Avropada çeçenlərin və inquşların deportasiyası qurbanlarının xatirəsinə aksiya keçirilib
Paylaşmaq
Paylaşmaq
Paris, Strasburq, Berlin, Vyana və Avropanın digər şəhərlərində 23 fevral 1944-cü ildə Stalinin çeçenləri və inquşları deportasiya etməsinin ildönümünə həsr olunmuş aksiyalar keçirilib.
Bu il mərkəzi aksiya Strasburqda baş tutub, ora bütün Avropadan olan çeçenlər toplaşıb. Çıxış edənlər 1944-cü il sürgününün genosid kimi qeyd olunmaması, Çeçenistan və İnquşetiyanın başqa respublikalara verilən ərazilərinin geri qaytarılmaması ilə bağlı qəzəblərini bildiriblər. Aksiya iştirakçılarının fikrincə, repressiyaya məruz qalmış xalqların tam reabilitasiyası baş verməyib. Bu haqda “Kavkaz.Realii” xəbər verir.
Parisdə deportasiya qurbanlarının xatirəsini yad edən otuz nəfərə yaxın insan Respublika Meydanına toplaşıb.
Belçikada anım aksiyasına 250 nəfərə yaxın insan gəlib. Berlində “Almaniya-Qafqaz Komitəsinin” təşkil elədiyi kiçik aksiya Brandenburq Darvazası önündə keçirilib.
Daha bir aksiya Vyanada baş tutub. Bu aksiyada iştirak edən onlarla insan “Çeçenistana Azadlıq” şüarını səsləndirib, dua oxuyub, əllərində “1944-cü il genosidi” sözləri yazılmış foto və plakatlar tutublar.
İnquşetiyada da matəm tədbirləri keçirilib. Çeçenistanda faciəvi tarix artıq rəsmi olaraq qeyd olunmur – 2011-ci ildə Çeçenistan rəhbəri Ramzan Kadırovun sərəncamı ilə xatirə və matəm günü mayın 10-a keçirilib (2004-cü il mayın 9-da terror aktı nəticəsində qətlə yetirilən Çeçenistan prezidenti Ahmad Kadırovun xatirəsinə).
Çeçen-İnquş MSSR ərazisindən çeçen və inquşların kütləvi şəkildə Qazaxıstan və Orta Asiyaya sürgün edildiyi “Mərcimək” Əməliyyatı 1944-cü il fevralın 23-dən martın 9-a qədər davam edib. Buna səbəb kimi hərbi dövrdə kütləvi dezertirlik, hərbi xidmətdən yayınma və arxa cəbhədə silahlı üsyan hazırlığı göstərilmişdi. Çeçenistan və İnquşetiyadan sürgün zamanı 500 minə yaxın insan çıxarılmışdı.
Çeçenlər və inquşlar yalnız 1957-ci ildən sonra öz evlərinə qayıtmağa başladılar. SSRİ-də repressiyaya məruz qalanların reabilitasiyası haqda qanun isə 1989-cu ildə qəbul edildi.
Dəyərləndirmələrə görə, sürgün nəticəsində NKVD bölmələrinin əlindən, aclıqdan, soyuqdan və sürgün yerində yaşadıqları məhrumiyyətlər üzündən 100 minə yaxın çeçen və inquş tələf olub.