აფხაზეთის არჩევნების ფონზე მოულოდნელად წამოიჭრა "სომხური საკითხი“. ვინ და რატომ ახორციელებს ზეწოლას საზოგადოებაზე?
აფხაზეთში სომხები ზეწოლას უჩივიან
აფხაზეთის სომეხთა თემის ხელმძღვანელმა, ალიკ მინოსიანმა განაცხადა, რომ საპრეზიდენტო არჩევნების ფონზე, ადგილობრივი სომხები ზეწოლის მსხვერპლნი გახდნენ.
“წინასაარჩევნო კამპანიის დაწყებიდანვე ზეწოლა ხორციელდება იმ სოფლების ხელმძღვანელებზე, სადაც სომეხი ეროვნების მოქალაქეები ცხოვრობენ. მათ ემუქრებიან და მოითხოვენ, რომ მხარი კონკრეტულ პოლიტიკურ ძალებს დაუჭირონ.
აფხაზეთის სომეხთა თემი ყოველთვის იკავებდა თავს საჯარო განცხადებებისგან და არჩევნებში ჩაურევლობის პრინციპს იცავდა. თუმცა, ვითარება, როდესაც ძალადობისკენ და კონსტიტუციური უფლებების შეზღუდვისკენ ღია მოწოდებები ისმის, დაუყოვნებლივ და მკაცრ რეაგირებას საჭიროებს,“ – აცხადებს მინოსიანი.
მისი თქმით, ანტისომხური განწყობების წახალისების მტკიცებულებად წარმოდგენილია აუდიოჩანაწერი, რომელშიც ასახულია სატელეფონო საუბარი აფხაზეთის მოქმედი პრეზიდენტის მოვალეობის შემსრულებლის, ვალერი ბგანბას (რომელიც ოპოზიციას წარმოადგენს) ძმისშვილსა და პიროვნებას შორის, სახელად იური ვანაბა. ჩანაწერში ისმის მოწოდება, დასაჯონ აფხაზეთში მცხოვრები სომხები მათი პოლიტიკური არჩევანის გამო.
აფხაზეთში 15 თებერვალს გამართული საპრეზიდენტო არჩევნების პირველი ტურის შედეგად, იმ სოფლებში, სადაც ეთნიკური სომხები კომპაქტურად ცხოვრობენ, მმართველი გუნდის კანდიდატმა, ბადრა გუნბამ დამაჯერებელი უპირატესობით გაიმარჯვა. გუნბა არის ვადამდე გადამდგარი ყოფილი პრეზიდენტის, ასლან ბჟანიას ფაქტობრივი მემკვიდრე და კრემლის აშკარა ფავორიტი.
მისმა მთავარმა კონკურენტმა, ოპოზიციის კანდიდატმა ადგურ არძინბამ, შედეგები საეჭვოდ მიიჩნია, რადგან, როგორც მის შტაბში აცხადებენ, წარსულში ამ რეგიონებში ხმები უფრო თანაბრად ნაწილდებოდა.
ოპოზიცია ფიქრობს, რომ არჩევნების შედეგებზე ამომრჩეველთა მოსყიდვამ იქონია გავლენა. მათივე მტკიცებით, გარკვეულ როლს ასრულებდა ისიც, რომ რუსული მედია არძინბას “თურქეთის კანდიდატად“ წარმოაჩენდა — მოსაზრება, რომელიც, ბუნებრივია, სომეხ ამომრჩევლებში მის პოპულარობას არ უწყობდა ხელს.
ოპოზიციამ ბადრა გუნბას მხარდამჭერების მხრიდან აფხაზეთში მცხოვრები სომხების წინააღმდეგ ზეწოლის საპასუხოდ საკუთარი მაგალითი მოიყვანა. მათი თქმით, არსებობს ვიდეომასალა, სადაც ჩანს, როგორ სცემენ აქტივისტს, რომელიც ადგურ არძინბას საარჩევნო შტაბთანაა დაკავშირებული. ინციდენტში ერთ-ერთი მაღალი თანამდებობის პირიც მონაწილეობს.
მიუხედავად მზარდი დაძაბულობისა და ურთიერთბრალდებებისა, ორივე პოლიტიკური ბანაკი საჯაროდ ამტკიცებს, რომ აფხაზეთი სომეხთა თემის წარმომადგენლების მიმართ კეთილგანწყობითაა განწყობილი და მოსახლეობას სიმშვიდისკენ მოუწოდებს.
ალიკ მინოსიანის საჩივრის საპასუხოდ, რუსეთის საგამოძიებო კომიტეტის ხელმძღვანელმა, ალექსანდრ ბასტრიკინმა, აფხაზეთში რუსი მოქალაქეების მიმართ მუქარებისა და მათი უფლებების დარღვევის ფაქტზე შემოწმების დაწყება დაავალა.
