მოსკოვში დაკავებული ჟურნალისტი ბელარუსის ციხეში აღმოჩნდა
ბელარუსი ჟურნალისტი რუსეთში მოიტაცეს
რუსული პროსახელისუფლებო გამოცემის ბელარუსული რედაქციის ჟურნალისტი მოსკოვში დააკავეს, რის შემდეგაც ის ბელარუსის ციხეში აღმოჩნდა. ეს მოხდა მას შემდეგ, რაც გამოქვეყნდა მისი მასალა ბელარუსზე, რომელმაც სპეცსამსახურების თანამშრომლებს შეიარაღებული წინააღმდეგობა გაუწია.
გამოცემის „კომსომოლსკაია პრავდა ბელარუსში“ 39 წლის ჟურნალისტი გენადი მოჟეიკო მოსკოვში 1 ოქტომბერს დააკავეს. დაკავებიდან ორი საათის შემდეგ გაირკვა, რომ ის უკვე იმყოფებოდა ადგილზე, რომელიც ბელარუსული პროტესტის საშინელებების სინონიმად იქცა – მინსკში, აკრესტინას ქუჩაზე მდებარე იზოლატორში, იტყობინება რუსული „ნოვაია გაზეტა“.
- ბელარუსში საპროტესტო აქციების ერთ-ერთ ლიდერს, 11 წლით პატიმრობა მიუსაჯეს
- აფგან მუხთარლი: მითხრეს, რომ საქართველოს ხელისუფლებამ ჩემს გატაცებაში ქრთამი აიღო
ჟურნალისტი დააკავეს სტატიის გამოქვეყნების შემდეგ ბელარუსზე, რომელმაც სპეცსამსახურების თანამშრომლებს შეიარაღებული წინააღმდეგობა გაუწია და მოკლეს.
ანდრეი ზელცერი 28 სექტემბერს დაიღუპა: ძალოვნები კგბ-დან მასთან ჩხრეკის ჩასატარებლად მივიდნენ. როდესაც ისინი ბინაში შეიჭრნენ, 31 წლის ზელცერმა სანადირო თოფიდან გაისროლა და სასიკვდილოდ დაჭრა ქვედანაყოფ „ალფას“ მებრძოლი. ზელცერი საპასუხო სროლის შედეგად მოკლეს.
ამის შემდეგ ბევრმა მედიასაშუალებამ დაიწყო ამ ტრაგედიის დეტალების შეგროვება მცირერიცხოვანი წყაროებისგან. ზოგმა, მაგალითად, მოახერხა ზელცერის ნათესავებსა და ნაცნობებთან გასაუბრება.
დაახლოებით 22:00 საათისთვის, ორმხრივი სროლის დღეს, მომხდარის თაობაზე მასალები გამოაქვეყნა გამოცემამაც „კომსომოლსკაია პრავდა ბელარუსში“. „კგბ-ს თანამშრომლების მიერ მოკლული ახალგაზრდის თანაკლასელი: „ანდრეის ყოველთვის შეეძლო თავის დაცვა“ – ამ სათაურით გამოვიდა ტექსტი, რომელიც გენადი მოჟეიკომ მოამზადა.
პუბლიკაციიდან სამი წუთის შემდეგ რედაქტორებმა სათაური უფრო ნეიტრალურით შეცვალეს, თუმცა კეთილგანწყობილი მოგონებები ზელცერზე, ტექსტში დარჩა.
მომდევნო დღეს, 29 სექტემბერს, დილით გამოცემის „კომსომოლსკაია პრავდა ბელარუსში“ საიტი აღარ იხსნებოდა. მკითხველებს ხვდებოდა წარწერა იმის თაობაზე, რომ პორტალი დაბლოკილია ბელარუსის ინფორმაციის სამინისტროს გადაწყვეტილებით – იმ პუბლიკაციის გამო, „რომელიც შეიცავს ცნობებს, რომლებიც ხელს უწყობს ეროვნული უსაფრთხოებისთვის საფრთხის წყაროების შექმნას, რაც მდგომარეობს დაძაბულობისა და საზოგადოებაში, საზოგადოებასა და სახელმწიფოს შორის დაპირისპირების ხელოვნურ გაზრდაში“.
„კომსომოლსკაია პრავდა“ – რუსეთში ხელისუფლებისადმი ერთ-ერთი ყველაზე ლოიალური ბეჭდვითი გამოცემაა, რომელსაც რუსეთის პრეზიდენტმა ვლადიმირ პუტინმა „საყვარელი გაზეთიც“ კი უწოდა.
ბელარუსში „კომსომოლკას“ საიტის მუშაობის შეზღუდვა არღვევს მასობრივი ინფორმაციის საშუალებების თავისუფლებას, განაცხადა რუსეთის პრეზიდენტის პრესმდივანმა დმიტრი პესკოვმა.
1 ოქტომბერს ბელარუსში გენადი მოჟეიკოს ბინის გასაჩხრეკად შვიდი გამომძიებელი მივიდა. ოპერატიული მოქმედებები განხორციელდა სისხლის სამართლის საქმეების „სოციალური შუღლის გაღვივებისა“ და „ხელისუფლების წარმომადგენლების შეურაცხყოფის“ ფარგლებში – სწორედ იმ მუხლებით, რომლებითაც ბოლო ორ დღეში დააკავეს დაახლოებით 80 ადამიანი, რომლებმაც სოციალურ ქსელებში კომენტარები დატოვეს მოკლულ ზელცერზე.
იმ მომენტისთვის, მშობლების ცნობით, ჟურნალისტი უკვე მოსკოვში იმყოფებოდა.
1 ოქტომბერს კი მოჟეიკო გაუჩინარდა. პირველებმა მისი დაკარგვის თაობაზე განაცხადეს უფლებადამცველებმა ბელარუსული ორგანიზაციიდან „ვესნა“, შემდეგ კი – მისმა კოლეგებმაც.
1-დან 2 ოქტომბრის ღამეს მოჟეიკოს დედას დაურეკეს და უთხრეს, რომ მისი შვილი დაკავებულია და მოთავსებულია იზოლატორში აკრესტინაზე მინსკში. სხვა ინფორმაცია ახლობლებისთვის არ მიუწოდებიათ.
ამასთან, გაურკვეველი რჩებოდა, რა ვითარებაში იყო დაკავებული მოჟეიკო. ბელარუსის შსს-ში განაცხადეს, რომ ჟურნალისტი ბელარუსის ტერიტორიაზე დააკავეს.
4 ოქტომბერს დაკავებულ ჟურნალისტთან ადვოკატი დაუშვეს, იტყობინება ბელარუსული დამოუკიდებელი ევრორადიო. მან დაადასტურა, რომ მოჟეიკო დაკავებული იყო ბელარუსული კგბ-ს მიერ, „რასობრივი, ეროვნული, რელიგიური ან სხვა სახის სოციალური შუღლისა და მტრობის გაღვივების“ და „ხელისუფლების წარმომადგენლების შეურაცხყოფის“ მუხლებით.
