Gürcüstanın keçmiş baş naziri siyasətə qayıdır – “üçüncü qüvvə”, yoxsa “İvanişvilinin layihəsi”?

Martın 23-də Gürcüstanın keçmiş baş naziri Giorgi Qaxariya siyasətə qayıtdığını elan edəndən sonra Gürcüstanda yeni siyasi layihənin başlanması haqda danışırlar. Gürcüstanın keçmiş baş naziri Qaxariyanın qayıdışı haqda xəbər bütün cəmiyyət tərəfindən müzakirə olunur. Amma bu layihənin məhz necə olacağı ilə bağlı fikirlər kəskin fərqlənir.

Çoxlarının fikrincə, Qaxariya hakimiyyət və birləşmiş müxalifətin uzun aylardan bəri sürən sərt qarşıdurması fonunda çoxlarının gözlədiyi həmin “üçüncü qüvvə” olacaq.

Digərləri əmindir ki, Qaxariyanın daxil olduğu yeni siyasi layihə 2012-ci ildə yaratdığı “Gürcü arzusu” partiyası hakimiyyətə gələndən sonra ölkəni kölgədən idarə etdiyi hesab edilən milyarder Bidzina İvanişvilinin məhsuludur.

Giorgi Qaxariya 2021-ci il fevralın 18-də “Gürcü arzusu” iqtidar partiyasının daxilində ciddi ziddiyyətlər nəticəsində baş nazir vəzifəsindən istefa verib. Qaxariya ən reytinqli müxalif Vahid Milli Hərəkat Partiyasının lideri Nika Meliyanın həbsinə qarşı idi. Müxalifətçi xüsusi əməliyyat nəticəsində fevralın 23-də həbs edilib.

Giorgi Qaxariya Twitter səhifəsində yazıb ki, yaxın gələcəkdə öz siyasi planlarını elan edəcək: “Ən əsası siyasi qütbləşmənin öhdəsindən gəlmək və Gürrcüstanın Avropa gələcəyi üçün gündəm hazırlamaqdır”.

Ötən gün “Formula” teleşirkətinə müsahibəsində o deyib: “Mən heç yana getməyəcəyəm, üstəlik mən siyasətdən getməyəcəyəm”.

• Gürcüstanda müxalifət regionlarda qiyama başlayır. “Hakimiyyət və rəqibləri – siyasi oyunbazlar?”
• Şərh: “Gürcüstan müxalifəti kimlə danış(m)ır?”

Qaxariya “üçüncü qüvvə” kimi. Gürcüstan siyasətində tektonik hərəkətlər?

İstefaya gedən andan Giorgi Qaxariyanın siyasi gələcəyi Gürcüstanda müzakirələrin mərkəzindədir.

Onun hansı siyasi yolu seçəcəyi ilə bağlı müxtəlif proqnozlar arasında ekspertlərin çoxu onun müstəqil siyasi fəaliyyətə başlaması üçün yaxşı start şərtlərinə sahib olduğu ilə bağlı fikirdə uzlaşır.

Birinci növbədə onun reytinqi – istefa verdiyi anda o, Gürcüstanda ən reytinqli siyasətçi idi:

• 2020-ci ilin avqustunda Beynəlxalq Respublika İnstitutunun (IRI) apardığı sorğuda respondentlərin 63 faizi Qaxariyanı ən yaxşı siyasətçi adlandırıb.
• 2021-ci ilin yanvarında onun baş nazir kimi fəaliyyətinin nəticələrini respondentlərin 46 faizi uğurlu adlandırıb, halbuki düz bir il əvvəl eyni fikri respondentlərin cəmi 21 faizi ifadə edib (NDI-ın apardığı sorğu).

“Gürcü arzusu” tərəfdarlarının əhəmiyyətli hissəsinin müxalifəti dəstəkləməsə də, iqtidar partiyasının fəaliyyətindən narazı olması da Qaxariyanın xeyrinə işləyir.

“Qaxariya “Gürcü arzusu”nu çox sayda seçicidən məhrum edəcək. Gürcüstan siyasətində seçicilərin yenidən paylaşdırılması və fəallaşması nöqteyi-nəzərindən həqiqətən də tektonik hərəkətlər başlayır”, – ekspert Xatuna Laqazidze “Palitra” radiosuna müsahibəsində bildirib.

O hesab edir ki, “Qaxariya xarizmaya sahibdir – həm şəxsiyyət kimi, həm də seçicilərlə ünsiyyətdə və çıxışları zamanı siyasətçi kimi”.

Laqazidze deyir ki, Qaxariyanın yalnız iqtidar komandasını yox, həm də müxalifəti seçicidən məhrum etmək üçün resursları var:

“Qaxariyanın müstəqil siyasətçi kimi ortaya çıxması müxalifət üçün də soyuq duş olacaq. Bu həqiqətən də müxalifətin son şansıdır ki, ayılsın, öz səhvlərini analiz eləsin, xalqa qayıtsın, televizor ekranlarından kənara çıxsın. Son aylarda biz sadəcə insanlarla söhbət eləməyə gələn siyasətçiləri demək olar ki, görməmişik”.

Giorgi Qaxariyanın siyasətə gəlişi ilə seçici itirmək təhlükəsi olmayan yeganə partiya Gürcüstanın eks-prezidenti Mixail Saakaşvilinin yaratdığı Vahid Milli Hərəkat Partiyasıdır. “Onların “öz” seçiciləri var. Qalan müxalifət partiyaları isə elektoratlarını əldə saxlaya  bilmələri üçün çox işləməli olacaqlar”, – Xatuna Laqazidze deyir.

Qaxariya Gürcüstan siyasətinə qayıtmalıdır – ekspert Qiya Xuxaşvili əmindir.

“Biz müəyyən mənfi qütbləşmənin tələsindəyik. İnsanlar sadəcə keçmiş və bugün arasında seçim etməyə məcbur qalmasınlar deyə ölkəyə alternativ siyasi mərkəz lazımdır. Həm də gələcəyə dair maraqlı təkliflər yaransın deyə”, – Xuxaşvili “Rustavi-2” telefirkətinin efirində deyib.

Xuxaşvilinin sözlərinə görə, həm müxalifət, həm də iqtidar komandası Qaxariyaya şübhə ilə yanaşırlar:

“Müxalifət əlbəttə ki, Qaxariyanın Bidzina [İvanişvilinin] layihəsi olduğunu deyəcək. Amma ən maraqlısı (və gülməlisi) odur ki, indiki baş nazir İrakli Qaribaşvili də, “Gürcü arzusu” iqtidar partiyasının lideri İrakli Kobaxıdze də belə qorxuya düşəcəklər”.

İqtidar partiyasında bu qorxuları etiraf etmirlər, ən azı açıq şəkildə. Müxalifət Qaxariyanın siyasi müstəviyə qayıdışını onun “üçüncü qüvvə” olması ehtimalına şübhə ilə yanaşdıqları haqda şərhlərlə qarşılayıb.