"ვიდრე მონაკოს შესთავაზებს, საქართველომ ჯობია გააუქმოს კანონი ოკუპაციის შესახებ" - კომენტარი აფხაზეთიდან
აფხაზეთში “მონაკო საქართველოს შემადგენლობაში” გახდომის წინადადებაზე.
რას ფიქრობენ აფხაზეთში „მონაკო საქართველოს ფარგლებში“ გახდომის წინადადებაზე, რომელიც 28 დეკემბერს საქართველოს პრემიერმინისტრმა, ირაკლი ღარიბაშვილმა გააჟღერა?.
„თუ ჩვენი ქვეყანა გაერთიანდება, ჩვენ შეგვიძლია დაახლოებით 10 მილიარდი დოლარის ინვესტიცია ჩავდოთ აფხაზეთსა და სამაჩაბლოში [სამხრეთ ოსეთში] პირველ სამ წელიწადში. ჩვენ გვსურს ომის ჭრილობების მოშუშება”, – თქვა მან.
დროდადრო საქართველოს მესვეურები, ხელში ჯოხის ქნევით, აფხაზებს აცდუნებდნენ და მომავალ კავკასიურ შვეიცარიაში კომფორტულ ცხოვრებას ჰპირდებოდნენ. „შოკოლადში იქნებით”, – ამბობდნენ გამსახურდია, შევარდნაძე, სააკაშვილი.
თუმცა, შვეიცარია ჯერ არ არის აშენებული თავად საქართველოს მახლობლადაც. აფხაზების მოშინაურება თავიდანვე შეუძლებელი იყო ასეთი პროექტებით, ვინაიდან შეთავაზება მოდის მგლისგან ცხვრის ტყავში.
მეორე მხრივ, თავად აფხაზები ოცნებობდნენ საკუთარი შვეიცარიის აშენებაზე, რაც, მოგეხსენებათ, ასევე მხოლოდ ერთ დიდ ოცნებად დარჩა.
საერთოდ, ქართველებსაც და აფხაზებსაც, უსიტყვოდ დაგვავიწყდა შვეიცარია.
- მოსაზრება: არის თუ არა ვინმე, ვისაც ქართულ-აფხაზური კონფლიქტის გადაწყვეტა სურს?
- ქართულ-აფხაზური არაფორმალური დიალოგის მონაწილეთა წინადადება
- „აფხაზეთს თუ უნდა რომ ანგარიშს უწევდნენ, კი არ უნდა განდევნოს, არამედ მოიზიდოს დასავლეთი“ – ვიდეო დისკუსია
ახლა კი საქართველოს პრემიერმინისტრმა, ირაკლი ღარიბაშვილმა გადაწყვიტა, აფხაზები კიდევ ერთი მდიდარი ბრენდით დაეინტერესებინა. ახლა ის აფხაზეთს მონაკოდ ყოფნას სთავაზობს და მისი დედაქალაქის, სოხუმის მონტე კარლოდ ხილვა სურს.
„ლურჯი ოცნების“ ეს გეოგრაფიული რებრენდინგი არის ძალიან გონივრული ფსიქოლოგიური არჩევანი ღარიბაშვილის მხრიდან. აქ ორი კომპონენტია:
პირველი, აფხაზებს არაფერი შეუძლიათ.
„თქვენ, აფხაზებს, არ გჭირდებათ შოკოლადის წარმოება, არც ყველის კეთება გევალებათ და არც ძვირადღირებული საათების წარმოება. საერთოდ არაფრის კეთება არ მოგიწევთ – ფული არსაიდან თქვენთან მოვა. თქვენ უბრალოდ ხელი მოაწერეთ და ჩვენ მაშინვე გამოვრიცხავთ 10 მილიარდ დოლარს. და ეს მხოლოდ პირველი ტრანშია“, – ასე შეგიძლიათ გადმოგცეთ განახლებული წინადადების ასოციაციური სერია თბილისიდან.
მეორე განმასხვავებელი წერტილი ისაა, რომ საქართველოს პრემიერმინისტრი აფხაზეთს არასოდეს დაემუქრებია, განსხვავებით მისი წინამორბედებისგან, რომლებსაც აფხაზები მხოლოდ ღორებად აღიქვამენ. და, როგორც ჩანს, ამიტომაც არ მიიღეს ღარიბაშვილის იდეა გაბრაზებულ გულზე სერიოზულად.
მოდურია ვივარაუდოთ, თუ რატომ უწევს თბილისს ასეთ წინადადებების გაჟღერება სოხუმის მიმართ – ეს ახალი გეოპოლიტიკური რეალობაა.
რუსეთი ჩაიძირა უკრაინის ფრონტზე, რაც დასავლეთს აძლევს საფუძველს მისი ლოკალიზაციისა და დაშლის შორსმიმავალი გეგმების შემუშავებისთვის.
