სიტუაცია უცვლელია და შესასრულებლად დარჩენილია ორი პრიორიტეტი – დეპოლარიზაცია და დეოლიგარქიზაცია, ამის შესახებ ევროინტეგრაციის პროგრამის მენეჯერმა, ფონდ „ღია საზოგადოება საქართველოს“ წარმომადგენელმა ვანო ჩხიკვაძემ ისაუბრა არასამთავრობო სექტორის მიერ ერთობლივად მომზადებულ შეფასებაზე 12 რეკომენდაციის შესრულების შესახებ.
ანგარიშის ავტორები არიან: “დემოკრატიის კვლევის ინსტიტუტი”, “სასამართლოს გუშაგი”, “საქართველოს დემოკრატიული ინიციატივა”, “ საქართველოს სტრატეგიისა და საერთაშორისო ურთიერთობების კვლევის ფონდი”, “ მმართველობის მონიტორინგის ცენტრი”, საქართველოს რეფორმების ასოციაცია”, “პარტნიორობა ადამიანის უფლებებისთვის” და “საფარი”.
საზოგადოებრივი ორგანიზაციების შეფასებით, ევროკომისიის 12 რეკომენდაციიდან სრულად შესრულებულია 1 პირობა, მეტწილად შესრულებულია 2, ნაწილობრივ 7 და კვლავ შესასრულებელია ევროკავშირის ორი პირობა – დეოლიგარქიზაცია და დეპოლარიზაცია.
დოკუმენტის თანახმად:
სრულად შესრულდა – ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს (ECHR) გადაწყვეტილებების პროაქტიული გათვალისწინება.
მეტწილად შესრულდა – დამოუკიდებელი სახალხო დამცველის არჩევა, გენდერული თანასწორობისა და ქალთა მიმართ ძალადობის პუნქტები
ნაწილობრივ შესრულდა – სამოქალაქო საზოგადოების ჩართულობა, მოწყვლადი ჯგუფები, საარჩევნო რეფორმა, დამოუკიდებელი სასამართლო, ანტიკორუფციული ზომები, ორგანიზებული დანაშაულის წინააღმდეგ ბრძოლა, მედია
შესასრულებელია – დეოლიგარქიზაცია და დეპოლარიზაცია
“რაც შეეხება მოლოდინს, დრო არის ძალიან ცოტა, თითოეულ წუთს და საათს მნიშვნელობა აქვს, იმის გათვალისწინებით, რომ ოქტომბრის შუა რიცხვებში ევროკომისია დადებს საბოლოო გადაწყვეტილებას, რასაც ექნება ჭეშმარიტება. აქედან გამომდინარე, ძალიან ცოტა დრო რჩება და რამდენად შეიძლება, რომ პროგრესი ვაჩვენოთ ზუსტად ამ დროში, ამას დრო გვაჩვენებს“, – განაცხადა ვანი ჩხიკვაძემ.
მისივე თქმით, ამ პროცესში საბოლოო გადაწყვეტილება ეკუთვნის ევროკავშირს, რაც ნიშნავს იმას, რომ ევროკომისიის და ევროკავშირის რეკომენდაციები ბევრად უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე სხვა ნებისმიერი შეფასება. ჩხიკვაძის განმარტებით, ამ პროცესში არასამთავრობო ორგანიზაციებთან ხელისუფლებას არ უთანამშრომლია.
პრემიერმინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა დღევანდელ მთავრობის სხდომაზე განაცხადა, რომ საქართველოს მთავრობამ დაამტკიცა დეოლიგარქიზაციის სამოქმედო გეგმა, რომელიც გათვალისწინებულია 12 რეკომენდაციით. ასევე, მისი განმარტებით, პარტიასთან და პარლამენტთან ერთად შეთანხმდნენ, რომ მომავალ კვირაში ყველა იმ პუნქტზე, რომელზეც საუბარი იყო ჯოზეფ ბორელთან და მის გუნდთან, ექნება მმართველ პარტიას რეაგირება. შესაბამისად, ღარიბაშვილის თქმით, სტატუსის არმოცემა “ძალიან დიდი უსამართლობა იქნება, რომელსაც არ შევეგუებით.”
მანამდე, 14 სექტემბერს ევროკავშირის კომისარმა სამეზობლო პოლიტიკისა და გაფართოების საკითხებში, ოლივერ ვარჰეიმ განმარტა, რომ საქართველოს მთავრობას ევროპული საბჭოს მიერ მიცემული 12 პუნქტიდან მხოლოდ 3 აქვს შესრულებული და ხაზი გაუსვა, რომ ახლა ყოველი წუთი მნიშვნელოვანია, რადგან ოქტომბერში ანგარიში მზად იქნება.
ევროკავშირის კომისარმა 22 ივნისსაც აღნიშნა, რომ საქართველოს 12 პუნქტიდან სრულად შესრულებული ჰქონდა სამი, შვიდი კი – ნაწილობრივ. ვარჰეიმ მაშინ განმარტა, რომ სრულად შესრულებულია შემდეგი რეკომენდაციები: გენდერული თანასწორობა და ძალადობა ქალთა წინააღმდეგ; ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს გადაწყვეტილებების გათვალისწინების შესახებ; სახალხო დამცველის (ომბუდსმენის) წარდგენის პროცესის გამჭვირვალობის შესახებ.
“ქართული ოცნების”თავმჯდომარე, ირაკლი კობახიძე ამტკიცებდა, რომ შეფასება 12-დან მხოლოდ 3 შესრულებული რეკომენდაციის შესახებ მანიპულაციაა. კობახიძის თქმით, თუ “მანიპულაციურ განმარტებას” გავყვებით, გამოდის, რომ უკრაინამ 7-დან მხოლოდ 2 პუნქტი შეასრულა და “საერთოდ გულგრილობა გამოუვლენია”.
საქართველოს, უკრაინისა და მოლდოვის ევროკავშირის წევრობის კანდიდატის სტატუსის მინიჭების საკითხზე ევროკომისიამ დასკვნა 2022 წლის 17 ივნისს მოამზადა. შედეგად, უკრაინამ და მოლდოვამ მიიღეს ევროკავშირის კანდიდატობის სტატუსი და დაეკისრათ გარკვეული ვალდებულებების შესრულება, ხოლო საქართველოს ჯერ 12 პუნქტიანი გეგმის და პირობების შესრულება დაევალა, შემდეგ კი კანდიდატობის სტატუსის მიღების შანსი ექნება.
