Qarabağ: Azərbaycan qüvvələri Kəlbəcərə daxil olandan sonra kim hansı mövqelərdədir?
Noyabrın 25-də Kəlbəcər rayonuna iki istiqamətdən Azərbaycan ordusu daxil olub. Üçtərəfli bəyanatın şərtlərinə uyğun olaraq, Ermənistan silahlı qüvvələri münaqişə zonasında bu regionu tərk edib.
İcmal: hazırda regionda kim hansı mövqelərdədir, Ermənistan hərbçiləri necə çıxıb, dinc erməni əhalisi nə vəziyyətdədir – xəritə, foto və videolarla
Rayonun ertələnmə ilə təhvil verilməsi
Noyabrın 10-da – ikinci Qarabağ müharibəsi başlanandan 44 gün sonra Rusiya və Azərbaycan prezidentləri, o cümlədən də Ermənistanın baş naziri Dağlıq Qarabağda atəşin dayandırılması haqda üçtərəfli bəyanat imzalayıblar.
Bu sənəddə Kəlbəcər rayonunun hələ noyabrın 15-də Azərbaycana təhvil verilməsi göstərilmişdi, amma logistika problemləri üzündən Ermənistan tərəfi Rusiyanın vasitəçiliyi ilə Azərbaycandan bu tarixin ertələnməsini xahiş etmişdi. Tərəflər təhvil prosesinin noyabrın 25-ə qədər təxirə salınması haqda razılığa gəlmişdilər.
Noyabrın 20-də Ağdam rayonu Azərbaycanın nəzarətinə verilib. Daha bir rayon – Laçın 2020-ci il dekabrın 1-ə qədər Azərbaycana təhvil verilməlidir.
Minalanmış yollar
Azərbaycan ordusu noyabrın 25-ə keçən gecə Kəlbəcər rayonuna daxil olub – Daşkəsən və Göygöl rayonları tərəfdən.
Azərbaycanın Müdafiə Nazirliyi ordunun regiona daxil olmasını əks etdirən videonu paylaşıb. Kadrlardan göründüyü kimi Kəlbəcər rayonuna gedən yollar minalanıb. Hərbi texnika quraşdırılmış partlayıcı qurğular zərərsizləşdiriləndən sonra azad edilmiş ərazilərə doğru irəliləyir.
Ermənistandan Qarabağa şimal yolu bağlıdır
Kəlbəcər rayonunun Azərbaycana təhvil verilməsi ilə Ermənistanı Dağlıq Qarabağla birləşdirən şimal yolu bağlanıb.
İndi Xankəndini (Stepanakert) Ermənistan ərazisi ilə yalnız Rusiya sülhməramlılarının nəzarətində olan Laçın yolu (Laçın dəhlizi) bağlayır.
Kəlbəcər rayonunda sülhməramlıların yeganə postu
Üçtərəfli razılaşmanın imzalandığı ilk gündən Kəlbəcər rayonunun Vank kəndindəki monastır kompleksi mübahisə mövzusuna çevrilib.
Azərbaycan tərəfi kompleksi mədəniyyət abidəsi – qədim alban məbədi hesab edir. Ermənistan tərəfi isə fərqli düşünür: onların fikrincə, Xudavəng (Dadivank) monastırı erməni xalqının qədim dini məkanıdır.
Rusiya sülhməramlılarının Kəlbəcər rayonu ərazisində yeganə postu məhz bu məbədin qarşısında yaradılıb.
Yandırılmış evlər, məktəblər və açılmış məzarlar
Kəlbəcər rayonunu tərk edən erməni əhali Ermənistan ərazisinə köçdükləri ilk günlərdən evlərini və hətta regionun kəndlərindəki infrastruktur obyektlərini də yandırmağa başlayıb. Yerli məktəblərdən birinin direktoru rəhbərlik etdiyi təhsil müəssisəsini yandırıb.
Bəzi mənbələr özləri ilə Ermənistana aparmaq üçün doğmalarının nəşlərini məzardan çıxaran ermənilərin əks olunduğu video və fotolar yayıblar.
Azərbaycan tərəfi Kəlbəcər rayonunda yaşayan erməni əhalinin əksəriyyətinin buraya birinci Qarabağ müharibəsindən sonra qanunsuz yerləşdirildiyini hesab edir.
Münaqişə zonasının qalan hissəsində nələr baş verir?
Noyabrın 20-də Ermənistan silahlı qüvvələri üçtərəfli bəyanatdakı qrafikə uyğun olaraq Ağdam rayonunu tərk edib. Üç gün sonra Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev bu regiona səfər edib və Ağdam şəhərində salamat qalan yeganə binanı – Ağdamın tarixi Cümə məscidini ziyarət edib.
Hərbi əməliyyat günlərində həlak olanların cəsədlərinin dəyişdirilməsi prosesi davam edir. Son məlumata əsasən, hər iki tərəfdən ümumilikdə 400 hərbçinin meyiti dəyişdirilib.
Noyabrın 23-də Tərtər rayonunun Suqovuşan (Madagiz) qəsəbəsi yaxınlığında həlak olanların meyitlırinin axtarışı zamanı ərazidə quraşdırılmış minanın partlaması nəticəsində altı hərbçi zərər çəkib. Hadisə nəticəsində Aərbaycan ordusunun polkovniki Babək Səmidli həlak olub, Rusiya sülhməramlı missiyasının zabiti və Dağlıq Qarabağ FHN-in dörd əməkdaşı yaralanıb. Yaralanmış rusiyalı hərbçi Bakıda hərbi hospitala çatdırılıb, həyati təhlükəsi yoxdur – RF Müdafiə Nazirliyindən bildirilib.
Azərbaycan Şuşaya yeni yolun inşasına başlayıb. 101,5 kilometr uzunluğu olan magistral yol Füzuli rayonunun Əhmədbəyli kəndini Şuşa ilə birləşdirəcək. Buna qədər Ağdamı Şuşa ilə birləşdirən yeganə yol Xankəndi (Stepanakert) şəhərindən keçirdi.
Həmçinin Yevlax və Ağdam şəhərlərini birləşdirəcək dəmiryolu xəttinin layihələndirməsi də başlayıb. Perspektivdə bu xəttin Xankəndinə (Stepanakert) qədər uzadılması da nəzərdə tutulub.
