მინისტრის მოადგილე სანქციებზე: როცა საზღვარი გვაქვს რუსეთთან, რა თქმა უნდა, რისკის ფაქტორი არის

მინისტრის მოადგილე სანქციებზე

ფინანსთა მინისტრის მოადგილე გიორგი კაკაურიძე აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის სანქციების მთავარი კოორდინატორის, ჯიმ ო’ბრაიენის განცხადებას ეხმაურება და ამბობს, რომ როცა საზღვარი გვაქვს რუსეთთან, [სანქციებზე გვერდის ავლის] რისკის ფაქტორი ყოველთვის არსებობს.

“ჯიმ ო’ბრაიენმა პრობლემა ახსენა როგორც რისკის ფაქტორი, ხოლო რისკის ფაქტორი, როცა საზღვარი გვაქვს რუსეთთან, რა თქმა უნდა, არის – ყველა პროდუქტი რაც სანქცირებულთა სიაშია, კონტროლდება, არც ერთი ორმაგი დანიშნულების პროდუქტი რუსეთში არ წასულა.” – განაცხადა კაკაურიძემ.

ავტორიტეტული ამერიკული გამოცემა Politico წერს, რომ აშშ-მ გამოავლინა 5 ქვეყანა, რომელიც ხელს უწყობს რუსეთის მიერ სანქციებისთვის თავის არიდების პრობლემას, მათ შორის ერთ-ერთი საქართველოა. გამოცემა ეყრდნობა აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტის სანქციების კოორდინატორის, ჯიმ ო’ბრაიენის საგარეო ურთიერთობათა ევროპული საბჭოს (ECFR) ყოველწლიურ შეხვედრაზე გამოსვლას.

“აშშ-მ გამოავლინა ხუთი ქვეყანა, რომლებიც რუსეთის მიერ სანქციების არიდების პრობლემას იწვევენ: თურქეთი, ყაზახეთი, საქართველო, არაბთა გაერთიანებული საამიროები და სომხეთი”. – წერია Politico-ს სტატიაში.

ო’ბრაიენის განმარტებით, პრობლემა ის არის, რომ ევროპული კომპანიები მასალებს სხვა ქვეყნებს ყიდიან, შემდეგ კი ეს ქვეყნები ამ მასალებს რუსეთში ყიდიან.

კაკაურიძის თქმით, არ დაფიქსირებულა არც ერთი ფაქტი, როცა საქართველო გამოყენებულია როგორც სანქციის თავის არიდების გზა და ეს არც მომავალში მოხდება, რისთვისაც მჭიდროდ თანამშრომლობენ აშშ-სა და ევროკავშირის შესაბამის სტრუქტურებთან.

მისივე განმარტებით, ამ თანამშრომლობის ნაწილი იქნება ჯიმ ო’ბრაიენის ვიზიტიც საქართველოში. მინისტრის თქმით, საქართველოს ხელისუფლება თანამშრომლობს როგორც აშშ-ის, ისე ევროკავშირის შესაბამის ორგანოებთან, ვინც სანქციების აღსრულებას უზრუნველყოფს და მათ ყველაზე კარგად იციან, რა მოცულობის სამუშაო იქნა შესრულებული საბაჟო სამსახურების მიერ:

“არც ერთი პროდუქტზე, რომელიც განსაზღვრულია როგორ ორმაგი დანიშნულების რუსეთის მიმართულებით ნებართვა არ გაცემულა, არ წასულა რუსეთის ტერიტორიაზე. მსგავს პროდუქტებს საქართველოს კანონმდებლობით სჭირდებათ ნებართვა და მსგავსი ნებართვა რუსეთის მიმართულებით არ გაცემულა.

მაქსიმალურ ძალისხმევას ვახორციელებთ, რომ არ მოხდეს არც საქართველოს, არც კომპანიების, არც ტრანზიტული კომპანიების მიერ გვერდის ავლა სანქციების, ყველა პროდუქტი, რომელიც მოყოლილია სანქციების ქვეშ, მოწმდება განსაკუთრებულ რეჟიმში. ნებისმიერი პროდუქტი, რომელიც არის სანქცირებულ პროდუქტთა ნუსხაში, იქნება ეს ელექტროსაქონელი თუ საწერი კალამი, თუ სხვა პროდუქტი ყველაფერი კონტროლდება.”

კაკაურიძის თქმით, გასულ წელს ელექტროსაქონლის დიდი ნაწილი არ იყო განსაზღვრული როგორც სანქცირებული პროდუქტი, ამიტომ მისი ტრანზიტი არ შეფერხებულა.

“თუმცა, წელს როცა სანქცირებულ პროდუქტთა სიას დაემატა ელექტროსაქონელი და მისი გარკვეული ნაწილი, როგორც ტრანზიტი, ასევე მისი ექსპორტი კონტროლდება.” – ხაზს უსვამს კაკაურიძე.

● საქართველო და სანქციები რუსეთის წინააღმდეგ – რატომ ასოცირდება ქვეყანა “შავ ხვრელთან”?
● სახელმწიფო დეპარტამენტი: კომპანიები საქართველოს აეროპორტებში, შესაძლოა სანქციების საფრთხის წინაშე აღმოჩნდნენ
● POLITICO: საქართველო ერთ-ერთი ქვეყანაა, რომელიც სანქციების არიდების პრობლემას იწვევს

2022 წლის 24 თებერვალს რუსეთის უკრაინაში შეჭრის შემდეგ, ბევრმა ქვეყანამ – აშშ-მ, ევროკავშირის ქვეყნებმა, დიდმა ბრიტანეთმა, იაპონიამ, ავსტრალიამ და ა.შ. – რუსეთის წინააღმდეგ სანქციების რამდენიმე პაკეტი შემოიღო – როგორც კოლექტიური, ასევე ცალმხრივი.

სანქციები ეხება ფინანსურ, ენერგეტიკულ  და სატრანსპორტო სექტორს, ექსპორტსა და იმპორტს, სავიზო პოლიტიკას. სანქციები დაუწესდათ ჩინოვნიკებს, ოლიგარქებსა და პუტინთან დაახლოებულ პირებს. დასავლურ სამყაროს იმედი აქვს, რომ  რუსეთის მთავრობა ამ წნეხს  ვერ გაუძლებს და უკრაინის წინააღმდეგ ომს შეწყვეტს.

საქართველოს რუსეთისთვის სანქციები არ დაუწესებია. მეტიც, 24 თებერვლიდან დღემდე, საქართველოს ხელისუფლების წევრები ხაზგასმით იმეორებენ, რომ საქართველო  დასავლეთის მიერ დაწესებულ სანქციებს არ უერთდება. უკრაინა საქართველოს ამ პოზიციით უკმაყოფილოა და ამას ღიად გამოხატავს.

ამასთან, საქართველოს პრეზიდენტმა და ცალკეულმა უწყებებმა არაერთხელ აღნიშნეს, რომ საქართველო იცავს რუსეთის წინააღმდეგ დაწესებულ სანქციებს და არავის დაეხმარება მათ თავიდან აცილებაში.