დედა მოითხოვს ხუთი წლის შვილის დაბრუნებას, რომელიც მას სამშობიაროდან გამოწერისას წაართვეს
ნარინე ნიკოგოსიანი 40 წლისაა. ამბობს, რომ მთელი მისი ცხოვრება – დაუსრულებელი გამოცდების ჯაჭვია, უკანასკნელი ხუთი წელი კი – უბრალოდ, ჯოჯოხეთი. მთელი ეს დრო, ქალი საკუთარი ვაჟიშვილის დასაბრუნებლად სასამართლოში იბრძვის. ბიჭი უკვე 5 წლისაა. ნარინემ ის მხოლოდ სამშობიარო სახლში ნახა. შემდეგ, სასამართლოსთვის წარდგენილ ვიდეოში, სადაც ის უკვე 2,5 წლის იყო. კიდევ ერთხელ, შორიდან მოახერხა ბავშვის დანახვა, როდესაც ის 4 წლის იყო.
„ახლა, ხანდახან ვფიქრობ: ეს მე არ შემემთხვა. არ შეიძლება ეს სიმართლე იყოს. ეს სიზმარია, გავიღვიძებ და ყველაფერი წესრიგში იქნება. არ ვიყავი ამ ყველაფრისთვის მზად. არავინ არ შეიძლება იყოს მზად იმისთვის, რომ შვილს წაართმევენ“, – ამბობს ნარინე.
ნარინე გაჭირვებულ ოჯახში დაიბადა და გაიზარდა. სკოლის წლებში ოჯახზე ზრუნვის ტვირთი მას დააწვა. მშობლებს სმენასთან დაკავშირებული პრობლემები ჰქონდათ, აქედან გამომდინარე, მას დაეკისრა მათზე და დებზე ზრუნვა და ასევე, საოჯახო საქმეების გაძღოლა. სკოლის მასწავლებლები წუხდნენ, რომ ჭკვიანი, საზრიანი გოგონა დღეების განმავლობაში არ დადიოდა გაკვეთილებზე.
„19 წლის ვიყავი, როდესაც მშობლების სახლის დატოვება მომიწია. ასეთ ატმოსფეროში ცხოვრება უკვე შეუძლებელი იყო. ძალიან მინდოდა სწავლის გაგრძელება, მაგრამ ამის საშუალება არ მქონდა. მუშაობა დავიწყე სხვადასხვა ადგილას: ვალაგებდი, ვასრულებდი ადმინისტრაციულ სამუშაოს – ყველაფერს ვაკეთებდი, რაც გამოჩნდებოდა, საკუთარი თავისთვის ღირსეული ცხოვრება რომ უზრუნველმეყო. მარტოობა – საშინელებაა. ამის გადმოცემა და ახსნა შეუძლებელია. მე სულ მარტო ვიყავი“, – ამბობს ნარინე.
• ორი სომეხი დედის ისტორია – როგორ იბრძვიან ისინი შშმ შვილების უფლებებისთვის
• ინკლუზიური განათლების შემოღების 10 პრობლემა
30 წლის იყო, როდესაც მიხვდა, რომ შვილი უნდოდა, რომელსაც სიყვარულს აჩუქებდა და გაუნაწილებდა ცხოვრებას. გადაწყვიტა, ბავშვი ეშვილებინა, მაგრამ მარტოხელა ქალისთვის ბავშვის შვილად აყვანა – სერიოზული პრობლემაა. ახლობლებმა ურჩიეს, ხელოვნურ განაყოფიერებაზე დაფიქრებულიყო:
„სხვადასხვა ექიმთან სიარული დავიწყე. რომელიღაც ნაცნობმა გრაჩა კალუსტიანი მირჩია. აღმოჩნდა, რომ ჯანმრთელობასთან დაკავშირებით სერიოზული პრობლემები მქონდა. მკურნალობა 5 წელს გაგრძელდა. ამ დროის განმავლობაში, ექიმსა და მის ცოლთან დავმეგობრდი და ნდობასთან დაკავშირებით პრობლემები არ გვქონდა. თუმცა, მკურნალობის შემდეგ განაჩენი გამომიტანეს: ბავშვის გაჩენას ვერასოდეს შევძლებდი“.
ისე ჩანდა, რომ ნარინე მარტოობას შეეგუა, მაგრამ, უცებ, მას შეუყვარდა და სწორედ აქ, ცხოვრებამ კიდევ ერთი სიურპრიზი შესთავაზა. სისუსტე და დაღლილობა, რომელმაც ბოლო რამდენიმე თვის განმავლობაში გააწამა, აღმოჩნდა არა დაავადების სიმპტომები, არამედ – ორსულობის:
„ეს სასწაული იყო. ვიცოდი, რომ მხოლოდ საკუთარი თავის იმედი უნდა მქონოდა. მშობლების დახმარებაზე ლაპარაკიც არ იყო, საყვარელი მამაკაცი კი ფიქრობდა, რომ ჯერ ბავშვების ყოლის დრო არ იყო. ერთადერთი ადამიანი, ვისი ნდობაც შემეძლო, ჩემი ექიმი იყო. საავადმყოფოში წავედი, რათა ორსულობა შემეწყვიტა, მაგრამ ამ დროს, უცებ, ძლიერი ტკივილები დამეწყო. ვიგრძენი, როგორ მებღაუჭებოდა ბავშვი და როგორ უნდოდა სიცოცხლე. საავადმყოფოდან გამოვიქეცი და გადავწყვიტე – ის მხოლოდ ჩემთვის დაიბადებოდა“.
ის მუშაობდა, აგროვებდა ფულს ბავშვისთვის აუცილებელი ნივთებისთვის. ორსულობის მიმდინარეობას თვალყურს ისევ ის ნაცნობი ექიმი ადევნებდა, აიმედებდა, რომ ყველაფერი კარგად იქნებოდა. ნარინეს მუშაობა აღარ შეეძლო, მშობლების სახლში კი არავინ ელოდა. მას ისევ ექიმი კალუსტიანი დაეხმარა.
„მითხრა, რომ მის ერთ ნაცნობს, ერევანთან ახლოს, ქალაქ აბოვიანში ბინა ჰქონდა, რომელშიც არავინ ცხოვრობდა და შემეძლო, ბავშვის დაბადებამდე იქ მეცხოვრა. შევახსენე, რომ ფული არ მქონდა და ვერ გადავუხდიდი. მიპასუხა, რომ მათ უბრალოდ დახმარება უნდოდათ. ასე გადავედი იმ ბინაში. პირველივე დღეს გავიცანი ბინის მეპატრონე. მაშინვე დამძაბა ასაკოვანი ადამიანის შეკითხვებმა, მაგრამ იმ მდგომარეობაში არ ვიყავი, რომ დახმარებაზე უარი მეთქვა“, – ჰყვება ნარინე.
ბავშვის დაბადებამდე, ბინის მეპატრონე პერიოდულად სტუმრობდა ხოლმე ნარინეს, ინტერესდებოდა ნაყოფის მდგომარეობით. შემდეგ კი დიდი ხნის განმავლობაში იდგა გარდაცვლილი ძმის ფოტოს წინ.
ნარინე ჰყვება, რომ ბავშვის დაბადებისთვის მზად იყო, იყიდა ყველა საჭირო ნივთი, თუმცა მშობიარობამდე ჯერ ისევ დიდი დრო იყო დარჩენილი. ექიმთან ერთ-ერთი რიგითი სტუმრობა კი მშობიარობით დასრულდა.
„ექიმმა მითხრა, რომ ცუდად გამოვიყურებოდი და ტაბლეტი მომცა. მითხრა, ვიტამინიაო. ტაბლეტი დავლიე და რამდენიმე საათის შემდეგ სამშობიარო შეტევები დამეწყო. და აი, აქ, ჩემმა ექიმმა თქვა, რომ მშობიარობას ვერ მიიღებდა – დაკავებული იყო და გამგზავნა მე-8 საავადმყოფოში.
ამასთან, გამაფრთხილა, რომ იქ მე არავინ მიცნობდა და თუ ვიტყოდი, რომ ბავშვს მამა არ ჰყავდა, ისე მომექცეოდნენ, როგორც მსუბუქი ყოფაქცევის ქალს. ამიტომ, მირჩია მეთქვა, რომ ბავშვის მამა – ის ასაკოვანი კაცი, ბინის მეპატრონე იყო. მივხვდი, რაღაც რიგზე ვერ იყო, მაგრამ ისე მეშინოდა, რომ არაფრის გაკეთება არ შემეძლო. მხოლოდ ბავშვის დაბადებაზე ვფიქრობდი“.
შემდეგ, ყველაფერი თითქოს ბურუსით იყო დაფარული: მშობიარობა, მშობიარობის შემდგომი დეპრესია, მუდმივი წამლები, ტკივილები, თითქმის, უგონო მდგომარეობა. გაწერისთვის ნარინეს სამი დოკუმენტი მისცეს ხელმოსაწერად. მან პირველი წაიკითხა. დანარჩენი ფურცლები კი, როგორც ის ასაკოვანი მამაკაცი ამტკიცებდა, მხოლოდ ასლები იყო. როგორც მოგვიანებით გაირკვა, ერთ-ერთი ხელმოწერილი ფურცელი, ამ კაცის ბავშვის მამად აღიარების საბუთი იყო.
„გაწერის დღეს, საავადმყოფოდან ბავშვით ხელში გამოვედი. ეზოში, მანქანაში მელოდა ბინის მეპატრონე, რომელიც ნათესავთან ერთად იყო. მივხვდი, რომ რაღაც მოხდებოდა, შემეშინდა, მაგრამ ვერც კი წარმომედგინა, კონკრეტულად – რა. ფაქტობრივად ვერ დავდიოდი, სუსტად ვიყავი, არ ვიცი, რა წამალს მაძლევდა ექიმი.
მანქანასთან მივედი, ქალმა ბავშვის დაჭერა შემომთავაზა, რათა ადვილად დავმჯდარიყავი. როგორც კი ბავშვი მივეცი, მანქანა დაიძრა. დავეცი, ვცდილობდი წამოდგომას, დასახმარებლად ვინმესთვის დაძახებას, მაგრამ ვხვდებოდი, რომ ვერაფერს ვამბობდი. მეჩვენებოდა, რომ ვყვიროდი, მაგრამ სინამდვილეში ხმა არ ამომდიოდა. ექიმმა მითხრა, რომ არაფერი მომხდარა და ჩემი შვილი უბრალოდ სახლში წაიყვანეს. სამწუხაროდ, ეს ასე არ იყო“, – ამბობს ნარინე.
როგორც კი მშობიარობის შემდეგ ნარინე ნორმალურ მდგომარეობას დაუბრუნდა, ბავშვის გატაცებასთან დაკავშირებული ხალხის ძებნა დაიწყო, მიმართა პოლიციას. ექიმმა კალუსტიანმა მაშინვე დატოვა ქვეყანა. ასაკოვანი მამაკაცი კი ამტკიცებს, რომ ნარინემ თავად თქვა უარი შვილზე, ის კი ბავშვის ბიოლოგიური მამაა, წამოიყვანა და გარდაცვლილი ძმის სახელიც დაარქვა.
უფლებადამცველმა ზარუი ოვანესიანმა პირველად დაიწყო საუბარი იმის შესახებ, რაც ნარინეს შეემთხვა. მისი თქმით, ეს ნათელი დადასტურებაა იმისა, რომ სომხეთში ბავშვებით ვაჭრობენ. უბრალოდ, ეს სხვა პროცესებით იფარება.
„ეს ერთ-ერთი ის შემთხვევაა, როდესაც ნათელია – ისარგებლეს ქალის დაუცველი მდგომარეობით, მშობიარობის შემდგომი დეპრესიით და ა.შ. ამას გარდა, მნიშვნელოვანი ფაქტორი იყო ექიმის მიმართ არსებული ნდობა. ის, რომ ექიმი მონაწილეობდა ბავშვის გაყიდვაში, ჩანს იქიდანაც, რომ მან სომხეთი დატოვა მაშინვე, როგორც კი საქმეს სამართლებრივი სახე მიეცა. მასთან კავშირის დამყარების ყველა მცდელობა ჩავარდა“, – ამბობს უფლებადამცველი.
მისი სიტყვებით, საქმის გამოძიება გაართულა იმანაც, რომ ნარინემ იურიდიული ძალის მქონე საბუთებს მოაწერა ხელი. სასამართლომ არ გაითვალისწინა, როგორ ფსიქოლოგიურ და ფიზიკურ მდგომარეობაში იმყოფებოდა ქალი, როდესაც მათზე ხელს აწერდა, ასევე, განუმარტეს თუ არა, რა შინაარსის საბუთები იყო. ზარუი ოვანესიანის თქმით, ნარინეს საქმე სასამართლოში კომპლექსურად არ განუხილავთ, თავად კი მის მიმართ არსებული წინასწარი განწყობის მსხვერპლი გახდა.
მართალია, ბავშვისათვის ბრძოლა უკვე წლებია გრძელდება, ნარინე იმედს არ კარგავს.
„ვიცი, რომ ადრე თუ გვიან, ჩემი შვილი ჩემთან იქნება. ადრე, გამტაცებლებს ასე თუ ისე შეეძლოთ სასამართლოს გადაწყვეტილებაზე გავლენის მოხდენა. მე კი დნმ-ს ანალიზის მოთხოვნაც არ შემეძლო, რომელიც დაამტკიცებდა, რომ ამ ადამიანებს ჩემს შვილთან არანაირი კავშირი არ აქვთ. ახლა მჯერა, რომ სასამართლო ობიექტური იქნება და ჩემი შვილი, ბოლოს და ბოლოს, ჩემთან იქნება.
ვიცი, რომ ჩემი ადვოკატის წყალობით, სამართლიანობის მიღწევა შემიძლია. რთულია ხარჯებთან გამკლავება, მაგრამ უკან არ დავიხევ. ოთხ ადგილას ვმუშაობ და მეხუთე სამსახურის შოვნაც რომ გახდეს საჭირო, მაინც არ დავნებდები. ხანდახან მეშინია, რომ ვერ გავუძლებ, მაგრამ ასევე ვიცი, რომ შვილის დაბადებით ენერგიის ულევი წყარო მივიღე. გული მკარნახობს, რომ ყველაფერი კარგად იქნება“, – ამბობს ნარინე.