"ჩვენ ძალიან მძიმე ფაზაში შევდივართ" - ანალიტიკოსები ო'ბრაიენის ვიზიტს აფასებენ
ო’ბრაიენის ვიზიტი საქართველოში
აშშ-ს სახელმწიფო მდივნის თანაშემწემ ევროპისა და ევრაზიის საკითხებში ჯეიმს ო’ბრაიენმა, საქართველოს პრემიერმინისტრთან, ოპოზიციასა და სამოქალაქო საზოგადოებასთან შეხვედრების შემდეგ ბრიფინგი გამართა და განაცხადა, რომ რუსული კანონი ევროკავშირის სტანდარტებთან შეუსაბამოა. ო’ბრაიენმა ასევე ისაუბრა შესაძლო სანქციებზეც საქართველოს მაღალი თანამდებობის პირების მიმართ.
JAMnews-მა ანალიტიკოსებს ჰკითხა, რამდენად რეალურია მთავრობის წევრებისა და პარლამენტარების დასანქცირება და როდის მიმართავს აშშ ამ განსაკუთრებით მძიმე ზომებს.
თენგიზ ფხალაძე, საერთაშორისო ურთიერთობების სპეციალისტი, GIPA-ს პროფესორი, ბრიუსელის საერთაშორისო პოლიტიკური ეკონომიკის ევროპული ცენტრის უფროსი მეცნიერ თანამშრომელი:
“ო’ბრაიენმა გასაგებად თქვა ყველაფერი – ვართ ძალიან კრიტიკულ მომენტთან, როდესაც შეიძლება, წყალში ჩაიყაროს ყველაფერი, რაც გვიკეთებია და აქ საქმე მხოლოდ აშშ-თან ურთიერთობაზე არ არის, შეიძლება ძალიან სერიოზულად დავაზიანოთ ჩვენი ქვეყნის ინტერესები, მისი უსაფრთხოება და დავრჩეთ იმ პოლიტიკური დახმარების გარეშე და ზოგადად იმ დახმარების გარეშე, რითაც ამდენი ხნის განმავლობაში შენდებოდა ქართული სახელმწიფო.
ისეთი ორი განსხვავებული განცხადება იყო {კობახიძის და ო/ბრაიენის}, რომ ილუზია იმისა, რომ რაღაც დაახლოება შეიძლება მოხდეს უახლოეს მომავალში და სწორი აღქმა, ნამდვილად არ მაქვს. ის განცხადებები, რაც დღეს მოვისმინეთ კობახიძისგან, იყო სრულიად განსხვავებული იმისგან, რასაც ლაპარაკობდა ო’ბრაიენი. აქედან გამომდინარე, არ მაქვს იმის განცდა, რომ ხელისუფლებამ ადეკვატურად მიიღო ის გზავნილები, რომელიც იყო აშშ-ის მხრიდან.
ო’ბრაიენი არ აცხადებს სანქციებს, სანქციებზე გადაწყვეტილებას იღებს სახელმწიფო მდივანი და შესაბამისად, ის აქ რაიმე კონკრეტულ სანქციას ვერ გამოაცხადებდა. ძალიან გასაგებად ითქვა, რომ თუკი არაფერი შეიცვლება და ყველაფერი გაგრძელდება ისევ ისე და ორი პირობა იყო დასახელებული, ეს არის ე.წ. აგენტების კანონი და მერე იყო საუბარი მმართველი პარტიის რიტორიკაზე, კონსპირაციის თეორიაზე და ამ „გლობალური ომის პარტიაზე“ და, თუკი ეს რაღაც კონსპირაციის თეორიები, პარტნიორების სრულიად უაზრო დადანაშაულება არ დასრულდება, მაშინ ურთიერთობები გადაიხედება.”
გიგი გიგიაძე, საერთაშორისო ურთიერთობების სპეციალისტი, დანიასა და ისლანდიაში საქართველოს ყოფილი ელჩი, „ეკონომიკის პოლიტიკის კვლევის ცენტრის“ უფროსი მკვლევარი:
“ძალიან მკაფიოდ დაფიქსირდა, რომ ეს კანონი არის სრულიად მიუღებელი ჩვენი დასავლელი პარტნიორებისთვის, ჩვენი ევროპელი და ამერიკელი მეგობრებისთვის. ეს კანონი მოდის წინააღმდეგობაში ქართველი ერის სურვილთან, დაუახლოვდეს დასავლეთს და გახდეს ევროკავშირის და ევროპის ნაწილი.
