The Foreign Policy Centre: რუსეთი სანქციებს გვერდს უვლის და საქართველო ამ სისტემის ცენტრშია
რუსეთი სანქციებს გვერდს უვლის
ბრიტანული კვლევითი ანალიტიკური ორგანიზაცია The Foreign Policy Centre აქვეყნებს სტატიას იმის შესახებ, თუ როგორ უვლის გვერდს რუსეთი დასავლეთის მიერ დაწესებულ სანქციებს და აცხადებს, რომ საქართველო ამ ყველაფრის ცენტრშია.
“ქართული ოცნების” პარლამენტის თავმჯდომარე შალვა პაპუაშვილი The Foreign Policy Centre-ის მოკვლევის შესახებ ამბობს, რომ “მათ შეუძლიათ, დაუკავშირდნენ ბატონ ო’სალივანს (სანქციების კურატორი ევროკავშირში-რედ.)“.
“გაესაუბრონ და ჩამოყალიბდნენ, საქართველო გამოიყენება თუ არა სანქციების გვერდის ასავლელად. ამას ვურჩევდი, დაურეკონ და ის გასცემს ჩვენ ნაცვლად პასუხს”. – თქვა შალვა პაპუაშვილმა.
რა წერია სტატიაში
სტატიის თანახმად, სანქციებმა, რომლებიც დასავლეთმა რუსეთს უკრაინაში შეჭრის შემდეგ დაუწესა და რომელსაც კრემლის ომის ბიუჯეტი უნდა შეემცირებინა, პირიქით, “სანქციების ბუშტი” წარმოქმნა – შუამავლების, ოფშორული იურისდიქციებისა და პოლიტიკურად ხელშემწყობი პირების ადაპტრებული ეკოსისტემა, რომელიც დაწესებულ შეზღუდვებს მოგებად გარდაქმნის.
“ამ სისტემის ცენტრი საქართველოზე დგას, რომელიც პასიური გვერდის ავლის ადგილიდან სტრატეგიულ ხელშემწყობად და რუსეთის სანქციებისგან თავის არიდების ქსელის მთავარ კვანძად იქცა გეოგრაფიის, ფინანსური ინფრასტრუქტურისა და პოლიტიკური მოქნილობის გამოყენებით.” – აცხადებს The Foreign Policy Centre.
გამოცემის თანახმად, უკრაინაში ომმა და რუსეთისთვის დასავლეთის მიერ დაწესებულმა სანქციებმა საქართველოსთვის ეკონომიკური შესაძლებლობები შექმნა. საქართველომ რუსეთისთვის ვაჭრობასა და ფინანსებში ხელშეწყობით ფინანსურად იხეირა, ხოლო ამან გააძლიერა რუსეთის გავლენა საქართველოს ეკონომიკასა და პოლიტიკაზე. სწორედ ამას უწოდებს “სანქციების ბუშტს”.
მომზადებულ მასალაში ორგანიზაცია აღნიშნავს, რომ რუსული ტექნოლოგიური კომპანიები დუბაიში რეგისტრირდებიან, თუმცა, დეველოპერებს საქართველოში ქირაობენ შედარებით დაბალი ანაზღაურების და იმის გამო, რომ გადასახადების კუთხით ასე მოსახერხებელია.
სტატიაში ხაზგასმულია, რომ:
● ქართული ბანკები მართავენ რუსი ემიგრანტების ფულად გზავნილებს, დანაზოგებსა და ტრანზაქციებს.
● მასალაში აღნიშნულია, რომ რუსეთთან დაკავშირებულმა ნაკადებმა (რე-ექსპორტი, ფულადი გზავნილები, ტურიზმი) 2022 წელს საქართველოს მთლიანი შიდა პროდუქტის 14.5% შეადგინა.
● ამავე დროს The Foreign Policy Center მიუთითებს, რომ საქართველო არის მანქანების მსხვილი რე-ექსპორტიორი ცენტრალურ აზიაში (ხშირად ამ არაპირდაპირი გზით ხვდება მანქანები რუსეთში)
● საქართველოში ორმაგი დანიშნულების ტექნოლოგიების (მაგ., ჩიპების, ელექტრონიკის) იმპორტი მკვეთრად გაიზარდა, რაც სამხედრო მიზნებისთვის რუსეთში რეექსპორტზე მიუთითებს.
● The Foreign Policy Center აღნიშნავს, რომ აღნიშული პროდუქცია საქართველოში შავი ზღვით – ბათუმისა და ფოთის პორტების მეშვეობით შედის. აქედან მათი ტრანსპორტირება ხდება ან ჩრდილოეთით, აფხაზეთის გავლით, რომელსაც რუსეთი აკონტროლებს, ან აღმოსავლეთით სომხეთის, ყაზახეთის და ყირგიზეთის მიმართულებით, რაც რუსეთამდე მეორეული გზაა.
