რეპეტიტორობა და ნათესავები სოფელში: მასწავლებლების „გადარჩენის საიდუმლოებები“ აფხაზეთში
მასწავლებლები აფხაზეთში
პირველი სექტემბრიდან რუსეთმა აფხაზეთში საჯარო სექტორის თანამშრომლების, მათ შორის საშუალო სკოლების მასწავლებლების ხელფასების თანადაფინანსება შეწყვიტა, მაგრამ თავად მასწავლებლების თქმით, მათ ეს არ აინტერესებთ. მოდით, ავხსნათ რატომ:
10 გათავისუფლებული მასწავლებელი
სანამ თანადაფინანსების შეწყვეტის შესახებ ცნობილი გახდებოდა, სოხუმის ერთ-ერთ სკოლაში ერთმანეთის მიყოლებით ათმა მასწავლებელმა დატოვა სამსახური. მიუხედავად იმისა, რომ მათ ეს გააკეთეს არა ერთად – პროტესტის ნიშნად, არამედ ცალ-ცალკე, ყველას ერთი მიზეზი ჰქონდა – დაბალი ხელფასი.
ერთ-ერთმა, ვინც სკოლა დატოვა, ამინაა. მან ახლახან დაამთავრა უნივერსიტეტი.
გოგონა სოფელში ცხოვრობს და ყოველდღე ორ საათს ატარებდა გზაში სკოლამდე და უკან. ვინაიდან ის ახალგაზრდა სპეციალისტია, მას მძიმე დატვირთვა არ ჰქონდა – საშუალო სკოლის მოსწავლეებთან მუშაობა მოითხოვს გარკვეულ გამოცდილებას და სტრესს, ამიტომ უსაფუძვლოდ არ არის მიჩნეული, რომ ახალგაზრდა მასწავლებელს ეს არ შეუძლია. მცირე დატვირთვა ასევე ნიშნავს მცირე ანაზღაურებას – ამინა იღებდა 12000 რუბლს (133$) თვეში, საიდანაც $33 იყო იგივე რუსული შემწეობა.
ზაფხულის არდადეგებზე ამინამ იპოვა სხვა სამსახური, რომელიც არ იყო დაკავშირებული მასწავლებლობასთან. სამსახური სახლიდან თხუთმეტი წუთის მანძილზეა, თანაც ორჯერ მეტი ანაზღაურებით.
კიდევ ერთმა მასწავლებელმა გახსნა საკუთარი ტურისტული სააგენტო და გაუჩნდა ათჯერ მეტი შემოსავალი, ვიდრე სკოლაში ჰქონდა.
- “ჩვენ არავისთან არ ვართ დამნაშავე” – მოსაზრება აფხაზეთიდან რუსეთის მიერ ფინანსური დახმარების შეწყვეტის შესახებ
- “მსოფლიო უარყოფს ჩვენს არსებობას” – როგორ ცხოვრობენ აფხაზი ახალგაზრდები პასპორტებზე ევროკავშირის სანქციების შემდეგ
- “ასწავლო როგორ ისწავლოს და უყვარდეს” – აფხაზეთში ბავშვთა პირველი კრიზისული ცენტრი გაიხსნა
მიუღწეველი მაქსიმუმი
საიდა, ამ მასწავლებლების ყოფილი კოლეგა ამბობს, რომ ესმის მათი გადაწყვეტილების შესახებ, მაგრამ თავად აგრძელებს სკოლაში მუშაობას მხოლოდ იმიტომ, რომ დამატებითი შემოსავალი აქვს – ის დამატებით ატარებს სკოლის შემდგომ გაკვეთილებს და ასევე, რეგულარულად იღებს საკვებს ფერმერი ნათესავებისგან.
„ყველაზე შეურაცხმყოფელი ის არის, რომ ფინანსთა მინისტრი საჯაროდ აცხადებს, რომ აფხაზეთში მასწავლებლები საშუალოდ 27 000 რუბლს (300 დოლარს) იღებენ. თუმცა სინამდვილეში ეს მხოლოდ 113 დოლარია“, – ჩივის საიდა.
მაქსიმალური ხელფასის მისაღებად, 29 000 რუბლი (318 დოლარი), კვირაში 45 გაკვეთილი უნდა ჩაატაროთ, ანუ დღეში 9 გაკვეთილი. და ეს, მასწავლებლების აზრით, ძალიან რთულია.