ძალიან კონკრეტულად იყო დასმული აქცენტები იმ დამოკიდებულებაზე, თუ როგორ აღიქვამენ ჩვენი დასავლელი პარტნიორები. ეს იყო ძალიან მნიშვნელოვანი გზავნილი, ვინაიდან ცხადყოფს ასევე იმას, რომ შესაძლებელია დაწესდეს სანქციები. მან ხაზი გაუსვა, რომ ივანიშვილი ჯერ არ არის დასანქცირებული. ანუ, მან არ გამორიცხა ამის შესაძლებლობა და ეს პირდაპირ დაუკავშირა იმ პროცესებს, რომელიც მიმდინარეობს საქართველოში.
შესაბამისად, აქ ერთი მხრივ, ჩანს ძალიან მკაფიოდ ის ნეგატიური დამოკიდებულება ამ კანონისადმი, რომელიც არსებობს ჩვენს პარტნიორებში და მეორე, ასევე ძალიან პირდაპირი მინიშნება იმისა, თუ რამდენად დამაზიანებელია ეს კანონი ჩვენი ევროპული მომავლისთვის, დასავლეთთან ჩვენი დაახლოების პროცესში. მე ვფიქრობ, რომ ძალიან სწორი აქცენტები იქნა დასმული და საინტერესოა ის, რომ მან გულისტკივილი გამოთქვა იმაზე, რომ უარი ეთქვა ივანიშვილთან შეხვედრაზე, მიუხედავად იმისა, რომ ამის თხოვნა არსებობდა აშშ-ის მხრიდან. ეს კიდევ ერთხელ ცხადყოფს ამ ხელისუფლების დამოკიდებულებას, ჩვენი ტრადიციული პარტნიორებისადმი და კონკრეტულად, აშშ-ისადმი.
ამიტომაც ვამბობ, რომ ჩვენ დღეს ძალიან მნიშვნელოვანი გზავნილები მოვისმინეთ. მიუხედავად იმისა, რომ ერთ თვეზე მეტია გრძელდება ჩვენი პარტნიორების მხრიდან უწყვეტ რეჟიმში მოწოდება, თხოვნა, სხვადასხვა ფორმატებში ხელისუფლების გაფრთხილება, რომ არ მომხდარიყო ამ კანონის მიღება, მაინც არის ძალიან ცუდი გადაწყვეტილება მიღებული. ჩვენ ველოდებით, რომ იქნება ვეტო პრეზიდენტის მხრიდან, მაგრამ როგორც მათი განცხადებებიდან ჩანს, მაინც არ აპირებენ უკან დახევას და დაძლევენ ვეტოს.
ეს კი იმას ნიშნავს, რომ ჩვენ ძალიან მძიმე ფაზაში შევდივართ. ჩვენი ქვეყნის დამოუკიდებლობისთვის ბრძოლის უმნიშვნელოვანესი ეტაპია და ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ჩვენ გავაგრძელოთ ამ უკანონობის გაპროტესტება, რასაც რუსული კანონი ჰქვია და მაქსიმალურად შევეცადოთ, რომ ვაიძულოთ ეს ხელისუფლება, წამოვიდეს დათმობებზე არჩევნებამდე. რაც შეეხება არჩევნებს, ჩემი აზრით, მათ უკვე აღარანაირი შანსიც აღარა აქვთ იმისა, რომ „ოცნებამ“ არჩევნებში რაღაც სახის მხარდაჭერაზე ისაუბროს.
მე ვფიქრობ, რომ საქართველოში არის სრული თანხმობა იმაზე, რომ ეს პარტია აღარ უნდა იყოს ხელისუფლებაში და ისინი ვეღარ მიიღებენ ამ ქვეყნის მმართველობით პროცესში მონაწილეობას.”