● ზოგიერთი საქონლის გადატანა ასევე ხდება თბილისის ლოჯისტიკისა და საბაჟო ცენტრების გავლით, სადაც ექსპორტის დოკუმენტაცია მუშავდება ან იცვლება („დანიშნულების ადგილის გარეცხვა“).
ასევე, ორგანიზაციის თანახმად, შემჩნეულია ნავთობის “წარმოშობის გათეთრების” რისკი” – რუსული ნავთობი იფუთება ქართულად და ასე იყიდება ევროპაში.
2023 წლისთვის საქართველოს ნავთობის იმპორტის 61% რუსეთიდან იყო.
საქართველოში 37 000-ზე მეტი რუსული კომპანია დარეგისტრირდა – უმეტესობა 2022 წლის შემდეგ.
რუსულმა პირდაპირმა უცხოურმა ინვესტიციებმა 2023 წელს 67 მილიონ დოლარს მიაღწია, რაც ხშირად ოფშორებიდან განხორციელდა, მათ შორის, კვიპროსიდან და ბრიტანეთის ვირჯინიის კუნძულებიდან.
2023 წელს რუსულმა ფულადი გზავნილებმა და ტურიზმმა საქართველოს 3.1 მილიარდი დოლარი მოუტანა.
რუსულმა პირდაპირმა უცხოურმა ინვესტიციებმა 2023 წელს 67 მილიონ დოლარს მიაღწია. ეს ინვესტიციები ხშირად ოფშორული იურისდიქციების გავლით განხორციელდა.
The Foreign Policy Center მიუთითებს, რომ ამ ყველაფრის პარალელურად საქართველოს მთავრობამ (“ქართული ოცნება“) ევროატლანტიკური გადაუხვია.
ევროკავშირმა არჩევნებში დარღვევებისა და დემოკრატიული უკუსვლის გამო შეაჩერა საქართველოს გაწევრების პროცესი.
უნგრეთმა და სლოვაკეთმა დაბლოკეს ევროკავშირის სანქციები საქართველოს წინააღმდეგ, რაც დაემთხვა თბილისის “მშვიდობის მომხრე“ პოზიციას.
მთავრობამ მიიღო “ოფშორების შესახებ კანონი“, რომელიც საგადასახადო შეღავათებს სთავაზობს საზღვარგარეთიდან აქტივების შემოტანის მსურველებს, რაც სანქცირებული ელიტის მოზიდვას უწყობს ხელს.
ორგანიზაცია ასევე აღნიშნავს ეროვნული ბანკის ხელმძღვანელის 2023 წლის ბრძანებას, რომლითაც სები აღარ ავალდებულებს კომერციულ ბანკებს, დასავლეთის მიერ სანქცირებულ პირებს საბანკო ანგარიშებზე წვდომა შეუზღუდონ, თუ ქართულ სასამართლოში მის მიმართ შესაბამის საქმეზე არ დადგა გამამტყუნებელი განაჩენი.
„ასეთი პოლიტიკა იცავს ოლიგარქებს და იზიდავს საეჭვო ბიზნესებს, მათ შორის თაღლითურ ოპერაციებს”. – წერს ორგანიზაცია და მიუთითებს, რომ თუ ეს „სანქციების ბუშტი” გასკდება, საქართველოს ეკონომიკა შესაძლოა, ჩამოიშალოს.
„ეს აღრმავებს პოლიტიკურ ტყვეობას და კორუფციას, ძირს უთხრის კანონის უზენაესობას და ახდენს საქართველოს დასავლეთისგან იზოლირებას”.
ორგანიზაცია აცხადებს, რომ:
- დასავლეთმა უნდა გაამკაცროს იმ სანქციების აღსრულება, რომელიც საქართველოსთანაა დაკავშირებული.
- მათი სამიზნე უნდა იყოს ცალკეული ოლიგარქები და ხელშემწყობი პირები და არა მთლიანი მოსახლეობა.
- ხელი შეუწყონ, რათა ბიზნეს ელიტებმა თავი დააღწიონ რუსულ გავლენებს.
- გამკაცრდეს საქართველოსთან დაკავშირებული სანქციების აღსრულება.
- აღკვეთონ მარეგულირებლის ხარვეზები და გააუმჯობესონ თანამშრომლობა დასავლელ მარეგულირებელ ორგანოებს შორის.