„ჩვენ ასევე გვაქვს დამატებითი გადასახადები: 800 რუბლი (9$) თვეში კლასის მენეჯმენტისთვის და 200 რუბლი (2$) ნოუთბუქების შესამოწმებლად. ასევე, დღეში 70-მდე დავალება უნდა შეამოწმო“, – განმარტავს საიდა.
შეუმჩნეველი გადასახადი
ყველა მასწავლებელი, ვისთანაც ვისაუბრეთ, ამტკიცებს, რომ მათ სულაც არ აწუხებთ რუსული თანადაფინანსების შეწყვეტა, ვინაიდან პრემია იმდენად მწირი იყო, რომ ოჯახის ბიუჯეტზე პრაქტიკულად არ მოქმედებდა.
„ჩემი ძირითადი შემოსავალი რეპეტიტორობაა – ამით კვირაში დაახლოებით იმდენს ვიღებ, რამდენსაც სკოლაში ერთი თვის განმავლობაში. დარწმუნებული ვარ, უმუშევრად არ დავრჩები, თუნდაც გამათავისუფლონ ან თავად გადავწყვიტო სკოლიდან წასვლა, ან საერთოდაც, აფხაზეთში სკოლები დაიხუროს.
ერთადერთი, რაც მაძლევს მოტივაციას, არის გუნდი, ის, რომ მიყვარს ბავშვები და ემოციები, რომლებსაც ისინი მაძლევენ.“ – ამბობს რუსული ენისა და ლიტერატურის მასწავლებელი ლია.
მსგავს აზრს იზიარებს იზიდაც, დაწყებითი სკოლის მასწავლებელი, რომელიც ასევე ჩართულია სკოლის შემდგომ ბავშვების სწავლებაში:
„კარგი დაწყებითი მასწავლებლები ყოველთვის მოთხოვნადი იქნებიან აფხაზეთში. არასოდეს მიფიქრია, თუ როგორ ვიშოვო საარსებო მინიმუმი. თვეში 100 000 რუბლს (1100 დოლარზე) მეტს ვიშოვი, პრაქტიკულად სახლიდან გაუსვლელად“.
პერსონალის და ფულის ნაკლებობა
მასწავლებლები სკოლაში კადრების ნაკლებობას იმით ხსნიან, რომ ახალგაზრდები პროფესიაში პერსპექტივას ვერ ხედავენ და ეზარებათ.
„ახალგაზრდებს მაშინვე უნდათ ბევრი ფული, მაგრამ კვალიფიკაციის ამაღლების გარეშე, თქვენ ვერ გახდებით მოთხოვნადი მასწავლებელი, ეს რთულია“, – ამბობს უფროსი თაობის ერთ-ერთი მასწავლებელი.
კერძოდ, განათლების მინისტრის მოადგილის, ადა კვარჩელიას მიერ გაჟღერებული ინფორმაციით, აფხაზეთში ზუსტი მეცნიერებების – მათემატიკისა და ფიზიკის მასწავლებელთა კატასტროფული დეფიციტია.
„ეს ის ელემენტებია, რომლებზეც დამოკიდებულია ჩვენი ტექნოლოგიური და ეკონომიკური დამოუკიდებლობა. ასეთი საკითხები სასწრაფოდ უნდა გადაწყდეს“, – ამბობს კვარჩელია.
რაც შეეხება ხელფასებს, რომელიც კიდევ უფრო შემცირდა რუსული თანადაფინანსების შეწყვეტის შემდეგ, მთავრობის პირველი ვიცე-პრემიერის, ფინანსთა მინისტრის, ვლადიმერ დელბას თქმით, საჯარო სექტორის თანამშრომლებისთვის ხელფასების გადახდის ვალდებულებები შედის ადგილობრივ ბიუჯეტებში. თუ ისინი ვერ გაუმკლავდებიან, ფინანსთა სამინისტრო ბიუჯეტის დაცვის სხვა ზომებს მიიღებს:
„დანახარჯები შემცირდება, მაგრამ ჩვენ უნდა უზრუნველვყოთ სოციალური ვალდებულებების უპირობო შესრულება, რადგან ისინი ქმნიან ადგილობრივ ბიუჯეტს საშემოსავლო გადასახადების გადახდის გზით“, – განაცხადა ვლადიმერ დელბამ აფხაზეთის ტელევიზიის ეთერში.
ეს ნიშნავს, რომ შემცირდება ხარჯები ზოგიერთ სხვა სფეროზე და დაზოგილი თანხები გადაინაცვლებს ხელფასებზე.
* სტატიაში ყველა მასწავლებლის სახელი შეცვლილია.
სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო