რუსული კანონი არ არის საქართველოს არჩევანი - 260 არასამთავრობო ორგანიზაციის და მედიის ერთობლივი პროტესტი
260 ორგანიზაცია უცხო ქვეყნის აგენტებზე
საქართველოში მოქმედი 260 არასამთავრობო და მედია ორგანიზაცია ერთობლივი განცხადებით ეხმაურება კანონპროექტს, რომელიც გასულ კვირას პარლამენტმა დაარეგისტრირა და რომელიც უცხო ქვეყნის აგენტების რეესტრის შექმნას გულისხმობს.
კანონპროექტი სახელწოდებით “უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ”, “ქართული ოცნებიდან” ფორმალურად გამოყოფილი დეპუტატებისგან შემდგარმა მოძრაობამ “ხალხის ძალამ” მოამზადა.
უფლებადამცველი და მედია ორგანიზაციების განცხადებაში ამ ინიციატივას “რუსულ კანონპროექტად” მოიხსენიებენ და აღნიშნავენ, რომ იგი მიმართულია საქართველოს მოსახლეობის წინააღმდეგ.
“ეს კანონი მიზნად ისახავს, რომ დაუცველად დარჩნენ ძალადობის მსხვერპლი ბავშვები და ქალები; შეზღუდული შესაძლებლობის მქონე პირები, უმცირესობები, მეცნიერები, მშრომელები და ახალგაზრდები; დახმარება არ გაეწიოთ სოციალურად დაუცველ ოჯახებს, ფერმერებს, მაღაროელებს, უკანონოდ გათავისუფლებულ, დევნილ, უსახლკარო, თავისუფლებაშეზღუდულ და საკუთარი უფლებებისთვის მებრძოლ სხვა ადამიანებს; არ გაშუქდეს მაღალმთიან და სხვა რეგიონებში მცხოვრები ადამიანების ხმა, ვინც მხოლოდ ადგილობრივი, დამოუკიდებელი მედიის მეშვეობით აცნობს საზოგადოებას თავის გასაჭირს”, – წერია განცხადებაში.
განცხადების ავტორები აღნიშნავენ, რომ რუსეთში მსგავსი კანონის ამოქმედების შემდეგ ბევრმა ორგანიზაციამ უარი თქვა მის აღსრულებაზე და დაიხურა:
ვინც განაგრძო ფუნქციონირება, მზარდი კონტროლის, შევიწროებისა და რეპრესიების მსხვერპლი გახდა. რუსული კანონი არ არის საქართველოს არჩევანი, რისთვისაც ათწლეულებია ვიბრძვით“.
განცხადებაში წერია, რომ ამ კანონპროექტის მიღება იქნება შეტევა მთავარ ქართულ ფასეულობებზე – ღირსების განცდაზე, დამოუკიდებლობასა და სამოქალაქო სოლიდარობაზე.
“გარდა ამისა, კანონპროექტის მიღება სერიოზულად დააზიანებს ქვეყნის ევროპასთან ინტეგრაციის პროცესს, მათ შორის დააბრკოლებს საქართველოს სვლას ევროკავშირის წევრობისკენ, რომლის არც ერთ წევრ ქვეყანაში მსგავსი კანონი არ მოქმედებს. ამასთანავე, ამ კანონის აღსრულება შეუძლებელი იქნება საქართველოს ასიათასობით მოქალაქისთვის განუზომელი ზიანის მიყენების გარეშე,” – აღნიშნულია განცხადებაში.
-
მოკლედ: რას ნიშნავს კანონპროექტი უცხოური გავლენის აგენტების შესახებ
“ქართული ოცნებიდან” ფორმალურად გამოყოფილი დეპუტატები, რომლებმაც მოძრაობა “ხალხის ძალა” დააფუძნეს, პარლამენტში “უცხოური გავლენის გამჭვირვალობის შესახებ” კანონპროექტი 17 თებელვალს დაარეგისტრირეს. დეპუტატების თქმით, აღნიშნული კანონპროექტი უცხოური დაფინანსებით მოქმედი ორგანიზაციების საქმიანობას შეეხება.
