გამოსახლება კეკელიძის ქუჩიდან: დაკავებულია 20 ადამიანი. პროტესტი გრძელდება
გამოსახლება კეკელიძის ქუჩიდან
ოცი ადამიანი დააკავეს დღეს თბილისის ცენტრში, კეკელიძის ქუჩა ნომერ 1-თან, საიდანაც აღსრულების ბიუროს თანამშრომლებმა ფინანსური დავალიანების გამო ხატიაშვილების ოჯახი გამოასახლეს.
მათ შორის ორი სისხლის სამართლის კოდექსითაა დაკვებული. დანარჩენი 18 – დმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსის დარღვევისთვის (პოლიციელის მოთხოვნის დაუმორჩილებლობა და საზოგადოებრივი წესრიგის დარღვევა). დაკავებულებს შორისაა ჟურნალიუსტი გელა მთივლიშვილი. ინფორმაციას ავრცელებს შინაგან საქმეთა სამინისტროს პრესსამსახური.
შედუღებული კარები
ცნობა იმის შესახებ, რომ ხატიაშვილის ოჯახს გამოასახლებდნენ, რამდენიმე დღის წინ გავრცელდა. დღეს დილიდან კეკელიძის ნომერ 1-თან მობილიზებულები იყვნენ სამართალდამცავებიც.
სახლთან რამდენიმე ათეული ადამიანი მივიდა – ახლობლები, აქტივისტები, რიგითი გულშემატკივრები, რომლებმაც გამოსახლების შესახებ ფეისბუკით შეიტყვეს. შეკრებილები ცდილობდნენ წინააღმდეგობა გაეწიათ სამართალდამცავებისთვის, რომლებიც ბინაში შესვლას, იქედან ხატიაშვილების ოჯახის ავეჯის, ნივთების გამოტანას და ოჯახის წევრების გამოყვანას ცდილობდნენ.
აღსრულების პოლიცია ბინაში შესვლას ორ საათზე მეტხანს ცდილობდა. მათ შედუღებული დახვდათ როგორც ბინაში, ისე სადარბაზოში შესასვლელი კარები. ბინაში შესვლაში მათ დაეხმარათ საპატრულო პოლიცია და საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურის ტექნიკა და თანამშრომლები.
შეკრებილები სამართალდამცავებს წინააღმდეგობას უწევდნენ, შეხლა-შემოხლის პროცესში დაშავდა რამდენიმე ადამიანი, დაზიანდა აღსრულების ბიუროს მანქანა.
საბოლოოდ, სამართალდამცავებმა ძალის გამოყენებით დაატოვებინეს ოჯახს ბინა და მოახერხეს გასახლების პროცესის ბოლომდე მიყვანა.
ვითარებას ართულებდად ის, რომ დღეს თბილისში თოვდა და ყინავდა.
სოციალურ ქსელებში გავრცელდა ინფორმაცია, რომ გამოსახლების პროცესში სამართალდამცავებმა ცრემლსადენი გაზი გამოიყენეს. ტელეკომპანიების მიერ გავრცელებულ კადრებსა და ასევე, “რადიო თავისუფლების” ერთ-ერთ ფოტოზე მართლაც ჩანს კვამლი, თუმცა აღსრულების ბიურო გაზის გამოყენებას უარყოფს. პირიქით, აცხადებენ ბიუროში, თავად ოჯახის მხარდამჭერებმა გამოიყენეს წიწაკის სპრეი, რა დროსაც რამდენიმე პოლიციელი დაშავდა.
ხატიაშვილების ოჯახის ისტორია
კეკელიძის ნომერ პირველში ბინის ყოფილი მფლობელი ხელოვნებათმცოდნე მარინა ხატიაშვილია. ვალის ისტორია, რომლის გამოც დღეს მისი ოჯახი უსახლკაროდ დარჩა, 2008 წელს იწყება. ამ წელს ხატიაშვილმა “საქართველოს ბანკიდან” 20 ათას დოლ;არიანი სესხი აიღო ათი წლით, თუმცა, როგორც თავად ამბობს, 2013 წელს, თვე-ნახევრის ვადაგადაცილების გამო, საქმე სასამართლოს გადაეცა და ბანკის თანამშრომელმა ის კერძო იპოთეკარებთან გადაამისამართა.
