İyunun 20-də axşam saatlarında sosial şəbəkələrdə yayılan videogörüntülər Azərbaycan cəmiyyətini ayağa qaldırıb. Görüntülərdə ağır silahlanmış daxili qoşunların əməkdaşlarının yaxınlıqdakı qızıl mədəninin tullantılarının axıdılması üçün yeni süni gölün tikintisinə etiraz edən yerli sakinlərə qaz bombaları atması əks olunub.
Videolardan birində polis nəfəri zərurət olmadan yaşlı qadının arxasınca qaçır və onun gözlərinə gözyaşardıcı qaz püskürdür. Ölkənin Daxili İşlər Nazirliyi daxili fakt-yoxlama aparacağına söz verib. Amma sonda yerli sakinlər saxlanılaraq külli miqdarda cərimə edilib.
İyunun 20-də Gədəbəy rayonunun Söyüdlü kəndində polislə sakinlər arasında toqquşma yaşanıb.
Sakinlərin etirazına səbəb yaxınlıqdakı qızıl mədəninin tullantıları üçün yeni süni gölün yaradılması olub. Onların sözlərinə görə, tullantılar ətraf mühitə ciddi ziyan vurur. Yeni planlaşdırılmış göl kənd otlaqlarının olduğu ərazidə salınır və bu, vəziyyəti daha da gərginləşdirəcək.
Qarşıdurma zamanı polis rezin güllələrdən və gözyaşardıcı qazdan istifadə edib. Yaşlı qadını yaxalayan və qazı birbaşa onun gözünə püskürdən polislərdən biri xüsusilə “fərqlənib”.
Daxili İşlər Nazirliyinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Elşad Hacıyev Gədəbəy rayonunun Söyüdlü kəndində polis əməkdaşının “emosiyaya qapılaraq qadına qarşı ciddi qəbahətə yol verdiyini və bunu qəbul etdiklərini” bildirib. Onun sözlərinə görə, polisin əməlinə məhkəmədə qiymət veriləcək.
Daxili İşlər Nazirliyinin Gədəbəydə baş verən aksiya ilə bağlı açıqlamasında deyilir ki, Söyüdlüdə bir qrup şəxs “dəfələrlə edilən xəbərdarlıqlara və izahat xarakterli söhbətlərə baxmayaraq, göstərilən əraziyə toplaşıb”.
“Həmin şəxslər polisin qanuni tələblərinə qəsdən tabe olmayaraq bir neçə əməkdaşa daş və küt əşyalarla xəsarət yetirib, həmçinin polis əməkdaşlarına müqavimət göstərməyə cəhd ediblər”.
Kənd camaatı isə bu iddianı təkzib edib. Sakinlər heç bir zorakılıq etmədiklərini bildiriblər.
Yerli sakinlər saxlanılıb və cərimələniblər
Dünən baş verən aksiya zamanı Söyüdlüdən 7 nəfər saxlanılaraq 20 sutka həbs cəzasına məhkum edilib.
Yerli sakinlərin sözlərinə görə, dünənki etiraz aksiyasından sonra saxlanılanlardan biri 80 yaşlı kənd ağsaqqalı olub. “Məhkəmənin qərarına əsasən, o, 1500 manat [təxminən 900 dollar] cərimə edilərək azadlığa buraxılıb”, – deyə kənd sakini bildirib.
Yerli sakinlər saxlanılanların qalanları ilə bağlı hansı qərarın verildiyi barədə məlumatlara malik deyillər. “Amma deyilənlərə əsasən, polislər onlardan birini polis bölməsində dəyənəklə döyüb və ayağını sındırıblar”, – kənd sakinlərindən biri deyib.
Daxili İşlər Nazirliyinin mətbuat xidmətinin rəhbəri Elşad Hacıyev də bildirib ki, hazırda saxlanılan şəxslərlə bağlı heç bir məlumat yoxdur.
Hökumətin reaksiyası
Azərbaycanın baş naziri Əli Əsədovun qərarı ilə Gədəbəy rayonunun Söyüdlü kəndində “vəziyyəti araşdırmaq” üçün komissiya yaradılıb. Bu qərar kənd sakinlərinin iki gün fasiləsiz etiraz aksiyasından sonra verilib.
Baş nazir komissiyaya Söyüdlü qəsəbəsindəki poliqonda monitorinq aparılması və mövcud vəziyyəti qiymətləndirməyi tapşırıb. Qərarda həmçinin qeyd olunur ki, vətəndaşların sağlamlıq və ətraf mühitin mühafizəsi sahəsində müraciətlərinə baxılsın, o cümlədən müvafiq təkliflər hazırlansın.
Aksiya ikinci gün də davam edib
Söyüdlü sakinləri bu gün növbəti aksiya keçiriblər. Onlar dünənki aksiya zamanı həbs olunanların azad edilməsi üçün yerli polis bölməsinə doğru yürüş etməyə çalışıblar. Lakin onları kəndin çıxışında saxlayan polis kordonu sakinlərə mane olub.
Gədəbəy rayon administrasiyası hadisə yerinə gedərək sakinləri onları narahat edən məsələləri müzakirə etməyə dəvət edib. Məsul şəxslərlə görüş zamanı sakinlər problemləri onların diqqətinə çatdırıblar.
Kənd sakini Qətibə Əliyeva jurnalistlərə bildirib ki, ekoloji pozuntular nəticəsində kənd sakinləri xərçəng xəstəliyindən əziyyət çəkirlər:
“Uşaqlar xəstə doğulur, onları müalicə etməyə imkanımız yoxdur. Bütün ağaclarımız quruyub, havadan zəhər uduruq. Bütün bunlar göldən gələn zəhərdir. Dünən polisi döyməyə yox, torpağımız uğrunda döyüşməyə getmişdik. Bu torpağı bizə prezident verib. Niyə torpaqlarımız işğal altında olmalıdır? Biz niyə öz torpağımızda döyülməliyik?
Kənd bələdiyyəsinin başçısı Fərman Abdullayev BBC-yə bildirib ki, kənddə ikinci süni göl yaratmaq üçün otlaqlar kənd sakinlərinin əlindən alınıb.
Gədəbəy rayon icra hakimiyyətinin başçısı Orxan Mürsəlov jurnalistlərin sualını cavablandırarkən bildirib ki, ikinci göl yaradılmır. O, həmçinin əlavə edib ki, bələdiyyənin otlaq üçün kifayət qədər torpaq sahəsi var.
