10 ნაბიჯი ევროკავშირისკენ - სამოქალაქო სექტორი ხელისუფლებას კონკრეტულ გეგმას სთავაზობს
10 ნაბიჯი ევროკავშირისკენ
საქართველოში მოქმედი თხუთმეტი არასამთავრობო ორგანიზაცია ხელისუფლებას სთავაზობენ ათ პუნქტიან გეგმას, თუ რა უნდა გაკეთდეს ევროკავშირში საქართველოს გაწევრიანებისთვის.
არასამთავრობო სექტორი მიიჩნევს, რომ უკრაინის ომის ფონზე საქართველოს გააქტიურება ევროკავშირის მიმართულებით ქვეყნის უსაფრთხოების საკითხია.
რეკომენდაციები წარმოდგენილია ათი ნაბიჯის სახით, რომლებიც უნდა გადადგას საქართველომ ევროპის მიმართულებით.
● ევროკავშირის წევრობის განაცხადის შემდეგ რა პროცედურებს გადის ქვეყანა
● რა წერია შარლ მიშელის ახალ გეგმაში – ხუთივე პუნქტი მოკლედ
● საქართველომ ევროკავშირში გაწევრიანებაზე განაცხადი წარადგინა. რას ნიშნავს ეს
ასევე ხაზგასმულია, რომ თავად ამ პროცესში მთელი პოლიტიკური სპექტრი უნდა იყოს ჩართული, რათა მოხდეს პოლარიზებული საზოგადოების გაერთიანება ამ იდეის გარშემო.
არასამთავრობო სექტორის მიერ მიერ წარმოდგენილი ნაბიჯებია:
1. დაიწეროს კონკრეტული სამოქმედო სტრატეგია:
საქართველომ უნდა შეიმუშაოს ევროპის კავშირში გაწევრების ეროვნული სტრატეგია. უნდა შექმნას მონიტორინგის მექანიზმი, რომელიც ამ პროცესს დააკვირდება და ამ პროცესში აუცილებლად უნდა იყოს ჩართული სამოქალაქო საზოგადოება.
2. დაიწყოს რეფორმები:
ქვეყანამ უნდა დაიწყოს 2021 წლის 19 აპრილის შეთანხმებით, (ე.წ. შარლ მიშელის შეთანხმება) გათვალისწინებული რეფორმები, რაც გულისხმობს პირველ რიგში მასშტაბურ ცვლილებებს სასამართლო და საარჩევნო სისტემებში;
3. საქართველომ უნდა მიიღოს ახალი დავალება ევროკავშირისგან:
არასამთავრობო ორგანიზაციები მიიჩნევენ, რომ უნდა გაძლიერდეს მუშაობა დიპლომატიური არხებით ევროკავშირის წევრ სახელმწიფოებთან იმისთვის, რომ საქართველომ რაც შეიძლება მალე მიიღოს საქართველო-ევროკავშირის ასოცირების ახალი დღის წესრიგი და დაიწყოს მისი აღსრულება.
4. საქართველომ უნდა მიიღოს კითხვარი:
ევროკავშირის კანდიდატის სტატუსის მისაღებად საქართველოს ბევრი პროცედურის გავლა მოუწევს, მათ შორის ერთ-ერთი პირველია კანდიდატის სტატუსის შეფასების კითხვარის შევსება. ეს კითხვარი საქართველოსთვის ჯერ არ გადმოუციათ. არასამთავრობო ორგანიზაციები აღნიშნავენ, რომ დიპლომატიური მუშაობის გააქტიურებაა საჭირო იმისთვის, რომ ქვეყანამ ეს კითხვარი დაჩქარებულად მიიღოს.
-
რა არის კითხვარი?
განაცხადს ევროკავშირის წევრობაზე ევროპული კომისია განიხილავს და მისი დასკვნის საფუძველზე, წევრი ქვეყნები იღებენ პირველ გადაწყვეტილებას – მიანიჭოს თუ არა განმცხადებელს კანდიდატი ქვეყნის სტატუსი.
განმცხადებელ ქვეყანას უგზავნიან კითხვარს, რომელსაც ის ავსებს. ამ კითხვარით ქვეყნის პოლიტიკურ, ეკონომიკურ და ადმინისტრაციულ მზაობას ამოწმებენ და სწორედ იმ კითხვარის პასუხებზე დაყრდნობით წერს თავის დასკვნას ევროპული კომისია.
კითხვების რაოდენობა ქვეყნების მიხედვით განსხვავებულია. მაგალითად, ხორვატიისთვის გაგზავნილი დოკუმენტი 4 560 შეკითხვას მოიცავდა; მონტენეგროს 2 178 შეკითხვაზე მოუწია არგუმენტირებული პასუხების გაგზავნა და ა.შ.
