გამარჯვების დღე და ურთიერთობის გამწვავება დასავლეთსა და რუსეთს შორის
ურთიერთობის გამწვავება ჩეხეთსა და რუსეთს შორის და მეორე მსოფლიო ომში გამარჯვების დღე. სტატიის ორიგინალური ვერსია BBC-ის ვებგვერდზე.
ევროპა და რუსეთი 8 და 9 მაისს, მეორე მსოფლიო ომში გამარჯვების დღეს აღნიშნავენ. მაგრამ ის ქვეყნები, რომლებიც მსოფლიოს ფაშიზმისგან გამათავისუფლებლები გახდნენ, ახლა ერთმანეთთან მტრულ და უნდობელ დამოკიდებულებაში არიან.
კერძოდ, 2021 წლის აპრილის ბოლოს, ჩეხეთმა ქვეყნიდან გააძევა ათობით რუსი დიპლომატი და მოსკოვი 2014 წელს, იარაღის საწყობში დივერსიული ოპერაციის ორგანიზებაში დაადანაშაულა, რომლის შედეგადაც საწყობის ორი თანამშრომელი გარდაიცვალა.
7-8 მაისს, ჩეხეთში, 140 ათასი საბჭოთა ჯარისკაცის ხსოვნისადმი მიძღვნილი ღონისძიება იმართება, რომლებმაც 1945 წელს, ჩეხოსლოვაკია ფაშისტური გერმანიისგან გაათავისუფლეს. ეს ყოველთვის მწვავე დაპირისპირების თემა ხდება ხოლმე ჩეხურ საზოგადოებაში „პრომოსკოვურ“ და „ანტიმოსკოვურ“ ბანაკებს შორის.
- ბრძოლა ჩრდილთან: უპრეცედენტო თავდასხმები მედიაზე ევროპაში პანდემიის დროს
- დახურული ცერემონიები ყველგან, მასშტაბური აღლუმი მხოლოდ ბელარუსში
ასე იყო ამჯერადაც პრაღის ოლშანის სასაფლაოზე, სადაც ადამიანები რამდენიმე ასეული საბჭოთა ჯარისკაცის საფლავებზე ყვავილების დასადებად მივიდნენ. სასაფლაოები განლაგებულია წითელარმიელის ბრინჯაოს ქანდაკების გარშემო, რომელსაც ხელში ტყვიამფრქვევი უჭირავს და თითი სასხლეტზე უდევს. მის თავს ზემოთ – საბჭოთა ხუთქიმიანი ვარსკვლავია.
„სინამდვილეში, აქ დასაფლავებული რამდენიმე ასეული საბჭოთა ჯარისკაცისგან, მხოლოდ 14 დაიღუპა უშუალოდ გათავისუფლებისას“, – ამბობს მიხაილ რომანცოვი, პოლიტოლოგი, რომელიც რუსეთის თემის სპეციალისტია. „დანარჩენები საგზაო-სატრანსპორტო შემთხვევებისას ან სმისგან გარდაიცვალნენ“.
საკუთარი ნათქვამის დასამტკიცებლად, ის საფლავებზე დაწერილ თარიღებზე მიგვითითებს: 1945 წლის ივლისი. აგვისტო. სექტემბერი.
სასაფლაოზე და მის გარშემო უამრავი პოლიციელი იყო. ერთ-ერთი მიზეზი მალე გამჟღავნდა – დაახლოებით, ოთხი ათეული შავებში ჩაცმული ბაიკერი სამახსოვრო აქციაზე მივიდა, მოტოციკლეტების ხმაურით.
წინა წლებში, ამ დღეს, აქ ყოველთვის ჩამოდიოდა რუსი ბაიკერების, ულტრანაციონალისტური ორგანიზაცია „ღამის მგლების“ წევრების დიდი კოლონა. ისინი ტრადიციულად, მეორე მსოფლიო ომში გამარჯვების დღეს, „გამარჯვების მოგზაურობით“ აღნიშნავდნენ მოსკოვიდან მთელი ცენტრალური ევროპის გავლით.
საბჭოთა ჯარისკაცების საფლავებზე ყვავილების დადების დროს, გამაძლიერებლებიდან საბჭოთა სამხედრო მუსიკა ისმოდა.
ბაიკერების კოლონამ პროდასავლელთა აქციის გვერდით გაიარა, რომლებიც ჯაჭვად იდგნენ გზის გაყოლებაზე ევროკავშირისა და ნატოს დროშებით და ანტირუსულწარწერებიანი პლაკატებით. ისინი ბაიკერებს ეძახდნენ: „მოღალატეებო!“. ამ პროტესტის მონაწილეებმა პაპიემაშესგან დამზადებული თავიანთი „მონუმენტიც“ აღმართეს – ოქროს უნიტაზზე მჯდომი შიშველი ვლადიმირ პუტინი.
ჩეხურმა პოლიციამ ძებნა გამოაცხადა იმ ორ რუსეთის სპეცსამსახურების სავარაუდო აგენტზე – ალექსანდრ მიშკინსა და ანატოლი ჩეპიგუზე – რომლებსაც 2018 წელს, ბრიტანულ ქალაქ სოლსბერიში, ნერვულ-პარალიტიკური საშუალება „ნოვიჩოკის“ გამოყენებით ყოფილი რუსი აგენტის, სკრიპალის მოწამვლაში ადანაშაულებენ.
რუსეთი კატეგორიულად უარყოფს 2014 წელს ჩეხეთში აფეთქების ორგანიზების ბრალდებებს და, თავის მხრივ, ქვეყანა „აშშ-ის მითითებით მოქმედებაში“ დაადანაშაულა.
ამ ისტორიას გაგრძელება საყოფაცხოვრებო დონეზეც აქვს. როგორც BBC წერს, წამოვიდა ცნობები იმის შესახებ, რომ შეურაცხყოფა მიაყენეს და დაემუქრნენ, დაახლოებით, 60 ათას რუსს, რომლებიც ჩეხეთში ცხოვრობენ.
ყოველკვირეული გამოცემა Respekt-ის მთავარი რედაქტორი, ერიკ ტაბერი, რომელმაც ჩეხეთში საწყობის აფეთქებასთან რუსული სპეცსამსახურების კავშირის შესახებ გამოაქვეყნა ინფორმაცია, მიიჩნევს, რომ სიტუაცია სახიფათოა, მაგრამ არა რუსებისთვის, არამედ ჩეხებისთვის.
„მოსკოვის მხრიდან შეიძლება იყოს რეპრესიები, რომლებიც დიპლომატიის ფარგლებს გასცდება. ის, ვისაც არ ეშინია თანამედროვე რუსეთის, რაციონალურად არ ფიქრობს. ჩვენ მზად უნდა ვიყოთ ყველაფრისთვის – კიბერთავდასხმებისა და რუსეთში ჩეხ ბიზნესმენებზე თავდასხმებისთვის.
მე ესკალაციისკენ არავის მოვუწოდებ. მაგრამ მოვუწოდებ მტკიცე საგარეო პოლიტიკისკენ. ჩვენი წინა სამწუხარო ისტორიებისგან განსხვავებით, ახლა უპირატესობა გვაქვს – ევროკავშირისა და ნატოს წევრები ვართ“.