“უცხო ქვეყნის ტერიტორიაზე ჩადენილი დანაშაულისთვის პასუხისმგებლობა რუსეთის კანონმდებლობის შესაბამისად შეიძლება დადგეს იმ შემთხვევაში, თუ დანაშაული მიმართულია რუსეთის ფედერაციის მოქალაქის წინააღმდეგ,“ – ციტირებს რუსეთის საგამოძიებო კომიტეტის ოფიციალური წარმომადგენელი, სვეტლანა პეტრენკო რუსეთის ფედერაციის სისხლის სამართლის კოდექსის 12-ე მუხლს.
კომენტარი
ცნობილი აფხაზი საზოგადო მოღვაწე, ახრა ბჟანია ანალიზს აკეთებს იმაზე, თუ როგორ გაჩნდა “სომხური საკითხი“ საპრეზიდენტო არჩევნების პროცესში. მისი შეფასებით, ეთნიკური სომხების უფლებები მართლაც დაირღვა, თუმცა არა ისე, როგორც ამას ბადრა გუნბა და მისი გუნდის წარმომადგენლები წარმოაჩენენ.
ახრა ბჟანია:
“15 თებერვალს, საპრეზიდენტო არჩევნების პირველ ტურში, დაფიქსირდა პრეცედენტი, რომელიც ეწინააღმდეგება კონსტიტუციურ ნორმას თავისუფალი და ფარული ხმის მიცემის შესახებ, ისევე როგორც აფხაზეთისთვის ტრადიციულ ეთნიკურ თანაცხოვრების პრინციპებს.
მრავალ საარჩევნო ოლქში, განსაკუთრებით იქ, სადაც სომეხთა თემი კომპაქტურად ცხოვრობს, ხმების 70-75% ერთ კანდიდატს, ბადრა გუნბას ერგო, ხოლო დანარჩენმა კანდიდატებმა მხოლოდ 25-30% მიიღეს. ასეთმა დისბალანსმა, ბუნებრივია, დაძაბულობა გამოიწვია კონკურენტთა შტაბებში.
აფხაზეთის თანამედროვე ისტორიაში არასდროს ყოფილა შემთხვევა, როცა ამომრჩეველთა პოლიტიკური არჩევანი მხოლოდ ეთნიკური კუთვნილების პრინციპით ფორმირდებოდა. არც ერთ საპრეზიდენტო არჩევნებში ეთნიკური ჯგუფის წარმომადგენლებს ხმების აბსოლუტური უმრავლესობა ერთი კანდიდატისთვის არ მიუციათ – ყოველთვის შეინიშნებოდა სხვადასხვა შეხედულებების არსებობა.
ამიტომ ეჭვგარეშეა, რომ ასეთი შედეგი მიღწეული იყო ამომრჩეველზე ზეწოლის, მათი შეხედულებების მანიპულაციის, დაშინებისა და არჩევნების ფაქტობრივი ფალსიფიკაციის გზით. სავარაუდოდ, სწორედ ამას გულისხმობდა რუსეთის საგამოძიებო კომიტეტის ხელმძღვანელი, ალექსანდრ ბასტრიკინი, როდესაც აფხაზეთში რუსი მოქალაქეების უფლებების დარღვევაზე საუბრობდა.
რთული წარმოსადგენია, რა ტიპის დეზინფორმაცია ვრცელდებოდა ყველა კანდიდატის წინააღმდეგ, გარდა მმართველი გუნდის წარმომადგენლისა, მაგრამ ფაქტია, რომ ამომრჩევლები დაგეგმილი პროვოკაციის მსხვერპლნი გახდნენ. ისინი შანტაჟისა და ფსიქოლოგიური ზეწოლის ქვეშ აღმოჩნდნენ, რის შედეგადაც 75%-მდე ხმა ყოფილი ხელისუფლების კანდიდატს მისცეს.
ამ პროვოკაციის ავტორებმა, საზოგადოებრივი აზრის მანიპულირებით, სერიოზული საფრთხე შეუქმნეს საარჩევნო პროცესს და, რაც მთავარია, სცადეს აფხაზეთის სხვადასხვა ეროვნულ თემებს შორის ძმური ურთიერთობების დაძაბვა. თუმცა, დიდი ალბათობით, ეს მცდელობა წარუმატებელი იქნება – ჩვენ ძალიან ბევრი რამ გვაკავშირებს, და ეს კავშირები დროის მსვლელობასთან ერთად არ სუსტდება.
მიუხედავად ამისა, პასუხისმგებლობა არ უნდა მოეხსნათ თავად იმ მოქალაქეებს, რომლებმაც მონაწილეობა მიიღეს ამ მასშტაბურ ფალსიფიკაციაში.“
სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო
