ჭიათურაში გაფიცვა და შიმშილობა გრძელდება. რას ითხოვენ მაღაროელები
ჭიათურელი მაღაროელების გაფიცვა
უკვე მეცხრე დღეა ჭიათურაში მაღაროელები და მათი ოჯახის წევრები გაფიცვას განაგრძობენ – გაფიცულია “ჯორჯიან მანგანეზის” სამი ათასამდე თანამშრომელი, ათმა შიმშილობა დაიწყო.
ყველა მაღარო დაკეტილია. გაფიცულები კომპანია „ჯორჯიან მანგანეზისგან“ ღირსეულ შრომით პირობებს და ხელფასების მომატებას ითხოვენ.
უფრო კონკრეტულად მაღაროელთა მთავარი მოთხოვნებია:
__ ხელფასების გაზრდა 40 პროცენტით;
__ სამუშაო საათების შემცირება;
__ სადაზღვევო პაკეტის გაუმჯობესება;
__ მაღაროების მუშაობის გამო ქალაქში არსებული ეკოლოგიური პრობლემების მოგვარება.
ათამდე გაფიცულმა 13 ივნისს შიმშილობა დაიწყო. ჭიათურის ცენტრში, მერიის წინ მათ კარავი გაშალეს. მათი თქმით, შიმშილობის დაწყების გადაწყვეტილება მას შემდეგ მიიღეს, რაც კომპანია „ჯორჯიან მანგანეზი” დათმობებზე არ წავიდა.
„ჯორჯიან მანგანეზი“ აცხადებს, რომ საერთაშორისო ბაზარზე ფეროშენადნობებზე შემცირებული მოთხოვნისა და დაბალი ფასების გამო დღის წესრიგში დადგა ახალ სამუშაო გრაფიკზე გადასვლა. როგორც კომპანიის მიერ გავრცელებულ განცხადებაშია ნათქვამი, „ჯორჯიან მანგანეზი“ დასაქმებულთა ხელფასის გადახდას ბანკებიდან აღებული კრედიტებით ახერხებს. მათ რადიო თავისუფლებას უთხრეს, რომ ამ ეტაპზე ხელფასების 5%-ით მომატებაზე არიან თანახმა. შეიცვლება თუ არა მათი პოზიცია პროცესში სახელმწიფოს ჩართვის შემდეგ, ჯერჯერობით უცნობია.
ჭიათურაში 13 ივნისს ჩავიდა ჯანდაცვის სამინისტროს მიერ გაგზავნილი მედიატორი, რომელიც პროცესებში ჩაერთო.
„მედიატორი გაესაუბრა დასაქმებულებს, გაეცნო მათ პრობლემებს და უკვე მიმდინარეობს მედიაციის პროცედურები. იქნება პირისპირ შეხვედრები, როგორც დასაქმებულებთან, ასევე კომპანიის წარმომადგენლებთან“, – უთხრეს შრომის ინსპექციაში “პუბლიკას”.
ჭიათურაში დაახლოებით 15 მაღაროა, სადაც მანგანუმს მოიპოვებენ. ამ ქალაქის ცხოვრება მთლიანად მაღაროებზეა დამოკიდებული – მაღაროები აქ ერთადერთი სამუშაო ადგილია. მაღაროელის ხელფასი საშუალოდ 1000 ლარია.
ერთ-ერთმა მაღაროელმა „პუბლიკას“ განუცხადა, რომ 2023 წლის იანვარში კომპანიამ თანამშრომლებს ხელფასები 40 პროცენით შეუმცირა სამ თვემდე ვადით. მაღაროელის თქმით, მაშინ მუშებმა 1000-ის ნაცვლად თვეში 600 ლარის მიღება დაიწყეს. სამი თვის შემდეგ კომპანიამ კვლავ გაზარდა ანაზღაურება, თუმცა მნიშვნელოვნად გაზარდა დატვირთვაც. მაღაროელები ამბობენ, რომ დღეში 12 საათს მუშაობენ.
სხვა მოთხოვნებთან ერთად, მაღაროელები ღირსეულ კვებას ითხოვენ. “ნეტგაზეთთან” საუბარში მათ განაცხადეს, რომ სამუშაო ადგილზე შეუსაბამო კვებაა. მუშები ამბობენ, რომ კომპანია მათ ე.წ. კილკას, ანუ თევზის კონსერვს აჭმევს, რომელსაც ცუდი გემო აქვს და მძიმე ფიზიკური შრომისთვის შეუსაბამო საკვებია. ასევე, მაღაროელები ამბობენ, რომ საჭიროა მაღაროებში ტექნიკური აღჭურვილობის გადაიარაღება, სამუშაო ადგილზე უსაფრთხოების პირობების გაუმჯობესება.
მიუხედავად იმისა, რომ მედიაციის პროცესი დაიწყო მაღაროელებმა პროტესტის უკიდურეს ფორმას მაინც მიმართეს. ისინი პროტესტის შეწყვეტას მანამდე არ აპირებენ, სანამ მათი მოთხოვნები არ დაკმაყოფილდება.
___________________
__ სამუშაო პირობების გაუმჯობესების მიზნით გაფიცვები ჭიათურაში ახალი ამბავი არ არის. ორი წლის წინ გაფიცულებმა პირიც კი ამოიკერეს პროტესტის ნიშნად.
___ ”შავი ოქროს ქალაქი” ასე იცნობდნენ ჭიათურას საბჭოთა კავშირის დროს. ეს პატარა ქალაქი მანგანუმის მოპოვებისა და დამუშავების ცენტრია ამიერკავკასიაში. სპეციალისტების შეფასებით, საქართველოში არსებული მანგანუმის საბადოები გამოირჩევა მადნის მაღალი ხარისხით, დიდი სამრეწველო მარაგით და მოხერხებული გეოგრაფიული მდებარეობით. ჭიათურის საბადოს ექსპლუატაცია ჯერ კიდევ 1879 წელს დაიწყო. თუმცა, აქაურებისთვის ეს თითქმის არაფერს ცვლის – მაღაროელთა ქალაქი დღეს უკიდურეს სიღარიბეში ცხოვრობს.
ადგილობრივები ამბობენ, რომ წლების განმავლობაში “ჯორჯიან მანგანეზის” მადნის მომპოვებელი სამუშაოების გამო ადგილობრივი მოსახლეობის სახლები ზიანდება და ავარიულ მდგომარეობაშია. ადგილობრივები ასევე, სხვა ეკოლოგიურ პრობლემებსაც უჩივიან და აღნიშნავენ, რომ მუდმივ შიშსა და ჯანმრთელობისთვის საშიშ გარემოში ცხოვრობენ.
