ოკუპირებულ გალში საბაჟო ტერმინალი იხსნება. რას ამბობს თბილისი
ოკუპირებულ გალში საბაჟო ტერმინალი იხსნება
“ოკუპირებულ გალში, მდინარე ენგურზე საბაჟო ტერმინალი იხსნება. მშენებლობა თითქმის დასრულებულია და სოხუმი ჰიპოთეზურად მზადაა ტვირთების ტრანზიტის დასაწყებად”, – ამის შესახებ სატრანზიტო/ლოჯისტიკური კომპანიის აღმასრულებელმა დირექტორმა და აფხაზეთში “მსოფლიოს ხალხთა ასამბლეის“ ხელმძღვანელმა, ასტამურ ახსალბამ აფხაზურ მედიასთან განაცხადა.
დღევანდელ ბრიფინგზე “ქართული ოცნების“ პრემიერმინისტრს ირაკლი კობახიძეს ჰკითხეს თუ რა პოზიცია აქვს ოფიციალურ თბილისს ამ ტერმინალთან დაკავშირებით, რომელზეც კობახიძემ განაცხადა, რომ საქართველოს მხრიდან არავითარი ნაბიჯი არ გადადგმულა ამ მიმართულებით.
საბაჟო ტერმინალი გალში
ინფორმაცია, რომ ტერმინალი შენდებოდა, რამდენიმე წლის განმავლობაში ვრცელდებოდა, თუმცა, სოხუმის საოკუპაციო რეჟიმი ამას ამ დრომდე მალავდა. სოხუმის ე.წ სამთავრობო მედიასთან ასტამურ ახსალბა ამბობს, რომ ტვირთები საბაჟო ტერმინალის გავლით რუსეთში შევა მესამე ქვეყნებიდან, მათ შორის, ჩინეთიდან და ინდოეთიდან.
მისივე თქმით, არ იგეგმება ტვირთების საქართველოდან გადატანა, სანამ ხელი არ მოეწერება “საჭირო” დოკუმენტებს.
2010 წლის ოქტომბერში მოსკოვმა და სოხუმმა ხელი მოაწერეს შეთანხმებას საბაჟო საკითხებში თანამშრომლობისა და ურთიერთდახმარების შესახებ. დოკუმენტი, სხვა საკითხებთან ერთად, ითვალისწინებდა საქონლისა და სატრანსპორტო საშუალებების გადაადგილების გამარტივებას, საბაჟო დოკუმენტების, ბეჭდებისა და შტამპების ურთიერთაღიარებას, ასევე მეორე მხარის ტერიტორიაზე სპეციალიზებული საბაჟო ორგანოს შექმნის შესაძლებლობას.
ახსალბა ამბობს, რომ ეს პროექტი ვერ განხორციელდა 2012-2014 წლამდე არსებული გეოპოლიტიკური სიტუაციის და ყოფილი პრეზიდენტის, მიხეილ სააკაშვილის ადმინისტრაციასთან დაკავშირებული “ობიექტური მიზეზების” გამო. ახლა კი, მას შემდეგ, რაც 2022 წელს რუსეთი უკრაინაში შეიჭრა, პროექტი აფხაზეთის სტრატეგიული პარტნიორისთვის, რუსეთისთვის, “სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი“ გახდა.
გამოცემა “ეხო კავკაზას“ მიხედვით, ახსალბას ლოჯისტიკურმა კომპანიამ რუსეთს პროექტის გალის რაიონში განხორციელება შესთავაზა. მათივე ცნობით, მიუხედავად იმისა, რომ ოჩამჩირის კონტეინერების ტერმინალი რუსული სახსრებით აშენდა, ახალი ობიექტი აფხაზი და რუსი მეწარმეების კერძო ინვესტიციაა.
ასხალბა ხაზს უსვამს, რომ პროექტის განხორციელებას ექნება სირთულეები, რადგან მესამე ქვეყნები წააწყდებიან იურიდიულ და საბაჟო ბარიერებს აფხაზეთის სტატუსის გამო:
“ჩვენ ამ ყველაფერზე ანდრეი იურიევიჩ ბელიანინოვის მხარდაჭერით ვმუშაობთ. აფხაზეთში გახსნილი მსოფლიო ხალხთა ასამბლეა გვეხმარება არა მხოლოდ პროექტის განხორციელებაში, არამედ უფრო ფართო ეკონომიკურ თანამშრომლობაშიც.”
