მოსაზრება: ასლან ბჟანიას სურს გახდეს "აფხაზი პუტინი"
ასლან ბჟანია
გასულ წელს პრეზიდენტმა ასლან ბჟანიამ, როგორც ჩანს, საბოლოოდ გადაწყვიტა, როგორ ხედავს აფხაზეთის განვითარების მომავალს. ხედავს როგორც ოლიგარქიას და მმართველობის რუსულ მოდელს.
მთელი რეფორმისტული სულისკვეთება, რამაც ბჟანიას სამი წლის წინ საპრეზიდენტო არჩევნების მოგების საშუალება მისცა, ქვეყნის ხელმძღვანელობის პირველ წელს უკვე დაშრა. ერთადერთი, რაც ამ პერიოდში მისთვის საკმარისი იყო, საკონსტიტუციო რეფორმის ახალი კომისიის შექმნა და უსაფრთხოდვე დავიწყება იყო.
პრეზიდენტის მოძრაობის ინერცია დეკლარირებული ტრანსფორმაციების გზაზე იმდენად აშკარა აღმოჩნდა იმიტაციის დონეზეც, რომ სახელისუფლებო მედიამ და ყველა სახის პრესსამსახურმა – რომლებიც თავიანთი სტატუსით ვალდებულნი არიან ფერადად აღწერონ დაუღალავი შრომა რეფორმიზმის სფეროში – სწრაფად გააცნობიერეს ამ მიმართულების უაზრობა და ყურადღება გაამახვილეს იმაზე, რომ „ცუდი მემკვიდრეობა მიიღო ასლან გეორგიევიჩმა და მისმა გუნდმა წინა ხელისუფლებისგან“.
- სკანდალი აფხაზეთში სახელმწიფო შესყიდვებში შესაძლო ქურდობის გამო
- “ვიდრე მონაკოს შესთავაზებს, საქართველომ ჯობია გააუქმოს კანონი ოკუპაციის შესახებ” – კომენტარი აფხაზეთიდან
- ვინ და რატომ აპირებს შექმნას ახალი პარტიები ცხინვალში
თავიდან ჩანდა, რომ ბჟანიამ, რომელმაც დაკარგა რწმენა რეფორმისტული კურსისადმი, გადაწყვიტა ესესხებინა მისი ორი წინამორბედის – ალექსანდრ ანქვაბისა და რაულ ხაჯიმბას ტაქტიკური განვითარება. ეს ნიშნავს ყოველგვარი მოულოდნელი მოძრაობის სრულ უარყოფას, როგორც საშინაო, ისე საგარეო პოლიტიკაში, მისი უმოქმედობის კომპენსაციის მოლოდინით და რუსეთის ბიუჯეტის ფინანსური მხარდაჭერით.
იმის გათვალისწინებით, რომ ანქვაბიც და ხაჯიმბაც ვადაზე ადრე, გადატრიალების გზით გავიდნენ პენსიაზე, მენეჯმენტის ეს ტაქტიკა გულწრფელად დაუცველია მისი ეფექტურობის თვალსაზრისით და არ აძლევს გარანტიას ამჟამინდელ პრეზიდენტს, იჯდეს განუსაზღვრელი ვადით პრეზიდენტის სავარძელში.
ასლან ბჟანიას, რა თქმა უნდა, არ შეუძლია ამის გაგება. უფრო მეტიც, სულ უფრო და უფრო რთულდება ახალი რუსული ტრანშები. ასე უბრალოდ, მოსკოვი მათ აღარ აძლევს ფულს. სწორედ ამიტომ, ხელისუფლებას რუსეთისკენ სხვანაირი სხვლები დასჭირდა. ჩვენ ვსაუბრობთ არა მხოლოდ აფხაზეთის კანონმდებლობის რუსულთან ჰარმონიზაციაზე (რომელიც 50-მდე პუნქტს მოიცავს), არამედ რუსეთის ბიზნესისთვის აფხაზეთის აქტივების წვდომაზე – მათ შორის ენერგეტიკულ სექტორში.