კითხვარის შესავსებად აპლიკანტ ქვეყანას სამი თვე ეძლევა. თუმცა, ყოფილა შემთხვევები, როცა ეს პროცესი გახანგრძლივებულა.
5. შეიქმნას ჯგუფი, რომელიც დროულად შეავსებს გამოგზავნილ კითხვარს:
იმისთვის, რომ მოხდეს კანდიდატის სტატუსის შეფასების კითხვარის დროული და სრულყოფილი შევსება (ამ კითხვარის გარეშე სტატუსს ვერ მისცემენ ქვეყანას), ამისთვის მთავრობამ მობილიზება უნდა გაუკეთოს ადამიანურ, ფინანსურ და ტექნიკურ რესურსს და შექმნას პროფესიონალტა გუნდი (მათ შორის შექმნას შესაბამისი უწყებათშორისი სამუშაო ჯგუფი და/ან შესაბამისი უწყება).
6. შესწორება მოხდეს საქართველოს ევროკავშირში ინტეგრაციის კომისიის დებულებაში:
არასამთავრობო სექტორი ითხოვს, მთავრობამ გაითვალისწინოს ახალი რეალობა და ცვლილებები შეიტანოს საქართველოს ევროკავშირში ინტეგრაციის კომისიის დებულებაში. კერძოდ კი, უფლება უნდა მიეცეს სამუშაო ჯგუფებს, რომ კითხვარზე პასუხების მომზადებაში კომისიასთან ერთად მიიღონ მონაწილეობა.
7. პროცესი უნდა იყოს ღია და გამჭვირვალე:
იმისთვის, რომ პროცესი გახდეს გამჭვირვალე და ინკლუზიური, უნდა ჩამოყალიბდეს ევროკავშირში გაწევრების ეროვნული საბჭო, რომლის შემადგენლობაშიც შევლენ სფეროს ექსპერტები. ამ საბჭოს ექნება საკონსულტაციო ორგანოს სტატუსი;
8. ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესზე უნდა გაიზარდოს საპარლამენტო ზედამხედველობა:
ამ გეგმის მისაღწევად, არასამთავრობო სექტორი ხელისუფლებას სთავაზობს ევროინტეგრაციასთან დაკავშირებულ საპარლამენტო კომიტეტის, ასევე ადამიანის უფლებების, იურიდიული და საგარეო ურთიერთობების კომიტეტების თავმჯდომარეების პოსტებზე დაინიშნონ ოპოზიციის წარმომადგენლები.
9. გაძლიერდეს თანამშრომლობა უკრაინასთან და მოლდოვასთან:
პეტრას ციხის (ასოცირების ტრიო – მოლდოვა, საქართველო, უკრაინა) დეკლარაციის შესაბამისად,
არასამთავრობო სექტორის აზრით, აუცილებელია უფრო აქტიური და ქმედითი ნაბიჯები გადაიდგას ე.წ. პეტრას ციხის დეკლარაციის შესაბამისად ასოცირების სამ ქვეყანას – საქართველოს, მოლდოვას და უკრაინას შორის. უნდა დარეგულირდეს ურთიერთობები უკრაინასთან და ტრიომ მოაწყოს ევროკავშირის ერთობლივი სამიტი.
10. და ბოლოს, უნდა გაძლიერდეს კომუნიკაცია საზოგადოებასთან:
არასამთავრობო ორგანიზაციები ხელისუფლებას ურჩევენ, სწორად მართოს ევროკავშირში გაწევრიანების პროცესთან დაკავშირებული საზოგადოებრივი მოლოდინები და ამ მიმართულებით როგორც ქვეყნის შიგნით, ისე მის ფარგლებს გარეთაც კომუნიკაცია გაზარდოს.
_____________________________________________________________________________
განცხადებას ხელს აწერენ:
- ღია საზოგადოების ფონდი
- საქართველოს რეფორმების ასოციაცია (GRASS)
- ევროპულ-ქართული ინსტიტუტი (EGI)
- სამართლიანი არჩევნებისა და დემოკრატიის საერთაშორისო ასოციაცია (ISFED)
- საერთაშორისო გამჭვირვალობა საქართველო
- აღმოსავლეთ ევროპის ცენტრი მრავალპარტიული დემოკრატიისთვის (EECMD)
- უფლებები საქართველო
- საქართველოს სტრატეგიული კვლევების ინსტიტუტი (GISS)
- მედიის განვითარების ფონდი (MDF)
- მსოფლიო გამოცდილება საქართველოსთვის (WEG)
- მშვიდობის, დემოკრატიის და განვითარების კავკასიური ინსტიტუტი (CIPDD)
- რონდელის ფონდი
- საქართველოს დემოკრატიული ინიციატივა (GDI)
- დემოკრატიის კვლევის ინსტიტუტი (DRI)
- ადამიანის უფლებათა ცენტრი (HRC)
10 ნაბიჯი ევროკავშირისკენ
