელედ შეიძლება მიღებულ იქნეს საქართველოს ქმედუნარიანი მოქალაქე, რომელიც აკმაყოფილებს შემდეგ მოთხოვნებს: ა) იცის სახელმწიფო ენა; ბ) მიაღწია 18 წელს; გ) აქვს ამ კანონით გათვალისწინებული მოხელის სერტიფიკატი.
იურისტების განმარტებით, სახელმწიფო ენის ცოდნა სავალდებულოა საჯარო მოხელეებისთვის, თუმცა კანონში მიღებული ცვლილებებით, საჯარო დაწესებულების პირველადი სტრუქტურული ერთეულების ხელმძღვანელები და მათი მოადგილეები აღარ ითვლებიან საჯარო მოხელეებად.
კომენტარი
საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციის თავმჯდომარე ნონა ქურდოვანიძე Facebook-ზე წერს:
“საჯარო დაწესებულების პირველადი სტრუქტურული ერთეულების ხელმძღვანელები და მათი მოადგილეები აღარ ითვლებიან საჯარო მოხელეებად. სახელმწიფო ენის ცოდნა სავალდებულოა საჯარო მოხელეებისთვის. ამ კანონში შეტანილი სხვა მავნებლური ცვლილებების ფონზე ეს დეტალი გამორჩათ თუ გამოტოვეს, ვერ ცვლის იმ მოცემულობას, რომ საჯარო დაწესებულების სტრუქტურის ხელმძღვანელი ან მოადგილე შეიძლება იყოს პირი, რომელმაც ქართული არ იცის”.
ღია საზოგადოების ფონდის იურისტი, საბა ბრაჭველი “ტაბულას” მედიაში გავრცელებული ინფორმაციის შესახებ ესაუბრა, რომლის თანახმადაც საჯარო სამსახურის შესახებ კანონში შეტანილი ცვლილებებით საჯარო მოხელეებისთვის ქართული ენის ცოდნა სავალდებულო აღარ იქნება.
ბრაჭველის განმარტებით, კანონში შეტანილი ცვლილებით საჯარო სამსახურებში დეპარტამენტის უფროსებსა და მოადგილეებს არსებული უვადო შრომითი ხელშეკრულების შინაარსი უწყდებათ და გადადიან ადმინისტრაციულ ხელშეკრულებებზე. შესაბამისად, კანონის 27-ე პირველ მუხლში გათვალისწინებული მოთხოვნა საჯარო მოხელეებისადმი ქართული ენის ცოდნის შესახებ აღარ გავრცელდება მათზე, ვინაიდან ისინი უკვე ადმინისტრაციული ხელშეკრულებით დასაქმებული პირები იქნებიან.
იურისტის ცნობითვე, ვინაიდან დეპარტამენტების უფროსებისა და მოადგილეების შრომითი ხელშეკრულებები უვადო აღარ იქნება და მათი ვადა “უწყების ხელმძღვანელის ვადაზე იქნება მიბმული, რომელიც პოლიტიკური თანამდებობის პირი შეიძლება იყოს”, ეს ერთგვარ პოლიტიკურ მოტივაციას მისცემს საჯარო მოხელეებს, სამსახურის შენარჩუნების მიზნით, მოქმედი პარტია დარჩეს ხელისუფლებაში.
შესაბამისად, ბრაჭველის შეფასებით, საჯარო სამსახურის შესახებ კანონში შეტანილი ცვლილების მთავარი მიზანი არა ქართული ენის არმცოდნე პირებისთვის საჯარო პოზიციებზე დასაქმების უფლების მიცემაა, არამედ ის, რომ “ხალხი პარტიულ მუშაკებად აქციონ – საჯარო მოხელის ნაცვლად”.
