მედიის თავისუფლების ინდექსში საქართველოს მაჩვენებელი გაუარესდა - RSF
მედიის თავისუფლების ინდექსი
ორგანიზაციამ “რეპორტიორები საზღვრების გარეშე” (RSF) მედიის თავისუფლების ინდექსი გამოაქვეყნა, რომელშიც საქართველოს მაჩვენებელი გაუარესებულია – წინა წელთან შედარებით, ქვეყანა 11 პოზიციით ჩამოქვეითდა და 114-ე ადგილს იკავებს.
წინა ანუ 2024 წლის ინდექსში საქართველო 103-ე ადგილს იკავებდა.
ანგარიშში ასევე საუბარია “ქართული ოცნების” მიერ გატარებულ რეპრესიებსა და დამოუკიდებელი, ოპოზიციური მედიების შეზღუდვის პოლიტიკაზე.
ანგარიშში ხაზგასმულია, რომ ოცნებამ არ შეასრულა ევროკავშირის რეკომენდაციები, რომლებიც გაწევრიანების პროცესის დაწყებისთვის აუცილებელი პირობაა. ამასთან, ორგანიზაციის მიხედვით, მედიის მფლობელები ხშირად აკონტროლებენ “სარედაქციო შინაარსს”, მაგალითად კი მოყვანილია რუსთავი 2-ის შემთხვევა, “რომელმაც შეცვალა სარედაქციო ხაზი ყოფილ მფლობელზე გადაცემის შემდეგ”.
“გარემო რჩება მტრული ოპოზიციური მედიისთვის, ჟურნალისტებზე სიტყვიერი და ფიზიკური თავდასხმების მზარდი რაოდენობით. “უცხოური გავლენისა” და “ოჯახური ღირებულებების” შესახებ კანონების მიღება ჟურნალისტების მარგინალიზებას ახდენს, უწესებს მათ ცენზურას და ამცირებს სიტყვის თავისუფლების სივრცეს”. – ვკითხულობთ ანგარიშში.
დოკუმენტში საუბარია საზოგადოებრივ მაუწყებელზეც, რომელმაც, “ხელისუფლების მხრიდან ჩარევა განიცადა”. მათივე თქმით, 2024 წლის არჩევნების შემდეგ ქვეყანა ახალ და სერიოზულ პოლიტიკურ კრიზისშია და ქვეყანაში “სატელევიზიო არხებზე კონტროლისთვის კონკურენციაა”.
უსაფრთხოების კომპონენტთან დაკავშირებით ანგარიშში ნათქვამია, რომ ჟურნალისტებზე სიტყვიერი და ფიზიკური თავდასხმები ხშირია, მათ შორის – მაღალი თანამდებობის პირების მხრიდან, განსაკუთრებით საარჩევნო კამპანიების დროს.
ეკონომიკური კონტექსტში ანგარიში ხაზს უსვამს სუსტად განვითარებული სარეკლამო ბაზარს, რომელიც განსაკუთრებით კლებულობს ბეჭდვით და ონლაინ მედიაში, რომლებიც ძირითადად დასავლელი დონორების ფინანსური მხარდაჭერით ფუნქციონირებენ.
“კერძო მფლობელობაში მყოფი მედიასაშუალებების ეკონომიკური სირთულეები კიდევ უფრო გამწვავდა „უცხოური გავლენის“ კანონის შედეგად, რომელიც ზიანს აყენებს დასავლეთის მხარდაჭერით მოქმედ მედიას, ასევე სარეკლამო კანონმდებლობის ცვლილებების ფონზე, რაც ხელს უშლის სამართლიან კონკურენციას ძლიერ სუბსიდირებულ სახელმწიფო მედიასთან“, — ნათქვამია ანგარიშში.
“რეპორტიორები საზღვრებს გარეშე“ ბარომეტრი ამ დროისთვის მიუთითებს ერთი ჟურნალისტის (მზია ამაღლობელი) მიმდინარე პატიმრობაზე და ასევე, “ბათუმელების“ ოპერატორ გურამ მურვანიძის დაკავებაზე.
“მზია ამაღლობელი, ცნობილი და პატივსაცემი ჟურნალისტი ციხეშია, უკანონოდ დაკავებული 11 იანვრიდან. მისი საქმე სიმბოლოა დღევანდელი რეპრესიებისა საქართველოში, ქვეყანაში, რომელიც ერთ დროს კავკასიის რეგიონში დემოკრატიის შუქურად ითვლებოდა. პოლიციის უფროსისთვის დაძაბულობაში, ხალხში რეფლექსური სილის გაწვნის მიღმა, მას უფრო მკაცრად ექცევიან პროფესიის გამო და ბრალად ედება მძიმე დანაშაული (პოლიციელზე თავდასხმა – მიუხედავად „თავდასხმის“ მკაფიო სამართლებრივი დეფინიციის არარსებობისა). არ განიხილება ის ფაქტი, რომ მისი ქმედება იყო პასუხი პროვოკაციაზე. ის არანაირ საფრთხეს არ წარმოადგენს საზოგადოებისთვის, თუმცა მაინც წინასასამართლო პატიმრობაში რჩება, მიუხედავად იმისა, რომ შიმშილობის გამო უკვე მნიშვნელოვნადაა დასუსტებული.“ — განუცხადა „რეპორტიორები საზღვრებს გარეშეს“ აღმოსავლეთ ევროპისა და ცენტრალური აზიის ბიუროს ხელმძღვანელმა, ჟან კაველიემ Civil.ge-ს.
