ყარაბაღი, ბრძოლა გრძელდება: 22 ოქტომბერი

მანამდე, ილჰამ ალიევმა ტვიტერის საკუთარ გვერდზე დაწერა, რომ აზერბაიჯანის არმიამ კონტროლი დაამყარა სოფელ აღბენდზე, რითაც სრულად აღადგინა აზერბაიჯანის სახელმწიფო საზღვარი ირანთან.

„მთელი საზღვრის გასწვრივ ინტენსიური ბრძოლები მიმდინარეობს. აზერბაიჯანის მხრიდან სრულ კონტროლზე საუბარიც არ შეიძლება იყოს. თუკი, გარკვეულ ადგილებში აზერბაიჯანის ჯარებმა მდინარე არაქსის დანახვა მოახერხეს – ეს არ ნიშნავს სრულ კონტროლს“.

ოვანისიანმა ისევ ისაუბრა იმის შესახებ, რომ აზერბაიჯანის არმია მთელი დღის განმავლობაში, ფრონტის ყველა მიმართულებაზე აქტიურობდა, თუმცა, „შეტევის ყველა მცდელობა აღიკვეთა, გარკვეული ადგილებიდან კი უკუგდებაც მოხერხდა“.

თავდაცვის სამინისტროს წარმომადგენელმა კომენტარი გააკეთა ვლადიმირ პუტინის დღევანდელ განცხადებაზეც იმის შესახებ, რომ კონფლიქტის თითოეულ მხარეს უკვე 2000 ათასზე მეტი დაღუპული ჰყავს. სომხეთის თავდაცვის სამინისტრო 900 გარდაცვლილზე საუბრობს.

„ნუთუ გაუგებარია, რომ საერთო რიცხვი დასახელდა? რუსეთის პრეზიდენტს არ შეუძლია კონკრეტული რიცხვის დასახელება – ეს გამორიცხულია“, – განაცხადა ოვანისიანმა.

აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა ტვიტერის საკუთარ გვერდზე დაწერა, რომ აზერბაიჯანის არმიამ კონტროლი დაამყარა ფრონტის ხაზზე, სამ რაიონში, კიდევ რამდენიმე დასახლებულ პუნქტზე.

მან შემდეგი დასახლებული პუნქტები დაასახელა:

ფუზულის რაიონი: სოფლები მოლაველი, იუხარი რაფიდინლი, აშაღი რაფიდინლი;

ჯებრაილის რაიონი: სოფლები სირიქი, შიჰლარი, მასტალიბეილ, დერზილი;

ზანგილანის რაიონი: დასახლება აღბენდი, სოფლები ქოლუთიშლაღი, მალათქეშინი; ქენდ ზანგილანი, გენლიკი, ველიგულბეილი, გარადერე, ჩოპედერე, ტატარი, ტირი, ამირხანლი, გარგული, ბარტაზი, დელექლი.

ილჰამ ალიევმა აღნიშნა, რომ სოფელ აღბენდის აღებით, აზერბაიჯანის არმიამ სრულად აღადგინა ირანთან აზერბაიჯანის სახელმწიფო საზღვარი.

— აზერბაიჯანისა და სომხეთის საგარეო საქმეთა მინისტრები ადრეც შეხვედრილან. მოსკოვში, შეხვედრები გაიმართა – ეს კონფლიქტის დარეგულირების თემაზე მოლაპარაკებების გაგრძელებაა. მაგრამ ახლა ვითარება შეიცვალა. უკვე აღარ არსებობს სტატუს-კვო და არმიების კონტაქტის ხაზი. ამიტომ, მიმაჩნია, რომ სომხურმა მხარემ ლოგიკურად უნდა იმოქმედოს და თანმიმდევრული იყოს ოკუპირებული ტერიტორიების გათავისუფლებაში. ახლა, ამ მოლაპარაკებებზე, მთავარია გაირკვეს – ეს როდის მოხდება.

— ამ დღეებში, პრეზიდენტ პუტინის მოსკოვში არ მივუწვევივარ, მაგრამ ყოფილა, რომ მე რამდენჯერმე მოვინახულე რუსეთის დედაქალაქი – ბუნებრივია, მეზობელ-პარტნიორ ქვეყნებს შორის კავშირები მაღალ დონეზეა.

— თუკი პარასკევს, საგარეო საქმეთა მინისტრების შეხვედრაზე გარკვეული წინსვლა იქნება, მოსკოვში, შეიძლება სამმხრივი შეხვედრა გაიმართოს უმაღლეს დონეზე. სამწუხაროდ, კონფლიქტის დარეგულირების პერსპექტივა სომხეთის ამ ხელისუფლების პირობებში, ძალიან ბუნდოვანია. იმიტომ რომ, სომხეთის ხელმძღვანელობის მოქმედებებმა და განცხადებებმა მოლაპარაკებები არსებითად უაზრო გახადა.

— შეიძლება ითქვას, რომ ყოველდღიურად ვაცხადებ სომხური ოკუპაციისგან გათავისუფლებული ტერიტორიების შესახებ. სომხეთი მარცხდება ბრძოლის ველზე. ჩვენ ამის მიღწევა მშვიდობიანი გზით გვინდოდა.

— თუკი სომხურ მხარეს ზავი უნდა, მას უარი უნდა ეთქვა გათავისუფლებული ტერიტორიების განმეორებით ოკუპაციის მცდელობაზე და საკუთარ თავზე ოკუპირებული მიწების გათავისუფლების ვალდებულება აეღო.

— კონფლიქტის მოლაპარაკებების მაგიდაზე გადასატანად, ჩვენ პირველ რიგში მოვითხოვთ, რომ სომხეთის პრემიერ-მინისტრმა ოკუპირებული ტერიტორიებიდან შეიარაღებული ძალების გაყვანის შესახებ განაცხადოს. ამის შემდეგ, შესაძლებელი იქნება მოლაპარაკებების მაგიდასთან დაჯდომა.

— უნდა გათავისუფლდეს აზერბაიჯანის ყველა რაიონი. აბსოლუტურად ყველა. რა თქმა უნდა, შეიძლება ვისაუბროთ ტერიტორიების გათავისუფლების დროზე, მაგრამ ერთი გასაგებია: უნდა გათავისუფლდეს მთელი ოკუპირებული ტერიტორია.

— ყველა აზერბაიჯანელი უნდა დაუბრუნდეს თავის მშობლიურ მიწას.

— კონფლიქტის ზონაში მშვიდობისმყოფელებისა და დამკვირვებლების შემოყვანის საკითხი ძირითადი პრინციპების განუყოფელი ნაწილი იყო და რა თქმა უნდა, კონფლიქტის ორივე მხარემ უნდა გასცეს თანხმობა დამკვირვებლების შემადგენლობაზე.

— სად განთავსდებიან დამკვირვებლები? ვინ მისცემს მათ მანდატს? ბუნებრივია, როდესაც ამაზე ვსაუბრობთ, ჩვენ ვსაუბრობთ აზერბაიჯანის ტერიტორიაზე. ეს სომხეთის ტერიტორია არაა. ამიტომ, ბოლო სიტყვა ჩვენზეა.

— დე ფაქტოდ თურქეთი, ისევე, როგორც ეუთოს მინსკის ჯგუფის წევრები, ჩართული არიან კონფლიქტის დარეგულირებაში. ჩვენ დღეს რომ ვირჩევდეთ მინსკის ჯგუფის თანათავმჯდომარეებს, აზერბაიჯანი აუცილებლად დაუჭერდა მხარს თურქეთის კანდიდატურას. მაგრამ თუკი სომხეთი ამტკიცებს, რომ თურქეთი არ უნდა იყოს დარეგულირების პროცესში, ეს სომხეთის საქმე არ არის, თურქეთი უკვე იქაა და უნდა იყოს ჩართული – ეს მოიტანს სტაბილურობას.