ანდრეი ბელიანინოვი რუსეთის ფედერალური საბაჟო სამსახურის ყოფილი ხელმძღვანელი და ევრაზიის განვითარების ბანკის საბჭოს თავმჯდომარეა, 2025 წლიდან კი “მსოფლიოს ხალხთა ასამბლეის“ გენერალური მდივანი. ამავე ასამბლეის ვებგვერდის თანახმად, გენერალური მდივნის მოადგილეებს შორის არის იგორ გორგაძეც – საბჭოთა კავშირის სახელმწიფო უსაფრთხოების კომიტეტის (КГБ) გენერალი, 1993-1995 წლებში საქართველოს სახელმწიფო უშიშროების მინისტრი და პრეზიდენტ ედუარდ შევარდნაძეზე ტერაქტის მოწყობაში ბრალდებული, რომელიც 30 წელზე მეტია რუსეთში ცხოვრობს და მასზე საერთაშორისო ძებნაა გამოცხადებული.
ასტამურ ასხალბას თქმით, მესამე ქვეყნებიდან შემოსული საქონელი აფხაზურ მაღაზიებში ვერ მოხვდება. თუმცა, მისი განმარტებით, “დროთა განმავლობაში პირიქით”, აფხაზური პროდუქცია ამ კორიდორის მეშვეობით უცხოურ ბაზრებზე მოხვედრას შეძლებს.
“თეორიულად, სომხური, თურქული და ირანული სანომრე ნიშნების მქონე სატვირთო მანქანებს ენგურის მდინარეზე შესვლა შეეძლებათ, მძღოლები კი შეიძლება სხვადასხვა ქვეყნის მოქალაქეები იყვნენ“. – ამბობს ასხალბა.
ასტამურ ახსალბა პოტენციურ სატრანზიტო სქემას შემდეგნაირად აღწერს: ძირითადი ტვირთი იქნება სამომხმარებლო საქონელი – საყოფაცხოვრებო ტექნიკა, ბოსტნეული და ა.შ. თუ ტვირთი ირანიდან მოდის, ირანული სატვირთო მანქანა შეძლებს აფხაზეთში შესვლას, ოჩამჩირის რაიონში გადასვლას, რკინიგზის ტერმინალში გადმოტვირთვას და რეგიონის დატოვებას. საჭიროების შემთხვევაში, მანქანას შეუძლია უსაფრთხოების კონტროლის ქვეშ გააგრძელოს მოძრაობა აფხაზეთში. მისი განცხადებით, ამ პროცესში საქართველოს მოქალაქეების მონაწილეობა აიკრძალება:
“სანამ, ღვთის ნებით, უახლოეს მომავალში კეთილმეზობლური ურთიერთობები არ დამყარდება, სულ მცირე, ძალის გამოუყენებლობის შესახებ დოკუმენტის დონეზე.“ – ამბობს ის.
თბილისის პასუხი
გალში საბაჟო ტერმინალის მოწყობაზე თბილისს თავისი ინიციატივით განცხადება არ გაუკეთებია. ამ საკითხზე ჟურნალისტის მიერ დასმულ კითხვას უპასუხა “ქართული ოცნების” პრემიერმინისტრმა ირაკლი კობახიძემ და თქვა, რომ საქართველო არ აღიარებს ე.წ სახელმწიფო საზღვარს.
“მოგეხსენებათ ჩვენ ე.წ. სახელმწიფო საზღვარს არ ვაღიარებთ, ეს არის სრული სიყალბე , აქედან გამომდინარე ჩვენი მხრიდან ამაზე ვერ იქნება ბუნებრივია საუბარი, თქვენ გახსოვთ რომ წინა ხელისუფლების პირობებში ხელი მოეწერა კონკრეტულ შეთანხმებას, რომლის საფუძველზეც მაშინდელმა ხელისუფლებამ თანხმობა მისცა რუსეთს მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციაში გაწევრებაზე და მას შემდეგ იყო ეს შეთანხმება, რომ შვეიცარიის შუამდგომლობით უნდა შექმნილიყო ტვირთების გადაზიდვის შესაძლებლობა, თუმცა მას შემდეგ ეს საკითხი არის გაჩერებული და ჩვენი მხრიდან არავითარი ნაბიჯი არ გადადგმულა ამ მიმართულებით, აქედან გამომდინარე რომ ეს ყველაფერი არის სპეკულაცია“, – აცხადებს კობახიძე.
ჟურნალისტის შეკითხვაზე, ტერმინალის მშენებლობა დაიწყო საიდუმლოდ და ომის შედეგ, ინფრასტრუქტურა იქ უკვე არსებობს, და როგორ შეიძლება თბილისის პოზიციის გარეშე გალის რაიონში აშენდეს ტერმინალი ასე “უპერსპექტივოდ”, კობახიძემ უპასუხა:
“მე არ ვიცი, კიდევ ერთხელ ვამბობ, რომ ჩვენი მხრიდან არცერთი ნაბიჯი არ გადადგმულა, ამ მიმართულებით, ზოგადი შეთანხმება არსებობს, თუმცა ამ კუთხითაც არავითარი აქტივობა არ ყოფილა, ეს არის ის პოზიცია რაც ჩვენ გვაქვს, თუ რაიმე ცვლილება იქნება რა თქმა უნდა ჩვენგან შეიტყობთ.“