“უცხოური აგენტების” რეესტრში შესვლა მოუწევთ იმ ქართულ არასამთავრობო ორგანიზაციებს, რომლებიც დაფინანსებას უცხოური წყაროებიდან იღებენ. როგორც მოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერი და ყოფილი სახალხო დამცველი სოზარ სუბარი ამბობს, ეს იქნება დაფინანსების გამჭვირვალობის დასავლური ანალოგი და მას რუსულ მოდელთან საერთო არაფერი აქვს.
“ხალხის ძალის” ერთ-ერთი ლიდერის, გურამ მაჭარაშვილის თქმით, მათ მიაჩნიათ, რომ საჯაროობის და გამჭვირვალობის პრინციპებიდან გამომდინარე საზოგადოებისთვის ცნობილი უნდა იყოს არა მხოლოდ იმ პოლიტიკოსების შემოსავლის წყაროები, რომლებიც გადაწყვეტილებებს იღებენ სახელმწიფოში, არამედ გამჭვირვალე უნდა იყოს ისეთი სუბიექტების (ენჯეოებისა და მედიის) შემოსავლის წყაროებიც, რომელთა მიზანია ზეგავლენა მოახდინონ საჯარო გადაწყვეტილებებზე და რომლებიც მონაწილეობენ საზოგადოებრივი აზრის ფორმირებაში ან აქტიურ მონაწილეობას იღებენ საკანონმდებლო და აღმასრულებელი ხელისუფლების მიერ კანონების თუ გადაწყვეტილებების მიღების დროს გამართულ დისკუსიებში.
მისივე განმარტებით, ზემოაღნიშნული სუბიექტების უცხოური გავლენის აგენტად რეგისტრაციის საკითხს უზრუნველყოფს საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტო.
JAMnews-ის რედაქციის პოზიცია:
განცხადებას, 260 ორგანიზაციასთან ერთად ხელს აწერს JAMnews-იც. ჩვენ სრულად ვიზიარებთ საქართველოს სამოქალაქო საზოგადოების პროტესტს აღნიშნულ კანონპროექტთან დაკავშირებით.
ჩვენ, JAMnews-ის რედაქტორებმა და ჟურნალისტებმა, რომლებიც წლებია ვმუშაობთ კავკასიის რეგიონში (მათ შორის ჩრდილოეთ კავკასიაში), სხვებზე კარგად ვიცით, როგორ იწყებოდა ის პროცესები, რომლებიც 2022 წლის თებერვალში უკრაინაში რუსეთის შეჭრით დასრულდა – ამ კატასტროფას წინ სწორედ განსხვავებული აზრის დევნა, ოპონენტების ციხეში გამომწყვდევა, არჩევნების გაყალბება და სამოქალაქო საზოგადოების დამორჩილება უძღოდა.
სწორედ 2017 წელს, “უცხოელი აგენტების” შესახებ კანონმდებლობის გამკაცრებით დაიწყო რუსეთში ყველაზე ფართომასშტაბიანი კამპანია ნებისმიერი არახელსაყრელი აზრის წინააღმდეგ. დროთა განმავლობაში ეს კანონი იცვლიდა სახეს და დღეს “ინოსტრანნი აგენტად” რუსეთში შეიძლება გამოცხადდეს არა მხოლოდ ორგანიზაცია, არამედ კონკრეტული პირი, ან რომელიმე “საეჭვო” კონკრეტულ პირთა აფილირებული პირი.
ახლა ეს ამბავი შეიძლება განმეორდეს საქართველოში. ეს ძალიან ცალსახა და ცხადი სიგნალი უნდა იყოს ყველასთვის.
“ხალხის ძალის” მიერ ინიციირებული “უცხოური გავლენების გამჭვირვალობის შესახებ” კანონპროექტი 20 თებერვალს უკვე პარლამენტის ბიუროს სხდომაზე დარეგისტრირდა და განსახილველად იურიდიულ კომიტეტს გადაეცა.
ბიუროს სხდომის პარალელურად, პარლამენტში 20 თებერვალს მედიის წარმომადგენლებმა საპროტესტო აქცია გამართეს. მათი თქმით, რუსული კანონის დამტკიცების შემთხვევაში, თავისუფალი მედიის არსებობა ქვეყანაში კანონით აიკრძალება.
სავარაუდოდ, ეს საკითხი მიმდინარე კვირაში სესიაზე განხილვისთვის არ გავა. მმართველი გუნდის წარმომადგენლები აღნიშნავენ, რომ კანონპროექტს მხარს დაუჭერენ.