— მე, რამდენჯერმე განვაცხადე იმის შესახებ, რომ მთიანი ყარაბაღის სომხები აზერბაიჯანის მოქალაქეები არიან. მათი უსაფრთხოება ისევე იქნება უზრუნველყოფილი, როგორც ჩვენი ქვეყნის სხვა მოქალაქეების უსაფრთხოება.

— მთიან ყარაბაღში, არანაირი რეფერენდუმი არ იქნება. ჩვენ ამაზე არასოდეს დავთანხმდებით. მოლაპარაკებების დროსაც არ ვთანხმდებოდით ამაზე და ახლა მითუმეტეს. როდესაც ჩვენ ოკუპირებულ ტერიტორიებს ვიბრუნებთ, ამაზე საუბარიც არ შეიძლება იყოს. სომხები, როგორც ხალხი უკვე გაერკვნენ – მათ საკუთარი სახელმწიფო აქვთ, სომხეთის სახელწოდებით. მთიანი ყარაბაღის სომხებს, შეიძლება კულტურული ავტონომია შევთავაზოთ.

ყარაბაღში, ბრძოლების დაწყებიდან 26-ე დღე

• სომხეთის თავდაცვის სამინისტროს ინფორმაციით, მთელი 21 ოქტომბრის განმავლობაში, ბრძოლები მიმდინარეობდა ჩრდილოეთისა (ქალბაჯარისა და მარდაკერტის) და სამხრეთის (ირანის საზღვართან ახლოს) მიმართულებით. აღნიშნული ინფორმაციის თანახმად, აზერბაიჯანის არმიამ თავდასხმა განახორციელა, მაგრამ მოიგერიეს.

• აზერბაიჯანის თავდაცვის სამინისტრომაც გაავრცელა ინფორმაცია ჩრდილოეთ მიმართულებით ბრძოლების შესახებ და ასევე, აზერბაიჯანში, ქალაქ ტერტერის დაბომბვაზე.

• აზერბაიჯანის არმიამ კონტროლი დაამყარა კიდევ 22 დასახლებულ პუნქტზე, ზანგილანის, ფუზულისა და ჯებრაილის რაიონებში – ამის შესახებ აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა განაცხადა.

• აზერბაიჯანმა მშვიდობიან მოსახლეობას შორის მსხვერპლის შესახებ ახალი მონაცემები გამოაქვეყნა: დაიღუპა 63 ადამიანი, დაიჭრა – 292.

• სომხეთის პრემიერ-მინისტრმა განაცხადა, რომ „ყარაბაღის საკითხს ამ ეტაპზე დიპლომატიური გადაწყვეტა არ აქვს“ და მოუწოდა ყველას, იარაღით ხელში დადგნენ სამშობლოს დასაცავად, ასევე, ხელი შეუწყონ არმიას მათი ცოდნითა და უნარებით. პრემიერის გამოსვლას წინ უძღოდა, ნიკოლ ფაშინიანის შეხვედრა სომხეთისა და მთიანი ყარაბაღის ყოფილ პრეზიდენტებთან, ასევე, მსხვილი პარტიების ლიდერებთან – რაც იმას ნიშნავს, რომ ეს სომხეთისა და ყარაბაღის ყველა პოლიტიკური ძალის საერთო მიდგომაა.

• რუსეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი მოსკოვში, სომეხ და აზერბაიჯანელ კოლეგებს შეხვდა. აუდიენციები ცალ-ცალკე გაიმართა, განიხილეს „ყარაბაღის კონფლიქტის ზონაში ადრე მიღწეული ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმების რეალიზაციის შესაძლებლობა და ასევე, მისი მდგრადი დარეგულირებისთვის პირობების შექმნის საკითხი“.

• აშშ-ის კონგრესში, პირველად წარადგინეს ყარაბაღის დამოუკიდებლობის აღიარების ინიციატივა. მისი ავტორი კალიფორნიელი კონგრესმენი, გრეის ნაპოლიტანოა.

• ახალი ამბები, ფოტო/ვიდეო ყარაბაღში მიმდინარე საბრძოლო მოქმედებებთან დაკავშირებით – 21 ოქტომბერი, 2020