დათბობა საქართველოსა და რუსეთს შორის: რას ელიან და რის ეშინიათ აფხაზეთში
რას ელიან და რის ეშინიათ აფხაზეთში
აფხაზეთში, რა თქმა უნდა, დადებითად აფასებენ იმ ფაქტს, რომ საქართველო არ ხსნის მეორე ფრონტს და არ ეომება მას, თუმცა, ურთიერთობების დათბობა საქართველოსა და რუსეთს შორის აფხაზებს მაინც აშფოთებთ.
ჯობია იყოს უსაფრთხოდ?
ყოველი შემთხვევისთვის, აფხაზეთი კვლავ აფასებს საკუთარ სამობილიზაციო შესაძლებლობებს და ამზადებს კონცეფციას შეიარაღებული ძალების რეფორმისთვის. ამის შესახებ 28 თებერვალს უშიშროების საბჭოს მდივანმა სერგეი შამბამ განაცხადა, როგორც მთლიანად რეგიონში, ისე თავად საქართველოში ვითარების გაურკვევლობის გამო. მისი თქმით, აფხაზეთში მშვიდობიანი ცხოვრება არანაკლებ დამოკიდებულია საქართველოს შიდა პოლიტიკურ ვითარებაზე.
„საქართველოს დღევანდელი ხელისუფლება ნეიტრალურია რუსეთის მიმართ. მეტიც, ის აქტიურად ეწინააღმდეგება უკრაინის ხელისუფლებისა და საკუთარი ოპოზიციის მცდელობებს, რომლებიც ითხოვენ რუსეთის წინააღმდეგ მეორე ფრონტის გახსნას აფხაზეთსა და სამხრეთ ოსეთში“, – განაცხადა შამბამ.
- პარლამენტმა, სადაც “აგენტების შესახებ კანონს” გახილავენ, აკრედიტაცია შეუჩერა კრიტიკულ ჟურნალისტებს
- “ჩვენ არავის ვალი არ გვაქვს” – მოსაზრება აფხაზეთიდან
- „მეორე ფრონტის“ საფრთხე, ანტირუსული სანქციები და არარსებული რეფორმები – დისკუსია აფხაზეთში
შამბას მიაჩნია, რომ თბილისის ასეთი პოლიტიკის უკან დგას არა რუსოფილია ან ურთიერთობების მოგვარების სურვილი, არამედ წმინდა პრაგმატული მოტივები:
„თუმცა, ვინ თქვა, რომ არსებული ზეწოლის შედეგად საქართველოს ხელისუფლება არ შეიცვლება ანტირუსული რადიკალებით ან თავად იძულებული არ გახდება, გახსნას მეორე ფრონტი?”
უცნაური თავშეკავება
თუ აფხაზეთის ხელისუფლება ხმამაღლა არ საუბრობს საქართველოს ევროკავშირიდან დაშორების რისკებზე, ამას ადგილობრივი ექსპერტები აკეთებენ.
აფხაზეთში “ჰუმანიტარული პროგრამების ცენტრის” თანადირექტორის, არდა ინალ-იპას თქმით, სულ მცირე, 2022 წლის 24 თებერვლიდან ისინი შეშფოთებით ადევნებენ თვალს ქართულ-რუსული ურთიერთობების დათბობას:
„ყოველ შემთხვევაში, გასაკვირი იყო საქართველოს ხელისუფლების თავშეკავებული პოზიცია, რადგან ის არ ჯდებოდა ადრე გაჟღერებულ გეოპოლიტიკურ პრიორიტეტებსა და პრინციპებში. შემდეგ გაირკვა, რომ თანმიმდევრული ომის საწინააღმდეგო განცხადებების არარსებობა არ არის დაბნეულობის ან საკუთარი თავისთვის საფრთხის შექმნის შიშის შედეგი, არამედ ეს არის სტრატეგიული ხასიათის უფრო ღრმა პროცესების გამოვლინება. ვვარაუდობ, რომ კარასინ-აბაშიძის მიმდინარე მოლაპარაკებები ისევ დაიწყება და ახალი შინაარსით შეივსება. ან შეიქმნება სხვა პროცესი, რომელიც ალბათ უკვე მიმდინარეობს უაღრესად საიდუმლო ფორმატში.
