“Onlar Beslanı unutmaq istəyirlər?” – niyə Moskva İkinci Dünya Müharibəsinin bitməsi ilə bağlı bayramı məktəbdə terror aktının ildönümünə təyin edib?
Rusiya Dövlət Dumasının İkinci Dünya Müharibəsinin bitməsi ilə bağlı bayram gününün sentyabrın 2-dən 3-ə keçirilməsi haqda qərarı Şimali Osetiyada qəzəbə səbəb olub.
İnsanlar bunu təhqir kimi qəbul ediblər, çünki sentyabrın 3-ü faciəvi tarixdir və həmin gün Şimali Osetiyanın Beslan şəhərində 2004-cü ildə baş verən faciənin qurbanları yad edilir.
2004-cü il sentyabrın 1-də bir qrup terrorçu bayram sırası zamanı məktəbi ələ keçirib, bu zaman orada 1128 nəfər olub. Sonra demək olar ki, onların hamısını üç gün ərzində məktəbdə yeməksiz və susuz saxlayıblar, daha sonra isə Rusiya xüsusi təyinatlıları məktəbə hücum edib.
Nəticədə 186 nəfəri uşaq olmaqla 334 nəfər həlak olub. 783 nəfər yaralanıb.
2005-ci ildə Beslan faciəsi 3 sentyabr Terrorla Mübarizədə Həmrəylik Gününün elan edilməsi üçün əsas olub.
Həmin vaxtdan hər il bütün RF ərazisində Beslan faciəsinin qurbanlarının anım mərasimləri keçirilir.
Beslan məktəbində baş verən terror aktından 15 il keçir, istintaq isə hələ də başa çatmayıb. Bu videoda sağ qalanların və həlak olanların doğmalarının cavabını axtardığı suallar əks olunub. Videonun müəllifi Tamara Aqkatsayevadır /JAMnews
Rusiya prezidenti yanında İnsan Haqları üzrə Şura da bu qərarın əleyhinə çıxış edib.
İctimai xadim Badri Qazzati deyir ki, “Dövlət Dumasının qərarı Şimali Osetiya, xüsusilə də Beslan sakinlərində çaşqınlıq, şok, qəzəb doğurub”:
“3 sentyabr həm Osetiya, həm də Rusiya üçün matəm günüdür. Düşünmürəm ki, Dövlət Dumasının deputatları bu qərarı qəsdən qəbul ediblər. Amma belə fikir yaranır, çünki 15 ildir federal hakimiyyət Beslanın unudulması üçün hər şey edib. Mən hesab edirəm ki, sentyabrın 3-nü bayram günü elan eləmək Rusiya üçün yolverilməzdir”.
- Beslan məktəbində terror aktından 1 il keçir. 186-ı uşaq olmaqla 334 nəfər həlak olub. İstintaq başa çatmayıb
- Ruslar Rusiyada əsas xalq olacaqlar?
Moskva niyə İkinci Dünya Müharibəsinin beynəlxalq səviyyədə qəbul olunmuş bitmə gününü – sentyabrın 2-ni dəyişməq qərarına gəlib?
2 sentyabr 1945-ci ildə Amerikanın “Missuri” linkorunun göyərtəsində Yaponiyanın qeyd-şərtsiz kapitulyasiyası haqda akt imzalanıb. Bu hadisə beynəlxalq aləmdə İkinci Dünya Müharibəsinin sonu kimi tarixə keçib.
1995-ci ilin fevralında Rusiyada “Rusiyanın hərbi şücaəti (qələbə günləri) haqda” federal qanun qəbul edilib. Bu tarix həmin qanunda da yer alıb.
Amma hazırkı dəyişikliyin müəllifləri hesab edirlər ki, əsas kimi Sovet İttifaqında qəbul olunan sənədlər hesab olunmalıdır, çünki onların fikrincə, məhz SSRİ-nin Yaponiya üzərində qələbəsi 1945-ci ildə İkinci Dünya Müharibəsinin bitməsinə həlledici töhfə olub.
Sovet İttifaqında isə ümumxalq bayramının qeyd olunduğu gün məhz sentyabrın 3-ü olub – deputatlar bildiriblər.
30 sentyabr 1945-ci ildə “Yaponiya üzərində qələbəyə görə” sovet medalı təsis edilib və bu medalla iki milyon nəfərə yaxın insan təltif olunub. Medalın əks tərəfində “3 sentyabr 1945” tarixi həkk olunub.
Həmçinin SSRİ Ali Şurasının prezidiumu 1945-ci ildə “Sentyabrın 3-ün Yaponiya üzərində gələbə günü elan olunması haqda” fərman qəbul edib.
Dövlət Duması beynəlxalq yox, sovet ənənəsini əsas götürməklə bağlı qərarını “tarixi kökləri və vətənpərvərlik ənənələrini möhkəmləndirmək, həmçinin İkinci Dünya Müharibəsində qaliblərə münasibətdə tarixi ədaləti qorumaq” istəyi ilə izah edib.
“Bu, başqa yanaşmadır, nasist Almaniyasının, militar Yaponiyanın və onların müttəfiqlərinin İkinci Dünya Müharibəsində darmadağın edilməsində Sovet İttifaqının rolunu vurğulayır”, – Dövlət Dumasının müdafiə üzrə komitəsinin sədr müavini Yuri Şvıtkin jurnalistlərə müsahibəsində bildirib.
Matəm günündə bayram
Şimali Osetiyadan ucalan qəzəbli səslərə Rusiya prezidenti yanında Vətəndaş Cəmiyyətinin İnkişafı və İnsan Haqları Şurasının sədri Valeri Fadeyev də dəstək olub.
“Xatirə günlərinin müəyyən edilməsi insanları birləşdirməlidir, parçalamalı deyil. Hərbi şücaət gününün sentyabrın 2-dən 3-ə keçirilməsi bu dəhşətli terror aktında həlak olanların doğmaları və yaxınları tərəfindən anlayışla qarşılana bilməz. Bu faciəvi tarix rusiyalıların qəlbində həmişəlik terror aktı günü olaraq qalacaq”, – o, RF Federasiya Şurasının sədri Valentina Matviyenkoya müraciətində belə yazıb.
Matviyevko cavab verib ki, “İkinci Dünya Müharibəsinin bitməsi Gününün sentyabrın 3-ə keçirilməsi ətrafında yaradılmış səs-küyü artıq” hesab edir.
“Hazırkı çağırış Dövlət Duması bayram gününü matəm gününə keçirməkdə dibə vurmaq qərarına gəlib”, – parlament üzvlərinin qərarını şərh edərkən “Exo Moskvı”radiostansiyasının jurnalisti və baş redaktoru Aleksey Venediktov belə deyib.
Politoloq Alan Mamiyev hesab edir ki, bayramın sentyabrın 3-ə təyin edilməsi “Beslanın Rusiyanın informasiya gündəmindən çıxdığı” üçün mümkün olub.
“Beslan sadəcə osetinlərin ağrısı olaraq qalıb. Rusiyada gənclər bu faciə haqda Dudyun filmindən [rusiyalı populyar bloger 2019-cu ilin sentyabrında “Beslan. Xatırla” filmini buraxıb] xəbər tutublar. Bu qərarı qəbul edən insanlar Rusiyanın beynəlxalq arenada maraqlarının yeredilməsinə köklənmiş siyasətçilərdir. Əgər onlar 3 sentyabrın bizim üçün faciə günü olduğunu unudublarsa, bu, mənim üçün təəccüblü deyil”.
“Beslan anaları” Komitəsinin həmsədri Aneta Qadiyeva deyib ki, Dövlət Dumasının bu qərarı “ya deputatların qeyri-peşəkarlığından, ya da qəsdən törədilən əməldən” xəbər verir. Onun sözlərinə görə, terror aktı qurbanlarının doğmaları və girovluqdan qurtulanlar Dövlət Dumasında Şimali Osetiyanı təmsil edən deputatlara müraciət etmək niyyətindədirlər.
Amma Alan Mamiyev hesab edir ki, bunun heç bir əhəmiyyəti olmayacaq, axı həmin deputatlar artıq bu təşəbbüsü dəstəkləyiblər. Onun fikrincə, bu məqam vəziyyəti “daha da acınacaqlı” edir.