ჯამში ხატიაშვილებმა “საქართველოს ბანკს” 10-წლიან 20 ათას დოლარიან სესხში ხუთ წელიწადში გადაუხადეს 43 ათასი დოლარი გადაუხადეს. ხოლო კერძო იპოთეკარებისთვის მთლიანობაში გადახდილი აქვთ 80 ათასი დოლარი.
პირველი შეტყობინება გამოსახლების შესახებ აღსრულების ბიუროდან მარინა ხატიაშვილმა 2019 წლის შემოდგომაზე მიიღო, ჰყვება “რადიო თავისუფლება” ხატიაშვილების ამბავს.
მაშინ მან სასამართლოს მიმართა და მოსამართლის გადაწყვეტილებით გამოსახლების პროცესი სამი თვით გადაიდო. ბინიდან გამოსახლების თარიღად 2020 წლის 4 თებერვალი დაინიშნა. იმ დღეს კეკელიძის პირველ ნომერში მისულ აღსრულების პოლიციას ოჯახმა და მისმა გულშემატკივრებმა წინააღმდეგობა გაუწიეს. გამოსახლების პროცესი კიდევ გადაიდო და 2020 წლის 20 მარტისთვის დაინიშნა.
მარტის დასაწყისში, კოვიდ-პანდემიის გამო, სახელმწიფომ გამოსახლებებზე საყოველთაო მორატორიუმი გამოაცხადა და მარინა ხატიაშვილის ოჯახის გამოსახლება პანდემიის დასრულებამდე შეჩერდა.
ოჯახის გამოსახლების კიდევ ერთი მცდელობა აღსრულების პოლიციას 2022 წლის 17 ივნისს ჰქონდა. თუმცა, აუქციონზე გაყიდული ბინიდან მარინა ხატიაშვილის ოჯახის, მათ შორის ჩვილის, გასახლება არ შედგა ხმაურის, დაპირისპირებისა და ქუჩის გადაკეტვის შემდეგ.
აღსრულების პოლიცია კეკელიძის N1-ში მისული იყო გასულ წელსაც, ზუსტად 23 იანვარს. აღსრულების პოლიციამ, მოქალაქეებთან დაპირისპირების შემდეგ, გადადო ოჯახის გამოსახლების პროცესი.
რა იქნება შემდეგ?
ხატიაშვილი ჰყვება, რომ გამოსახლების პროცესში მან და მისი ოჯახის წევრებმა ფიზიკური დაზიანებები მიიღეს. მისი თქმით, აღსრულების პოლიციის შეჭრის შემდეგ, განადგურებულია ასევე საოჯახო ნივთების ნაწილი, საოჯახო ბიბლიოთეკა:
“ქუჩაში ყრია ყველაფერი, ჩემი წინაპრების ნივთები, ჩემი ნივთები, რარიტეტული (*იშვიათი) ბიბლიოთეკაზე წიხლით არიან გადავლილები”, — გადმოსცემს on.გე ხატიაშვილის სიტყვებს.
გამოცემის კითხვაზე, მიიღო თუ არა ოჯახმა შესაბამისი სახელმწიფო უწყებებისგან ალტერნატიული საცხოვრებელი ფართით უზრუნველყოფის შესახებ წინადადება, მარინა ხატიაშვილმა უპასუხა, რომ — არა.
“არც მჭირდება ბიძინა ივანიშვილის სერვისები. არც შემოუთავაზებია სახელმწიფოს ალტერნატიული საცხოვრებელი. მეგობართან დავრჩები”, — ამბობს ის.
არასამთავრობო ორგანიზაციები მავნე პრაქტიკაზე
კეკელიძის ქუჩაზე პროტესტი გრძელდებოდა დღის მეორე ნახევარშიც. იქ ისევ რჩებიან მოქალაქეები და აქტივისტები. ისინი მოუწოდებენ მოსახლეობას, შეუერთდნენ პროტესტს.
