ზუსტად 39 წლის შემდეგ, პრეზიდენტი ილჰამ ალიევი შუშაში ჩავიდა
აზერბაიჯანის პრეზიდენტი ილჰამ ალიევი 14 იანვარს, ქალაქ შუშაში (მთიან ყარაბაღში), ახალი გზით ჩავიდა, რომელიც ყარაბაღის მეორე ომის დასრულებიდან ორ თვეში დაიგო. მან მოინახულა გიოვჰარ-აღას ზედა მეჩეთი და ყაზანჩეცოცის ტაძარი. მანამდე, ფუზულში, ახალი საერთაშორისო აეროპორტისთვის ფუნდამენტის ჩაყრაც მოასწრო.
- ალიევი, ფაშინიანი და პუტინი კავკასიაში გზების გახსნაზე შეთახმდნენ. რა იცვლება საქართველოსთვის?
- რა მიიღეს და რა ვერ მიიღეს სომხეთმა და აზერბაიჯანმა ახალი შეთანხმებით
ილჰამ ალიევი ყარაბაღში თავის ცოლთან, ქვეყნის პირველ ვიცე-პრეზიდენტთან, მეჰრიბან ალიევასა და ქალიშვილთან, ჰეიდარ ალიევის ფონდის ვიცე-პრეზიდენტთან, ლეილა ალიევასთან ერთად ჩავიდა.
ქალაქ შუშასკენ გზაზე, რომლის გათავისუფლებასთან ერთად, 2020 წლის 9 ნოემბერს, 44-დღიანი ბრძოლების შედეგად, დასრულდა კიდეც ყარაბაღის მეორე ომი, ილჰამ ალიევმა ფუნდამენტი ჩაუყარა საერთაშორისო აეროპორტის მშენებლობას ქალაქ ფუზულში, რომელიც ასევე აზერბაიჯანის კონტროლქვეშ გადავიდა ცოტა ხნის წინანდელი საბრძოლო მოქმედებების შედეგად.
„უკვე 2021 წელს, ექსპლუატაციაში უნდა შევიდეს ამ აეროპორტის ასაფრენ-დასაფრენი ზოლი. მე შუშა აზერბაიჯანის კულტურულ დედაქალაქად გამოვაცხადე“, – განაცხადა აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა.
კიდევ ერთი საერთაშორისო აეროპორტი აშენდება ან ლაჩინის ან ქელბაჯარის რაიონში, რომელიც აზერბაიჯანს სომხური მხარისგან 2020 წლის 10 ნოემბრის გაფორმებული სამმხრივი შეთანხმების თანახმად გადაეცა. შეთანხმებას ხელი მოაწერეს აზერბაიჯანისა და რუსეთის პრეზიდენტებმა, ასევე, სომხეთის პრემიერ-მინისტრმა.
რატომ არის შუშა ასეთი მნიშვნელოვანი აზერბაიჯანელებისთვის?
„უცხოელები ხანდახან გაკვირვებულები მეკითხებიან: „რას ნიშნავს შუშა აზერბაიჯანელებისთვის, რატომ აკეთებთ აქცენტს სწორედ მასზე და არა ვთქვათ, მაგალითად, რაიონულ ცენტრ სტეპანაკერტზე?“.
რა თქმა უნდა, ხანქენდს, რომელსაც საბჭოთა დროს დაერქვა სტეპანაკერტი, აზერბაიჯანელები თავისი სამშობლოს განუყოფელ ნაწილად მიიჩნევენ. მაგრამ შუშას ჩვენთვის სიმბოლური, შეიძლება ითქვას, საკრალური მნიშვნელობაც აქვს.
როგორც მცხეთას საქართველოსთვის ან კიოტოს იაპონიისთვის.
შუშა თავრიზთან ერთად, მე-19 საუკუნის შუა პერიოდამდე, შიიტი თურქების კულტურული და პოლიტიკური ცენტრი იყო – იმ ხალხის, რომელსაც შემდეგ აზერბაიჯანელები ეწოდა.
ზოგიერთები შუშას „აზერბაიჯანის კულტურის აკვანს“ უწოდებენ. რა თქმა უნდა, შეიძლება იკამათო, „აკვანია“ თუ არა, მე, მას „უნივერსიტეტს“ ვუწოდებდი“, – წერს JAMnews-ის პოლიტიკური მიმომხილველი შაჰინ რზაევი.
შუშაში ჩასულმა აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა სახელმწიფო დროშა აღმართა, შემდეგ კი სამხედრო მოსამსახურეებს გაესაუბრა, რომლებიც ამ ქალაქში არიან განთავსებული.
„8 ნოემბერი სამუდამოდ დარჩება ჩვენი ერის ისტორიაში. ამ დღეს, აზერბაიჯანმა ბრწყინვალე გამარჯვება მოიპოვა და მტრისგან გაათავისუფლა ჩვენი შუშა“, – აღნიშნა მან.
„ბოლოს შუშაში 39 წლის წინ ვიმყოფებოდა. მაშინ ორჯერ ჩამოვედი და პირველად სწორედ 14 იანვარს აღმოვჩნდი აქ. და, 39 წლის შემდეგ, ისევ აქ ვარ, იმავე დღეს“, – ხაზი გაუსვა ალიევმა და მიანიშნა შუშის მოსანახულებლად თარიღის შერჩევაზე.
შუშაში, ილჰამ ალიევმა მოინახულა საათლის, გიოვჰარ-აღას ზედა და გიოვჰარ-აღას ქვედა მეჩეთები. ორი მათგანი ნახევრადდანგრეულ მდგომარეობაშია.
შუშაში გამოსვლის დროს, ალიევმა სომხეთის შესახებაც ისაუბრა, რომელიც „მთელი დროის განმავლობაში ცდილობს (…) თავი ისეთ სახელმწიფოდ წარმოადგინოს, რომელსაც დადებითი დამოკიდებულება აქვს მუსლიმ ხალხთან“.
„ეს ტყუილია. თუკი ვინმეს სჯეროდა ეს, დაე, ჩამოვიდეს შუშაში, აღდამში, ფუზულში, ჯებრაილში, ნახავენ, რა დღეში ჩააგდო სომხეთმა ჩვენი მეჩეთები. დაანგრიეს, შეურაცხყვეს, აჩერებდნენ შიგნით ნახირს, წერდნენ ჩვენი მეჩეთების კედლებზე შეურაცხმყოფელ განცხადებებს.
მივიღოთ სომხეთი, როგორც მუსლიმური ქვეყნებისადმი მეგობრული სახელმწიფო – თვალთმქცობაა. როგორ შეიძლება მუსლიმური ქვეყნების ლიდერები ემეგობრონ მათ, ვინც დაანგრია ეს? დაე, პასუხი გამცენ არა მე – არამედ თავის ხალხს“, – თქვა ილჰამ ალიევმა და განაცხადა, რომ „აზერბაიჯანი იცავს და მომავალშიც დაიცავს ყველა რელიგიის ტაძარს“.
ასევე, ილჰამ ალიევმა მოინახულა ყაზანჩეცოცის ტაძარი, რომელიც ყარაბაღის მეორე ომის დროს დაზარალდა და მონაწილეობა მიიღო შუშაში დაბადებული და მოღვაწე აზერბაიჯანელი კულტურის მოღვაწეების – ნათავან ხურშიდბანუს, უზეურ ჰაჯიბეკოვისა და ბულბულის ბიუსტების გახსნაში.