ზურაბ ბატიაშვილი, პოლიტიკის ანალიტიკოსი:
“რა თქმა უნდა, ო’ბრაიენის განცხადება ძალიან მკაცრი იყო. უბრალოდ, დიპლომატიური ეტიკეტი მოითხოვს, რომ შიგნით რაც ილაპარაკეს, ის გარეთ არ გამოდის, მაგრამ ჩვენ შეგვიძლია ვიმსჯელოთ და სტრიქონებს შორის წავიკითხოთ და ცალსახაა, რომ ეს იყო უკანასკნელი გაფრთხილება იმასთან დაკავშირებით, რომ თუ უახლოეს ხანში არ მოხდა ცვლილება და თუ ეს კანონი საბოლოოდ ამ ფორმით შევა ძალაში, მაშინ იქნება სანქციები და ეს სანქციები იქნება მძიმე.
რაც მთავარია, სანქციები შეეხება არამხოლოდ ორგანიზატორებს, არამედ დასანქცირდება ხმის მიმცემიც და საუბარია იმ დეპუტატებზე და ამ რუსული დაკვეთის შემსრულებლებზე, ასევე მათი ოჯახის წევრებზე. როდესაც შენ არღვევ საქართველოს კონსტიტუციას და როდესაც შენ მიდიხარ ერის ნების წინააღმდეგ, რომელიც რეფერენდუმით არის დამტკიცებული, მაშინ შენ გეკისრება სასჯელი და ეს სასჯელი იქნება ფინანსური შეზღუდვები, ასევე გადაადგილების აკრძალვა დასავლურ ქვეყნებში.
შეუძლებელია, თან დასავლეთის წინააღმდეგ მიდიოდე და თან ყველა იმ სიკეთით სარგებლობდე, რომელსაც უზრუნველყოფს დასავლეთი. შეიძლება ითქვას, რომ ეს ყველაზე მინიმუმია, რაც ამ ადამიანებს შეიძლება ელოდებოდეთ. თუმცა, შესაძლოა, ეს იყოს არამხოლოდ კანონმდებლები, ასევე შსს-ს ის მაღალჩინოსნები, რომლებიც ფაქტობრივად ასრულებენ სადამსჯელო მისიას.
რა თქმა უნდა, ყველაფრის სათავეში არის ივანიშვილი და ასევე მისი ოჯახის წევრები მოხვდებიან დასანქცირებულთა სიაში. ეს დრო ძალიან მალე მოვა, ძალიან ცოტა დრო რჩება. აშშ-ს უფრო სწრაფად შეუძლია გადაწყვეტილების მიღება და ევროკავშირის შემთხვევაში შესაძლოა, ცოტა უფრო გაიწელოს დროში, მაგრამ იქაც აუცილებლად იქნება და ამას უნდა დავუმატოთ ისეთი პროდასავლური ქვეყნები, როგორიც არის კანადა, ავსტრალია, ახალი ზელანდია, იაპონია, კორეა და ა.შ., რომლებიც დასავლურ ბანაკში არიან.
გარდა ამისა, ივანიშვილის მიერ შეხვედრაზე უარის თქმაზე იყო მისი კომენტარი ძალიან საინტერესო. ჩვენ ვიცით, რომ მას ფართო საზოგადოებასთან არა აქვს კონტაქტი და ძალიან გამრუდებული წარმოდგენა აქვს რეალობაზე და ო’ბრაიენმა სწორედ ამაზე გაამახვილა ყურადღება. მისი ეს წარმოდგენები და რაღაც შეთქმულებები არის საშიში მისთვისაც და რაც მთავარია, ქვეყნისთვის, რადგან რეალურად ის არის ამ ქვეყნის არაფორმალური მმართველი და როდესაც შენ მმართველს არასწორი წარმოდგენები აქვს სამყაროზე, მთლიანობაში ეს ძალიან საშიშია და ჩემი აზრით, ამიტომ გაამახვილა ამაზე ყურადღება.
ამ მომენტისთვის არანაირი ნიშანი არ არის, რომ მათ რამე გაიგეს. მათ რომ რამე გაეგოთ, მესამე მოსმენას, მინიმუმ, გადაავადებდნენ – მათ ხელში იყო ბერკეტი და არც კობახიძის ამ განცხადებიდან ჩანს რაიმე. აქ მთავარი კობახიძის განცხადება ხომ არ არის, მთავარი არის, ის რას იტყვის – ბიძინა ივანიშვილი. კობახიძე უბრალოდ გამხმოვანებელია, ყოველ შემთხვევაში, ჯერჯერობით ასეთი რამ არ ჩანს და ვნახოთ, დაველოდოთ.”