პლატფორმა “კომენტარის” თანადამფუძნებელი, იურისტი ვახუშტი მენაბდე, რომელიც კეკელიძის ქუჩაზე რიგით აქტივისტად იყო მისული, ამბობს, რომ მთავარი პრობლემა კანონმდებლობაშია, რომელიც მორგებულია “მევახშეების ინტერესებს”.
“ვნახეთ ეს უსამართლობა, რომ ოჯახს სესხის ძირზე სამჯერ მეტი აქვს გადახდილი, მაგრამ ვნახეთ, რა ფორმებით მოხდა მათი გამოსახლება ამ ზამთარში. ბევრ ქვეყანაში ზამთარში მოქალაქეთა გამოსახლება აკრძალულია. ჩვენი კანონმდებლობა არის შესაცვლელი და ის ადამიანზე ორიენტირებული უნდა გახდეს”, — უთხრა On.ge-ს ვახუშტი მენაბდემ.
მენაბდის თქმით, “სახელმწიფო ვალდებულია, უსახლ-კარო ადამიანს, ვისაც არ აქვს ფინანსური შესაძლებლობა, გამოუყოს საცხოვრებელი. შესაბამის ვალდებულებას აკისრებს კანონი ადგილობრივ თვითმმართველობას”.
“სოციალური სამართლიანობის ცენტრი”, რომელმაც თავდაპირველად გაავრცელა ინფორმაცია გამოსახლების შესახებ, აცხადებს, რომ იანვარში თბილისში კიდევ ორი ოჯახის გამოსახლება იგეგმება. ცენტრის ინფორმაციით, სამივე ოჯახი თანახმაა, დაფაროს ძირითადი ფინანსური დავალიანება, თუმცა ამ ეტაპზე მათ ამის საშუალება არ ეძლევათ.
ცენტრი ამახვილებს ყურადღებას საქართველოში არსებულ მძიმე პრაქტიკაზე:
“მსგავსი შემთხვევები საქართველოში გამონაკლისს არ წარმოადგენს. მანკიერ ფულად-საკრედიტო პოლიტიკაში კრედიტორთა უმთავრესი ინტერესი იპოთეკით დატვირთული ქონების დაუფლებაა – მევახშეები ბოროტად სარგებლობენ მსესხებლის მძიმე სოციალურ-ეკონომიკური მდგომარეობით, რასაც წლების განმავლობაში, სასესხო ხელშეკრულებების კაბალური პირობებით დადება და საცხოვრისის დაკარგვის მომეტებული რისკები მოჰყვება”.
ცენტრის განცხადებით, “კრიტიკას ვერ უძლებს ამ პროცესში სახელმწიფოს როლი და მონაწილეობა”.
“წლების განმავლობაში, გამოსახლებისას სახელმწიფო სრულ იგნორირებას უწევს გამოსახლებას დაქვემდებარებული ოჯახების სოციალურ-ეკონომიკურ მოწყვლადობას, ოჯახში არასრულწლოვნების, ორსულების, ბავშვების, შშმ პირების, ხანდაზმულების არსებობას, ასევე, ოჯახის უსახლკაროდ, ქუჩაში დარჩენის რისკებს”.
სახალხო დამცველის გამოხმაურება
კეკელიძეზე შეკრებილები დღეს დილიდან ითხოვდნენ სახალხო დამცველის რეაგირებას. ომბუდსმენი შემთხვევის ადგილას არ მისულა, თუმცა დღის მეორე ნახევარში ომბუდსმენის ოფისმა გაავრცელა სპეციალური განცხადება. როგორც ომბუდსენის განცხადებაშია აღნიშნული, სახალხო დამცველის აპარატი შეისწავლის გამოსახლების პროცესში აღსრულების პოლიციის ქმედებების კანონიერებას.
ასევე, აპარატი არკვევს დაკავებული პირების ადგილსამყოფელს, მათი მონახულებისა და შემდგომი რეაგირების მიზნით.