არა ერთხელ რუსმა პოლიტიკოსებმა (ლავროვი, ბაბურინი და სხვები) გააჟღერეს მოსაზრება, რომ თუ საქართველო რუსეთის წიაღში დაბრუნდება, აფხაზეთის საკითხი შეიძლება სხვაგვარად გადაწყდეს და ეს იქნება ქართული ინტერესების გათვალისწინებით.
დღეს აფხაზები საკუთარ თავს ეკითხებიან: რატომ სურდა საქართველოს ხელისუფლებას “უცხოური აგენტების” შესახებ კანონის მიღება? ისინი ამბობენ, რომ მზად არიან გარისკონ დასავლეთის კეთილგანწყობა და საფრთხე შეუქმნან ქვეყნის შიგნით სტაბილურობას – რისთვის? ალბათ აფხაზეთის პოლიტიკურ სტატუსზეა საუბარი.”
“იპოვე შენი ადგილი”
პოლიტოლოგი ასტმურ ტანია მიიჩნევს, რომ შეიარაღებული კონფლიქტის განახლების უშუალო საფრთხე არ არსებობს:
“მაგრამ გასათვალისწინებელია კავკასიის მოვლენების დინამიკა. ყარაბაღში განხორციელებულმა სამხედრო ოპერაციებმა აჩვენა, რომ ჩვეული სტატუს კვო შეიძლება საკმაოდ სწრაფად დაირღვეს. ჩვენ მზად უნდა ვიყოთ ამისთვის, რაც თავისთავად არის ერთ-ერთი გარანტი იმისა, რომ საომარი მოქმედებები არ განახლდება.”
ტანია საქართველოსა და რუსეთს შორის დათბობას აფხაზეთისთვის პოზიტიურ პროცესად თვლის, რადგან ის „უფრო მეტად აყოვნებს კონფლიქტის განახლების პერსპექტივას“.
„ამიტომ, ეს ტენდენცია აფხაზეთისთვის სასარგებლოა. თუმცა, აქ მნიშვნელოვანია იყო სამხრეთ კავკასიაში მიმდინარე მთელი ამ პროცესების მონაწილე, რათა იპოვო საკუთარი ადგილი, როგორც დამოუკიდებელმა მოთამაშემ; იპოვო საკუთარი ინტერესების გონივრული კომბინაცია რეგიონულ პოლიტიკაში სხვა აქტორების ინტერესებთან ერთად. ამ ეტაპზე კომუნიკაციისა და ტრანზიტის სფეროში თანამშრომლობა პერსპექტიული ჩანს. საიდანღაც უნდა დავიწყოთ, თორემ დავრჩებით მაყურებლის მდგომარეობაში, რომელიც შეშფოთებული უყურებს რა ხდება ირგვლივ. თავისთავად, საფრთხის პროგნოზირებას არაფერი მოაქვს, თუ ის არ იქნება გამყარებული ადეკვატური პოლიტიკით“.
მაგრამ ოპოზიციონერი პოლიტიკოსი ადგურ ლაგვილავა თვლის, რომ მოსკოვისა და თბილისის დაახლოება არ შეიძლება არ იყოს საგანგაშო.
„აფხაზეთის პრეზიდენტი ასლან ბჟანია და საგარეო საქმეთა მინისტრი ინალ არძინბა კომპლიმენტებს უგზავნიან საქართველოს ხელისუფლებას, ყურადღებით უსმენენ და არ აპროტესტებენ ბელარუსის რესპუბლიკის პრეზიდენტის ალექსანდრ ლუკაშენკოს ქმედებებს, რომელიც გვთავაზობს სოხუმის და თბილისის შერიგებას. ეს ყველაფერი გარკვეულ შფოთვას იწვევს. მაგალითად, უცხოელი აგენტების შესახებ კანონის იდეა ერთდროულად გაჩნდა აფხაზეთსა და საქართველოში და ეს იმაზე მეტყველებს, რომ ხორციელდება რაღაც რეგიონული დღის წესრიგი.”
სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო