“Burada heç bir səviyyədə bürokratiya yoxdur”. Gürcüstana köçən rusiyalıların hekayələri
Son altı il ərzində 32 mindən çox adam Gürcüstan vətəndaşlığı alıb. Onlardan təxminən 20 min nəfəri əksəriyyəti Gürcüstanda uğurlu biznes quran rusiyalılardır. “Novaya qazeta”nın qələmə aldığı bir neçə hekayədə qəhrəmanlar köçəndən sonra həyatları barədə danışır.
Materialın tam versiyasi “Novaya qazeta”nın saytındadır
Vladislav Zubov: “Mənə qədər burada “Çaça” adlı bir dənə də yer olmayıb”
“Moskvadan Gürcüstana 2015-ci ildə Rusiyada baş verənlərdən
ümumi narazılığıma görə köşmüşəm. Gürcülər bir çox işlərin öhdəsindən gəldi, misal üçün, korrupsiyaya son qoyulub. Pul yığmışdım, Batumidə çaça-bar açdım, sonra da Tbilisidə birini açdım.
Burada çox maraqlı içkilər var, amma heç kim bununla məşğul olmur. Təsəvvür edin ki, mənim barıma qədər Gürcüstanda bir dənə də olsun “Çaça” adı altında yer olmayıb! Bazarda ev çaçasının bir litri altı laridir (2,5 dollar) . Ölməyinə ölməyəcəksən, amma səhər özünü pis hiss edəcəksən. Bizdə isə 50 qram içki azı dörd laridir (1,5 dollar). Amma bu, istənilən italyan, peruan, nə bilim hansı qohumu ilə istəsən rəqabət apara bilən yüksək səviyyəli içkidir.
Əvvəllər barıma çaxır mağazaları sahibləri olan gürcülər gələndə çox utanırdım. Deyirdim: “Bağışlayın ki, burnumu sizin sahənizə soxmuşam”. Cavab verirdilər: “Eybi yoxdur, biz ümumiyyətlə başa düşmürük ki, sən bunu necə edirsən”. Çaçanın çalarlarını seçə bildiyimə təəccüb edirdilər.
Bir çox tanış gürcülər, bank işçiləri, imkanlı adamlar deyirdilər: “Bunu özümüz etmədiyimizə təəssüflənirik, amma sənin bu işin necə öhdəsindən gəlməyindən xoşumuz gəlir”. Mən gürcü milli ərzağının inkişafı ilə məşğulam. Özümdən heç nə yaratmıram.
Çaçanı adi araq kimi qəbul edirlər. Mənsə bunun qeyri-adi içki olduğunu göstərirəm, onu mədəniyyətə çevirirəm. Bəzən ekspatriantlar öz gürcü qonaqlarını gətirir, onlar da əvvəlcə burnunu çevirir, mən onlara mühazirə oxuyandan sonra isə əriyirlər.
2015-ci ilə qədər Gürcüstana televizordan çeynənmiş informasiyaya inanmayan, daha düşüncəli səyyahətçilər gəlirdi. Üç ilə ölkədəki ab-hava dəyişdi: vətənşüvəvənlərin sayının artdığı açıq-aydın görünür”.
Kseniya İvanova: “Bir xəmirdən yoğrulduğumuzu düşünmək olar, əslində isə belə deyil”
Kseniya İvanova, kadr agentliyinin sahibi. Arxivdən foto
“Gürcü köklərim var, amma ilk dəfə burada böyüyəndən sonra olmuşam – gələcək həyat yoldaşımla xizək sürməyə gəldik. Gürcüstanda toy etdik, tez-tez burada istirahət edirdik. Bir dəfə də düşündüm ki, burada özümü bu qədər yaxşı hiss edirəmsə, niyə qalmayım?
HR ilə bağlı nəsə etmək ideyası tez yarandı: ixtisasca psixoloqam, Moskvada da işçi heyətinin qiymətləndirilməsi ilə məşğul idim. Gürcüstanda hər şey qohumluq əlaqələri ilə həll olunur, hətta işçilərin seçilməsi də, buna görə də ekspatriantlara işçilər yığçaq daha çətin olur, biz bu sahəni tutmaq qərarına gəldik.
İlk müştərilərimiz özlərinin toy agentliyi olan dostlarımız oldu. Əvvəlcə düşündük ki, ancaq turist biznesi, otellər, restoranlarla işləyəcəyik, sonra da qərara gəldik ki, bütün ekspatriantlara istənilən vakansiya ilə kömək edəcəyik.
Gürcüstana Avropa, Amerika, İran, Türkiyədən işləməyə gəlirlər.
Şirkəti qeydiyyata almaq çox asan oldu, Gürcüstanda heç bir səviyyədə bürokratiya yoxdur. Ədliyyə evinə gəldik, bir saat ərzində bütün sənədlər hazırlandı. Növbəti gün mesaj gəldi: “Şirkətiniz qeydiyyata alınıb”. Bundan sonra buxalterlə birlikdə bir dəqiqəlik Vergilər Nazirliyinə getdik, uçota düşdük.
Gürcüstanda yaşadığım yarım il ərzində çıxardığım əsas nəticə: gürcülərin rus dilini bilməsi bizi mental səviyyədə yaxın etmir. Bir xəmirdən yoğrulduğumuzu düşünmək olar, əslində isə belə deyil.
Bu yaxınlarda gürcülərin bizdən nə ilə fərqləndiyini anlamaq üçün gürcü nağıllarını oxudum. Bizi əsas məsələlərdə axmaq İvanın sayəsində anlamaq olur: o tənbəllənir, tənbəllənir, lazım olanda isə özünü toplayıb, işə başlayır. Gürcülərin milli qəhrəmanı Nasarkekia işdən yayınmaq üçün nəsə fikirləşmək lazım olanda çox ağıllı və fərasətli olur.
Biz burada hər gün hansısa qınaqla üzləşmirik, amma bir şeyi dəqiq demək mümkündür ki, Rusiyaya münasibəti neqativ olan gürcülərin sayı artır. Bu, milli əhval səviyyəsində hiss olunur. Futbola baxanda, Rusiya ilə oyunda heç kim Xorvatiyanı gürcülər qədər ürəkdən dəstəkləmirdi. Bəlkə hətta xorvatların özü belə”.
Dmitri Qordeyev: “Rusiyadan sonra burada iş qurmaq asandır, sadəcə işləmək lazımdır”
Dmitri Qordeyev, tikinti şirkətinin sahibi. Arxivdən foto
“Dekabrda yeddi il olacaq ki, Gürcüstanda yaşayıram. Novosibirskdə deputat idim, öz tikinti biznesim varıydı, mənə qarşı cinayət işi açıldı. İttihamlar irəli sürüldü, mən də Gürcüstana gəldim. Aeroportda ikən sığınacaq istədim. Həmin vaxt da məni deputat səlahiyyətindən məhrum etdilər. Oradakı həyat barədə heç fikirləşmirəm də. Artıq hər şeyi başa düşmüşəm. Rusiyada heç bir ədalətə nail olmayacam – bütün ailəm yanıma gəldi.
O vaxta qədər Gürcüstanda olmamışdım. Məlum oldu ki, burada yaşamaq çox rahatdır: Rusiyadakı kimi məişət davaları yoxdur, bir-birinin qanını qaraltmaq adəti yoxdur. Hamı mehriban yaşayır, rahat mühitdir. Hətta maşınınla yolu kəssən belə, heç kim sənə heç nə deməyəcək. Gürcülərin arasında indi çoxlu yaxşı dostlarımız var.
Gürcüstanda öz işimi açdım: azmərtəbəli evlərin tikintisi ilə məşğulam. İldə bir-iki kottec tikirəm, 100–150 kvadrat metrlik. Alıcılarımın hardasa əlli faizi Rusiyadandır. Burada daşınmaz əmlak vergisi yoxdur, çoxları özünə nəsə almağa çalışır. Rusiyadan sonra burada iş qurmaq asandır, sadəcə işləmək lazımdır. Həyat yoldaşım turist biznesi ilə məşğul olur, Gürcüstan üzrə agentliklərin top onluğuna daxildir. Qızımız gürcü dilində sərbəst danışır, Almaniya səfirliyi nədzində məktəbə gedir.
Gürcülər insana, davranışa fikir verir. Bir dəfə də olsun, milliyətimin üzümə vurulması ilə qarşılaşmadım. Amma bəzən Qələbə Günündə ruslar bura Georgi lentləri ilə gəlir. Gürcülər üçün bu, yolverilməzdir”.
