Gürcüstan məktəbləri virus və təcrid arasında seçim edir
Gürcüstanın böyük şəhərlərində koronavirusa görə tədris prosesinin başlanması oktyabrın 1-ə keçirilib.
Ölkənin baş naziri Giorgi Qaxariya bu addımı mövcud risklərin dəyərləndirilməsi və doğru qərarların qəbul edilməsinin vacibliti ilə izah edib. Amma bu cür yanaşma çoxlarına inandırıcı gəlməyib. Xüsusən də digər kütləvi tədbirlərin, məsələn, Gürcüstanda parlament seçkiləri üzrə aparılan təşviqat kampaniyası fonunda.
İşləyən valideynlər hədsiz narazıdır – işdə olmalı olduqları halda məktəblər bağlı ikən uşaqları hara qoysunlar? Üstəlik hökumətin bu qərarı bəzi digər məktəblərdə tədris prosesi başlayandan, digərləri isə prosesə hazırlaşdığı zaman qəbul etməsi xüsusi narazılıq doğurub.
Bununla yanaşı hakimiyyətin qərar qəbul etməsi üçün zamanı kifayət qədər olub – bütün yay boyu. Həm də oktyabrın 1-ə qədər nə dəyişəcək?
UNICEF-in proqnozları da narazılıqları bir az da qızışdırır. Bu proqnozlara əsasən, məktəblərin bağlanması təhlükəsizlik və səhiyyə sahəsində uşaqların ciddi problemlərinə səbəb olacaq.
Hakimiyyət izah edir ki, yayda çoxları istirahətə gedib. Çoxları bunun üçün epidemioloji vəziyyətin pis olduğu Acarıstanı seçib. Müvafiq olaraq bu insanlar istirahətdən qayıdandan sonra onların doğma şəhərlərində də epidemioloji vəziyyət çürəkkəbləşə bilər, oktyabrın 1-ə qədər qalan iki həftə isə infeksionistlərin və epidemioloqların tövsiyə etdikləri həmin karantin müddətidir.
Hərçənd bir qrup valideyn yenə də Gürcüstan parlamenti qarşısında “Distant təhsilə yox”, “Uşaqların təhsil hüququ var” və sairə şüarlar yazılmış plakatlarla etiraz aksiyası keçirib.
Pandemiyadan irəli gələn məhdudiyyətlər cəmiyyətdə təhsillə bağlı yeni ideyaların yaranmasına səbəb olub. Tbilisidəki özəl məktəblərdən birində təhsil alan şagirdin valideynləri JAMnews-a danışıblar ki, övladlarının sinfində ideya yaranıb – dərsləri şagirdlərdən birinin böyük şəxsi evində keçirilməsi. Və bu nou-xau deyil – bu “sxem” Tbilisinin bir neçə məktəbində sınaqdan keçirilib.
Təhsil Nazirliyindən bu informasiyanı təsdiqləyiblər, amma bununla yanaşı qeyd ediblər ki, dərslərin şagirlərin evində keçirilməsi ilə bağlı quruma müraciət edən bütün özəl məktəblərin xahişi rədd edilib.
Cəmiyyətdə hesab edilir ki, nazirlik məktəblərə diferensial yanaşma tətbiq etməlidir. Özəl məktəblərin əksəriyyəti bütün yayı yeni tədris ilinə hazırlaşıb və prosesə vaxtında uşaqlar və müəllimlər üçün normal və maksimum təhlükəsiz şəraitdə başlamağa hazır idilər.
İndi valideynlərdən ibarət qrup məktəblərdə alınmayanı uşaq bağçalarında həyata keçirməyə çalışacaqlar. Onlar bildirirlər ki, bəzən çıxış yolu yoxdur – iş və uşağa qulluq arasında seçim etmək məcburiyyəti yaranır.
Amma cəmiyyətdə tədris ilinin ertələnməsi ilə bağlı fikirlər birmənalı deyil. Koronavirusa yoluxanlarının sayının artması fonunda əhalinin fobiyası da böyüyür. Çox sayda valideyn Təhsil Nazirliyinin göstərişi olmadan da uşaqlarını məktəbə göndərmək niyyətində deyildi. Bəziləri deyir ki, tədris ilinin oktyabrın 1-də başlanması haqda sərəncamı əlbəttə ki, nəzərə alacaqlar, amma uşaqları məktəbə aparıb-aparmamaq qərarını epidemioloji vəziyyətə uyğun verəcəklər.
Ekspertlərdən çoxunun distant tədrisə münasibəti mənfidir. Onlar əsaslı olaraq bildirirlər ki, məsafədən təhsil üçün kifayət qədər çox sayda şagirdin evində yüksək sürətli internet və ya ümumiyyətlə internet yoxdur, bəzilərinin isə qaceti mövcud deyil. 2018-ci ilin göstəriciləri də bundan xəbər verir – Gürcüstan əhalisinin təxminən beşdə ikisinin internetə çıxışı yoxdur.
UNICEF-in xüsusi bəyanatında deyilir ki, tədris prosesinin dayandırılmasının uzun perspektivdə cəmiyyətin həyatının müxtəlif sahələrində çox mənfi fəsadları olacaq – bərabərsizlik dərinləşəcək, səhiyyədə vəziyyət pisləşəcək, sosial əlaqələr zəifləyəcək.
Gürcüstanın distant təhsil sahəsində heç minimal təcrübəsi də olmayıb, buna görə də çox problem yaranıb – təhsil sahəsində ekspert Revaz Apxazava deyir. Onun sözlərinə görə, ibtidai siniflərdə kritik vəziyyət yaranıb – təhsil vərdişləri yenicə formalaşan uşaqlar üçün uzaqlaşdırılmış rejimdə təhsil almaq çox çətindir.
Apxazava hesab edir ki, hakimiyyət aşağı sinniflər üçün tədris prosesinin başlanmasına icazə verməlidir. Ümumilikdə isə onun fikrincə, təhsil yeni əngəllərlə qarşılaşıb və bu durumda yerli təhsilin onsuz da çox da yüksək olmayan səviyyəsi daha da aşağı düşə bilər. Apxazava onu da istisna etmir ki, yaranmış vəziyyət məktəbi tərk edən tineycerlərin sayının artmasına da səbəb olacaq.