მოსკოვისთვის ახლა ნამდვილად რთულია (თუმცა, ალბათ, ყველაფერი ისე კატასტროფულადაც არ არის, როგორც ზოგიერთი ექსპერტი აფასებს მის მდგომარეობას). რუსული ძალები ძალიან შეზღუდულია და ეს შესამჩნევია სამხრეთ კავკასიაშიც, სადაც მთიანი ყარაბაღი სომხეთთან ერთად ფეხქვეშ ეცლება.
მაგრამ „ყარაბაღის საქმე“ შესამჩნევად განსხვავდება აფხაზურისგან.
ყოველ შემთხვევაში, პირველ შემთხვევაში, საუბარია კონფლიქტზე ორ ქვეყანას შორის, რომელთანაც რუსეთს ერთნაირად კარგი ურთიერთობა აქვს და რომ არა თურქული ფაქტორი, შეიძლება მას რუსული ინტერესების ზონაში „შიდა ქვეყნები“ ეწოდოს.
ქართულ-აფხაზური კონფლიქტის შემთხვევაში კი მოსკოვისთვის ცალსახად აშკარაა, ვის დაუჭიროს მხარი. ბუნებრივია – აფხაზეთს. იმიტომ, რომ ეს არის მოსკოვის მიმართ ყველაზე ლოიალურად განწყობილი პოსტსაბჭოთა რეგიონი.
გარდა ამისა, აქ რუსეთი – ყარაბაღისა და სომხეთისგან განსხვავებით – სწორედ მეზობლად არის, პრეზიდენტ ვლადიმირ პუტინის სოჭის რეზიდენციიდან ერთი ნაბიჯის დაშორებით.
თუმცა, რუსეთს, ახლაც კი, საერთოდ რომ არ ჰქონოდა დრო აფხაზეთისთვის, საქართველო მაინც ასჯერ დაფიქრდებოდა, გაეხსნა თუ არა „მეორე ფრონტი“.
1992 წელს, როდესაც საქართველოს სახელმწიფო საბჭოს ხელმძღვანელებმა დახურულ სხდომაზე გადაწყვიტეს აფხაზეთში ჯარების შეყვანის საკითხი, ამის წინააღმდეგ მხოლოდ ყოფილი კანონიერი ქურდი ჯაბა იოსელიანი გამოვიდა. “აფხაზებს ვიცნობ, შემოვირიგებთ.” – თქვა მან.
აფხაზეთის ტერიტორიის აღება შესაძლებელია, მაგრამ ქართველებს არ ექნებათ საკმარისი რესურსი ძალით რომ შეინარჩუნონ ის.
ღარიბაშვილის გამოსვლაში არის ერთი მნიშვნელოვანი დეტალი. აფხაზეთს, რომელიც მისი თქმით, მონაკო უნდა გახდეს, “ოკუპირებულ ტერიტორიას” უწოდებს. თუ სწორედ ამ სტატუსით აღიქმება აფხაზეთი თბილისში, რატომ აჟღერებენ ასეთ წინადადებებს? უფრო ლოგიკურია „მონაკოს“ პროექტი და 10 მილიარდი „ოკუპანტს“, ანუ მოსკოვს შესთავაზონ.
„ოკუპირებულ ტერიტორიაზე“ რიტორიკის მიუხედავად, ირაკლი ღარიბაშვილს მშვენივრად ესმის, რომ აფხაზეთის ბედი აფხაზების გარეშე ვერ გადაწყდება და აქ აშკარად ჩანს საქართველოს ლიდერის სტრატეგიული შეცდომა.
სანამ აფხაზებს მონაკოს და მონტე კარლოს შესთავაზებთ, ჯერ უნდა გაუქმდეს ქართული კანონი „ოკუპირებული ტერიტორიების შესახებ“, რომელიც მათ ცნობიერებას შეურაცხყოფს. და მხოლოდ ამის შემდეგ დაფიქრდებიან, უნდათ თუ არა გახდნენ მონაკო.
ნაკლებად სავარაუდოა, რომ დათანხმდებიან, მაგრამ მაინც ცოტა სხვანაირად შეხედავენ საქართველოს, ვიდრე ეს ბოლო ოცდაათი წლის განმავლობაში ხდებოდა.
სტატია მომზადებულია სოხუმის რედაქციის მიერ და პროექტის პირობების თანახმად, დაბეჭდილია უცვლელად. ტექსტში გამოყენებული ტერმინები და ტოპონიმები, ასევე მოსაზრებები და იდეები, გამოხატავს სტატიის ავტორის პირად პოზიციას და ყოველთვის არ ემთხვევა JAMnews-ის და მისი ცალკეული თანამშრომლების მოსაზრებებსა და პოზიციას. JAMnews-ი იტოვებს უფლებას წაშალოს პუბლიკაციის ქვეშ დატოვებული კომენტარები, რომლებიც შეფასდება, როგორც შეურაცხმყოფელი, მუქარის შემცველი, ძალადობის წამქეზებელი და ასევე ეთიკურად მიუღებელი სხვა მიზეზების გამო