"რატომ არ გვაქვს ჩვენ ამის უფლება?“ - ვინ და როგორ იღებს ბავშვების შემწეობას აფხაზეთში და რა ემუქრებათ მათ
ბავშვის შემწეობა აფხაზეთში
ალისა, 42 წლის ქალი, აფხაზეთში ცხოვრობს. მას ხუთი შვილი ჰყავს და მათგან სამზე რუსეთის ფედერაციისგან ბავშვის დახმარებას იღებს.
ალისა დიასახლისია, მისი ქმარი კი ხელშეკრულებით მუშაობს. იმისთვის, რომ ოჯახს მცირე შემოსავლის სტატუსი მიეღო და დახმარების უფლება ჰქონოდა, ალისამ, რომელსაც როგორც რუსეთის, ისე აფხაზეთის მოქალაქეობა აქვს, თავი თვითდასაქმებულად დაარეგისტრირა რუსეთის ელექტრონულ პორტალზე „Госуслуги“-ზე.
მან მიუთითა საკუთარი შემოსავალი და გადაიხადა შესაბამისი გადასახადი. თვითდასაქმებულის სტატუსის დამადასტურებელი ცნობა და საგადასახადო ამონაწერი საკმარისი აღმოჩნდა იმისთვის, რომ ბავშვის ერთიანი სოციალური დახმარება მიეღო.
მიღებული დახმარების ოდენობა ერთ ბავშვზე დაახლოებით 15 ათას რუბლს (დაახლოებით 190 დოლარს) შეადგენს. შესაბამისად, ალისა ყოველთვიურად დაახლოებით 45 ათას რუბლს (დაახლოებით 580 დოლარს) იღებს.
ალისამ ასევე აიღო დედისთვის განკუთვნილი თანხა ერთ-ერთი რუსი მოხელის დახმარებით, რომელიც ამისთვის გარკვეულ გასამრჯელოს იღებს. მისი თქმით, ფული თითქოს მხოლოდ რუსულ რეგისტრაციაზე ოფიციალურად გაწერისთვის უნდა გადაეხადა. ამას ის ყოველ სამ წელიწადში ერთხელ აკეთებს. ჯერჯერობით არანაირი შეფერხება არ ყოფილა. თითოეული შვილისა და საკუთარი თავისთვის ის 7 000 რუბლს იხდის, გარდა ამისა, რეგისტრაციის პირველ თვეს მიღებულ დახმარებასაც აბარებს — ეს არის საბუთების გაფორმების საფასური. სწორედ ეს ქალი დაეხმარა დედობრივი კაპიტალის დოკუმენტაციის მომზადებაში, მესამე შვილისთვის კი სახელმწიფოსგან მიწის ნაკვეთი მიიღო.
მოგვიანებით ალისამ ეს მიწის ნაკვეთი გაყიდა და დედობრივი კაპიტალის თანხა გაანაღდა. მიღებული ფული ჩადო ერთ ოთახში სანქტ-პეტერბურგის საერთო საცხოვრებელში: ბინა იპოთეკით იყიდა და ახლა მას ბავშვების საცხოვრებლად იყენებს.
ალისას თქმით, სურს, რომ მისმა შვილებმა რუსეთში ისწავლონ და შესაძლოა, რომელიმე იქ დროებით დარჩეს საცხოვრებლად, ამისთვის კი საცხოვრებელი ფართი აუცილებელია, რადგან უძრავი ქონების გარეშე ცხოვრება ძალიან ძვირი ჯდება. სწორედ ამიტომ მოიფიქრა ეს “სქემა”.
ახლა ალისა რუსეთში ჩასვლას ერიდება, რადგან შიშობს, არ დააკავონ ბავშვებზე დახმარების არალეგალურად მიღების გამო — მსგავსი ამბების შესახებ ახალ ამბებში ხშირად იწერება.
მაგალითად, აპრილის ბოლოს ФСБ-მ დააკავა ოთხი შვილის დედა ელენა პროსტიტოვა და წარუდგინა ბრალდება, რაც შეიძლება 10 წლამდე თავისუფლების აღკვეთით დასრულდეს.
საქმე ისაა, რომ რუსეთის კანონმდებლობის მიხედვით, სოციალური დახმარებების მიღების უფლება მხოლოდ იმ პირებს აქვთ, ვინც წელიწადში მინიმუმ 180 დღეს ცხოვრობენ რუსეთში, ხოლო აფხაზეთში მცხოვრები ქალები, რომლებმაც ბავშვებზე რუსული დახმარება გააფორმეს, მიუხედავად იმისა, რომ რუსეთის მოქალაქეები არიან და რუსეთში მუდმივი რეგისტრაციაც აქვთ, ვერ მიიღებენ ამ სახის სოციალურ მხარდაჭერას.
პრორუსულ ანონიმურ Telegram-არხებში გამოქვეყნებული ინფორმაციით, რუსეთის ფედერაციის კრასნოდარის მხარის პროკურატურამ დაავალა ადგილობრივ პროკურორებს, შეემოწმებინათ, როგორ ხარჯავენ მოქალაქეები დედობის კაპიტალს და სხვა ბავშვებზე გაცემულ დახმარებებს.
გამოძიებამ დაადგინა, რომ თაღლითურ სქემაში 52 ქალია ჩართული — მათი უმრავლესობა აფხაზეთში ცხოვრობს. მათ მიმართ სისხლის სამართლის საქმეები აღიძრა მუხლით “თაღლითობა სოციალური დახმარებების მიღებისას“.
სავარაუდოა, რომ იმ ქალების რიცხვი, ვინც მსგავსი გზით აიღო დახმარება, სინამდვილეში ბევრად მეტია.
ალისა ამბობს, იცოდა, რომ ეს სქემა ბოლომდე სუფთა არ იყო, მაგრამ არ ეგონა, რომ შეიძლებოდა სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობა მოჰყოლოდა:
“არავითარი დოკუმენტი არ გამიყალბებია, ყველაფერი ლეგალურად მაქვს. თვითდასაქმებული შეიძლება სინამდვილეში არ ვიყო, მაგრამ ვიხდი გადასახადებს. მიწის გაყიდვის უფლებაც მქონდა. ბავშვების დახმარება, რასაც ვიღებ, ისევ რუსეთში იხარჯება. ეს ფული ქვეყნიდან არ გადის. პასუხისმგებლიანი გადამხდელი ვარ და ლეგალური ეკონომიკური ცხოვრების მონაწილე, ზუსტად ისე, როგორც სხვა ქალები, ვინც ამ დახმარებებს იღებენ. რატომ არ უნდა გვქონდეს ამის უფლება?“ — ამბობს ალისა.
ამჟამად მოქმედებს ცხელი ხაზი აფხაზეთში მცხოვრები იმ მოქალაქეებისთვის, რომლებმაც რუსეთში ბავშვებზე სოციალური დახმარება ან დედობის კაპიტალი მიიღეს. თუმცა, ალისა არ ჩქარობს იქ დარეკვას.
“შეიძლება იმ სიებში, რომლითაც გვაშინებენ, საერთოდ არც ვარ. თუ თავად დავრეკე, შეიძლება იმ სიაში მოვხვდე. ჯობია შევხედო, როგორ განვითარდება მოვლენები. მგონია, რომ ყველაფერს გვაპატიებენ. საკუთარი თაღლითები დასაჯონ საპენსიო ფონდებსა და პასპორტების განყოფილებებში, და არა მრავალშვილიანი დედები,“ — ამბობს ალისა.
უახლოეს მომავალში გაიმართება კომისიის სხდომა, რომელიც იმ ქალების საქმეს განიხილავს, ვინც რუსული სოციალური დახმარებები მიიღეს. ამ საკითხზე მუშაობენ აფხაზეთის სოციალური უზრუნველყოფის სამინისტროს წარმომადგენლები რუს კოლეგებთან ერთად.
სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო
