Bakı niyə Ermənistan və Azərbaycan sərhədində Aİ missiyasına qarşıdır? Şərh
Ermənistan və Azərbaycan sərhədində Aİ missiyası
Ermənistan tərəfinin bəyanatlarında bəzən Azərbaycanla sərhəd rayonlara nəzarət edən Aİ missiyasının Ermənistanda olması, eləcə də Ermənistanın üçüncü dövlətlər tərəfindən silahlandırılması ilə bağlı Azərbaycan tərəfinin etirazları ilə bağlı suallar qaldırılır.
Siyasi icmalçı Hacı Namazov rəsmi Bakının bu mövqeyinin səbəblərini JAMnews-un Azərbaycan redaksiyasına şərh edib.
- İlham Əliyev: “Ermənistan bizimlə silahlanma yarışına tab gətirməyəcək”
- İrakli Kobaxidze Rumıniya, İspaniya və İtaliyanın Gürcüstana qarşı mövqeyinin “təzyiq altında” dəyişdiyini bildirib
- Çirkli diş fırçaları, vaxtı keçmiş dərmanlar – Ermənistandakı “Uşaq Evi”ndə aparılan yoxlama daha nələri üzə çıxarıb?
“Sizin qeyd etdiyiniz erməni tərəfinin bəyanatlarında və bəzi bloqçuların şərhlərində vurğulanır ki, Ermənistan suveren dövlətdir və dünyanın istənilən ölkəsindən öz ərazisinə müşahidəçi dəvət edə və istədiyi qədər silah ala bilər.
Bu məsələyə Azərbaycanın mövqeyindən yanaşsaq, hər şey o qədər də sadə deyil.
Əvvəla, Azərbaycan Ermənistanı qonşuluğunda olan suveren dövlət deyil, 30 ilə yaxındır ki, qonşu dövlətin mühüm hissəsini işğal altında saxlayan işğalçı ölkə hesab edir. Azərbaycanın bir hissəsinin işğalı faktı indi Ermənistan rəhbərliyi tərəfindən də etiraf edilir.
İşğalçı ölkəyə münasibət isə suveren dövlətə münasibət kimi sadə ola bilməz. Müharibədən sonrakı dövrdə dünya gücləri ilə işğalçılar arasında münasibətlərin tarixinə nəzər salsanız, döyüş meydanında uduzmuş belə ölkələrə münasibətdə çoxlu məhdudiyyətlər görə bilərsiniz. Burada həmişə gündəmə gələn ilk şey silahlananın qadağan edilməsidir.
Amma indi fərqli dövrlərdir və dünya tamam başqadır. 30 il ərzində dünya ictimaiyyətinin Azərbaycan ərazilərinin işğalına praktiki olaraq heç bir reaksiyası olmayıb, hətta Ermənistana qarşı ciddi sanksiyalar da tətbiq edilməyib. Əksinə, 907 saylı absurd düzəliş formasında bu sanksiyalar ötən əsrin 90-cı illərinin əvvəllərində ABŞ tərəfindən Azərbaycana qarşı tətbiq edilib.
Buna əsaslanaraq, Azərbaycanın şəxsən arbitr kimi çıxış etməkdən başqa yolu yoxdur. Çünki müasir dünyadan ədalətli münasibət gözləmək olmaz. Yeri gəlmişkən, Azərbaycan BMT-nin Qarabağ və ətraf ərazilərin işğaldan azad edilməsi ilə bağlı qətnamələrini də kənardan kömək almadan təkbaşına həyata keçirməli oldu.
Ona görə də Ermənistanın silahlanmasından, eləcə də Azərbaycanla sərhəddə üçüncü dövlətlərin nümayəndələrinin olmasından danışarkən bu faktları və rəsmi Bakının ədalətli mövqeyini nəzərə almalıyıq.
Ermənistan və Azərbaycan sərhədində Aİ missiyasının effektivliyinə gəlincə, 2024-cü ilin fevralında özünü aydın şəkildə göstərdi. Xatırlayırsınızsa, sərhədin Zəngilan istiqamətində Ermənistan tərəfdən açılan atəş nəticəsində Azərbaycan sərhədçisi yaralanmışdı. Ertəsi gün Azərbaycan ordusunun cavab zərbəsi ilə Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin postu dağıdıldı, iki əsgər həlak oldu.
Başqa sözlə, bu missiyanın effektivliyi böyük sual altındadır. Azərbaycan öz dövlət sərhədində bütün təxribatlara adekvat cavab vermək iqtidarındadır və heç bir müşahidə missiyası buna mane olmur.
İndi bu məsələ Bakı ilə Yerevan arasında sülh danışıqları çərçivəsində müzakirə mövzusudur və əminəm ki, yaxın gələcəkdə Ermənistan və Azərbaycan sərhədində Avropa missiyası olmayacaq”.