რუსეთის პოზიცია კიდევ უფრო გამყარდა ეგრეთ წოდებული „სპეციალური სამხედრო ოპერაციის“ დაწყებით. თუმცა, როგორც ჩანს, ბჟანიამ თავისი შემდგომი ქმედებები kidev უფრო ადრე “დაალაგა”. ის ეცდება მაქსიმალურად აუსრულოს კრემლს სურვილები.
ადრე სახალხო კრება შემადგენლობით უფრო „ჭრელი“ იყო და ამის წყალობით პარლამენტი აღმასრულებელი ხელისუფლებისგან მართლაც დამოუკიდებელ ორგანოს წარმოადგენდა. ამგვარმა დამოუკიდებლობამ აფხაზ ლიდერებს კრემლის წინაშე მანევრირების საშუალება მისცა – ეუბნებოდნენ, ჩვენ ვერაფერს ვიზამთ, თქვენი მოთხოვნა არ გადის, პარლამენტი უარს გვეუბნებაო.
მაგრამ ახლა აფხაზეთში მთელი ძალაუფლება, ფაქტობრივად, კონცენტრირებულია ერთი ადამიანის – ასლან ბჟანიას ხელში.
და ის მზადაა აგოს პასუხი რუსეთისთვის მიცემულ დაპირებებზე. იქმნება განცდა, რომ გარდა კანონმდებლობის ჰარმონიზაციისა, პრეზიდენტის გეგმებში შედის ქვეყნის რუსული ტიპის მართვის მოდელის შექმნა, სადაც ყველაფერს ერთი ადამიანი წყვეტს – ვლადიმირ პუტინი.
მაგრამ ასეთი მართვის სისტემა მოითხოვს რესურსებს და უპირველეს ყოვლისა, იქ აუცილებელია მკაცრი და თავდადებული რეპრესიული აპარატის შექმნა – არმიით, პოლიციის ხელკეტებით, ბასმანის სასამართლოთი, დისიდენტების ციხის საკნებით და ა.შ.
თუმცა, ასლან ბჟანიასთვის, როგორც ჩანს, უკვე გადაწყვეტილია საკითხი, საიდან უნდა მოიპოვოს ფული ასეთი სისტემის ასაშენებლად.
რუსი ოლიგარქი ალექსანდრე ტკაჩოვი ინვესტიციას განახორციელებს საკურორტო სექტორში, მეორე ოლიგარქი ოლეგ დერიპასკა თავის თავზე აიღებს სოხუმის აეროპორტის აღდგენას, ენერგეტიკა გადაეცემა რუსულ სახელმწიფო კორპორაციებს… ახლა, როცა რუს ოლიგარქებს ყველა მხრიდან სანქციები დაუწესეს, აფხაზეთი მათთვის შეიძლება გახდეს ერთგვარი „იმპორტის შემცვლელი სივრცე“.
დღევანდელ გეოპოლიტიკურ პირობებში ბჟანიას გეგმა აუცილებლად იმუშავებს. თვალის დაუხამხამებლად, ეს ბიჭები დაიწყებენ მთელი აფხაზეთის წმენდას. ამასთან, დარწმუნებული არ ვარ, რომ აფხაზეთის ბიუჯეტის შემოსავლები ოლიგარქიული კაპიტალის საქმიანობიდან დიდად გაიზრდება – წინააღმდეგ შემთხვევაში ეს არ იქნებოდა ოლიგარქიული.
მაგრამ რეპრესიული აპარატის ასაშენებლად – როგორც ბჟანიას სურს – ოლიგარქები ფულს ნამდვილად არ დაიშურებენ. თუმცა, ასეთი სქემით, ნაკლებად სავარაუდოა, რომ ბჟანია ან რომელიმე მომდევნო პრეზიდენტი გახდეს აფხაზი პუტინი.
სხვისი ფულით, სხვისი კანონებით და სხვისი ძალაუფლების მხარდაჭერით, შეგიძლიათ გახდეთ, საუკეთესო შემთხვევაში, ჩვეულებრივი გუბერნატორი და უარეს შემთხვევაში, გარკვეული კორპორაციის უმცროსი პარტნიორი.
სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო