ტერორისტის ვინაობა ცნობილია. რაც უნდა იცოდეთ სანკტ-პეტერბურგის ტერაქტზე. მოკლედ
ვინ არის ტერორისტი?
სააგენტო „ინტერფაქსი“ იუწყება, რომ დიდი ალბათობით, მეტროში მომხდარი ტერაქტის შემსრულებელი ყირგიზეთის მკვიდრი, ამჟამად კი რუსეთის მოქალაქე – 22 წლის აკბარჟონ ჯალილოვი იყო. მას ბომბი ზურგჩანთაში ედო. ტერორისტს კავშირი აქვს „რადიკალ ისლამისტებთან“, – იუწყება სააგენტო.
როგორც ცნობილი გახდა, ყირგიზეთის სპეცსამსახურები ამ ალბათობას ადასტურებენ, და რუსეთის ფედერაციის სპეცსამსახურებთან თანამშრომლობენ. ტერაქტში ეჭვმიტანილი ყირგიზელის შესახებ ადრე გაზეთი „ფონტანკა“ წერდა.
ჯალილოვი, ბოლო ექვსი წელია, პეტერბურგში ცხოვრობს. ამ დროის განმავლობაში მან რამდენიმე პასპორტი გამოიცვალა, მას ასევე ჰქონდა საზღვარგარეთის პასპორტიც.
ეს უკვე მესამე ეჭვმიტანილია სანკტ-პეტერბურგის ტერაქტების მოწყობაში. წინა ორი ეჭვმიტანილის შემთხვევაში, მათი მონაწილეობა ტერაქტში არ დადასტურდა.
პირველი ინფორმაცია ტერორისტზე აფეთქებიდან ორიოდე საათში გაჩნდა. თავდაპირველად მეტროსადგურში დამონტაჟებული სათვალთვალო კამერის მიერ გადაღებული ფოტო რუსულმა ტელეკომპანია РЕН ТВ-მ გამოაქვეყნა. ფოტოზე ჩანს ადამიანი, რომელმაც ტელეკომპანიის ინფორმაციით, სანკტ-პეტერბურგის მეტროში ტერაქტი მოაწყო:
#ЭКСКЛЮЗИВ
Публикуем фото предполагаемого террориста, устроившего #взрыв в #метро Петербурга: https://t.co/6IYGIorlFV pic.twitter.com/6Po3RCy46f— РЕН ТВ | Новости (@rentvchannel) April 3, 2017
მოგვიანებით, აღმოჩნდა, რომ კაცი, რომელიც ზედა ფოტოზე ჩანს, ტერორისტი არ ყოფილა. იგი თავად გამოცხადდა პოლიციაში.
საინფორმაციო საშუალებებმა შემდეგ კიდევ ერთი ფოტო გაავრცელეს, სადაც სხვა ადამიანია აღბეჭდილი:
СРОЧНО. ЭКСКЛЮЗИВ: в распоряжении Пятого канала оказалось ФОТО второго подозреваемого в организации теракта https://t.co/hcQfu6w2w5 pic.twitter.com/IlFZL6qXeu
— Пятый канал Новости (@5tv) April 3, 2017
თუმცა, არ დადასტურდა არც ამ ფოტოზე აღბეჭდილი 23 წლის ყაზახეთის მოქალაქის მაქსიმ არიშევის კავშირი ტერაქტთან. არიშევი ასევე დაიკითხა.
“რუსეთის სპცსამსახურებმა იცოდნენ, რომ მზადდებოდა ტერაქტი”
წერს გავლენიანი რუსული გაზეთი “კომერსანტი” “სანდო წყაროზე” დაყრდნობით. კონკრეტულად რა სახის ინფორმაციას ფლოდნენ სპეცსამსახურები, გაზეთი არ აზუსტებს. “მათ ჰქონდათ ინფორმაცია, თუმცა არასრული,” – წერს გაზეთი. “კომერსანტის” ცნობით, სპეცსამსახურებს ინფორმაცია მიაწოდა რუსეთის მოქალაქემ, რომელიც ცოტა ხნის წინ სირიიდან დაბრუნდა და რუსეთში დააკავეს. “კომერსანტი” წერს, რომ აღნიშნული პიროვნება თანამშრომლობდა ტერორისტებთან “ისლამური სახელმწიფოდან” და “ფლობდა ინფორმაციას რამდენიმე ადამიანზე, რომლებიც ტერორისტებმა რუსეთში ტერაქტების მოსაწყობად მიავლინეს”.
“სპეცსამსახურები რამდენიმე ადამიანის ტელეფონებსაც უსმენდნენ, მაგრამ ბევრი ვერაფერი ინფორმაცია ვერ მოიპოვეს. ტელეფონზე საუბრისას ეს ადამიანები არ ასახელებდნენ სახელებს, დროს, შეხვედრის ადგილს”.
რა მოხდა. მოკლე ქრონიკა
• 3 აპრილს, მოსკოვის დროით 14 საათსა და 40 წუთზე სანკტ-პეტერბურგში, მეტროსადგურების “სენნაია პლოშადსა” და “ტეხნოლოგიჩესკი ინსტიტუტ”-ის დამაკავშირებელ გვირაბში მიმავალი მატარებლის ერთ-ერთ ვაგონში მძლავრი აფეთქება მოხდა.
• ოფიციალური ინფორმაციით, სულ მცირე 11 ადამიანია დაღუპული, 50-მდე დაშავებული.
• კიდევ ერთი ხელნაკეთი ასაფეთქებელი მოწყობილობა ნაპოვნია მეტროსადგურ “პლოშად ვოსტანიე”-სთან. ეს მოწყობილობა არ აფეთქებულა. არის ვერსია, რომ ტერორისტი თვითმკვლელი მარტო მოქმედებდა – მან ჯერ “პლოშად ვოსტანიესთან” მიიტანა ასაფეთქებელი მოწყობილობა და შემდეგ “სანნაია პლოშადის” მატარებელში აიფეთქა თავი. მეორე ვერსიით, ტერორისტები ორნი იყვნენ.
• მომხდარს უკვე კვალიფიცირდა როგორც ტერაქტი. საგამოძიებო კომიტეტი საქმეს სწორედ “ტერაქტის” მუხლით იძიებს. თუმცა, კრემლი ჯიუტად არ აღიარებს ტერაქტის ვერსიას. პუტინმა განაცხადა, რომ ეს “ყველაზე პრიორიტეტული ვერსიაა”, ხოლო კრემლის პრეს-სპიკერმა დიმიტრი პესკოვმა აღნიშნა, რომ “ჯერ ყველა სხვა ვერსია უნდა გამოირიცხოს”.
• აფეთქების დროს სანკტ-პეტერბურგში იმყოფებოდა რუსეთის პრეზიდენტი ვლადიმირ პუტინი, რომელიც 3 აპრილს თავის ბელორუს კოლეგას ვლადიმირ ლუკაშენკოს სწორედ სანკტ-პეტერბურგში უნდა შეხვედროდა. ტერაქტის მიუხედავად პრეზიდენტების შეხვედრა მაინც შედგა. გაიმართა ერთობლივი ბრიფინგიც, სადაც პუტინს ტერაქტზე საერთოდ არ უსაუბრია. მოგვიანებით ის მეტროსადგურ “ტეხნოლოგიჩესკი ინსტიტუტთან” გამოჩნდა და ტერაქტში დაღუპულთა ხსოვნისადმი მიძღვნილ მემორიალთან ყვავილები მიიტანა.
• აფეთქებიდან მალევე პეტერბურგში დაკეტეს ყველა მეტროსადგური, თუმცა მოგვიანებით რამდენიმე ხაზზე მოძრაობა აღდგა. გამკაცრებულია უსაფრთხოების ზომები მოსკოვში.
• სანკტ-პეტერბურგში გამოცხადებულია სამდღიანი გლოვა.
რას ჰყვებიან თვითმხილველები
შემთხვევის ადგილზე გადაღებული ფოტო და ვიდეომასალა, რომელიც სოციალურ ქსელებში ვრცელდებოდა, შეგიძლიათ ნახოთ აქ.
“ეს მოხდა სადღაც 14 საათსა და 40 წუთზე. მატარებელი მეტროსადგურების “სენნაიას” და “ტექნოლოგიური ინსტიტუტის” შუაში იყო. მე ბოლო ვაგონში ვიყავი. ბოლო ვაგონის პირველ კართან, იატაკის ქვემოთ გაისმა აფეთქების ხმა და საშინელი დამწვრის სუნი. ვაგონი კვამლით გაივსო. ხალხი ვაგონის მეორე ბოლოსკენ დაიძრა, დავუკავშირდით მემანქანეს. მატარებელმა გააგრძელა სვლა მეტროსადგურ “ტექნოლოგიურ ინსტიტუტამდე”, მერე გაიღო კარი და გამოვედით”.
“ჩვენს ვაგონში უკვე ყველანი სიკვდილისთვის მოვემზადეს, თუ შეიძლება ასე ითქვას. აფეთქების შემდეგ ველოდით, რომ კიდევ რაღაც მოხდებოდა. შემდეგ მივედით “ტექნოლოგიურ ინსტიტუტამდე” და ჩვენი გამოყვანა დაიწყეს. ხალხი ეხმარებოდა ერთმანეთს. ყველანი გასისხლიანებულები ვიყავით”.