Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi Azərbaycandan göndərilmiş 51 şikayət üzrə 4 qərardad elan edib və ölkə hökumətini ümumilikdə 239 min 450 avro məbləğində cərimə edib. İki qərardad ölkədə vətəndaşların seçki hüququnun pozulması ilə bağlıdır. Yaxın günlərdə isə AİHM Ermənistan vətəndaşlarının Azərbaycana qarşı iki iddiasına görə qərarlarını elan etməlidir.
Oktyabrın 28-də Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi (AİHM) Azərbaycandan göndərilmiş 51 şikayət üzrə dörd qərardad elan edib. Çıxarılmış iki qərardad Azərbaycanda vətəndaşların seçki hüququnun pozuntusu iddiaları ilə bağldır. Bu işlərdən ikisində tərəflər dostca anlaşıb, iki işdə isə məhkəmə hökumətin təqdim etdiyi birtərəfli bəyannamələri nəzərə alıb.
Azərbaycan hökuməti dörd qərardad üzrə 51 ərizəçiyə ümumilikdə 239 min 450 avro təzminat ödəməlidir.
“Arzu Səmədbəyli və başqaları Azərbaycana qarşı” adlı işin materiallarına görə, ərizəçilər 2015-ci ildə keçirilmiş parlament seçkilərində müxalif siyasi partiyalardan deputatlığa namizədliklərini irəli sürüblər. Ancaq onların namizədliklə bağlı müraciətləri seçici imzalarının bir hissəsinin etibarlı olmaması əsası ilə qəbul edilməyib.
Mərkəzi Seçki Komissiyasına və məhkəmələrə şikayətləri təmin edilməyən ərizəçilər seçki hüquqlarına müdaxilənin baş verdiyini iddia edirdilər.
Kommunikasiya mərhələsində hökumət iddia olunan pozuntuları tanıyıb, Avropa məhkəməsinə birtərəfli bəyannamə təqdim edib. Ərizəçilərin əksəriyyəti rədd etsə də, AİHM bəyannaməni diqqətə alıb. Qərardada görə, Azərbaycan hökuməti 37 ərizəçinin hər birinə 4750, 3 ərizəçinin hər birinə 5 000, 1 ərizəçiyə isə 4500 avro təzminat ödəyəcək.
“Mübariz Rəhimli və başqaları Azərbaycana qarşı” adlı işdə müxtəlif siyasi partiya üzvləri olan ərizəçilər 2015-ci ildə keçirilmiş növbəti parlament seçkilərində və 2016-cı ildə keçirilmiş təkrar seçkilərdə deputatlığa namizədliklərini irəli sürüblər. Seçki qurumu onların namizədliyini də yetərli etibarlı seçici imzası təqdim etmədiklərinə görə, qeydə almamışdı. Ərizəçilərin ali seçki qurumuna və məhkəmələrə şikayətləri isə rədd edilmişdi. AİHM qarşısında seçki, səmərəli müdafiə vasitələrinə sahib olmaq hüquqlarının pozuntusu mübahisələndirilmişdi.
Bu işdə ərizəçilər hökumətlə dostca anlaşıb, müvafiq bəyannaməni AİHM-ə təqdim ediblər. Qərardada əsasən, 4 ərizəçiyə 4750, 2 ərizəçiyə isə 5000 avro təzminat ödəniləcək.
Dini baxışlarına görə həbs olunanlar
“Emil Mehdiyev və Vahid Əbilov Azərbaycana qarşı” adlı işdə ərizəçilər Yahova Şahidləri dini icmasının üzvləridir. Dini baxışlarına görə hərbi xidmət keçməkdən imtina etmiş ərizəçilər cinayət məsuliyyətinə cəlb olunublar, 1 il müddətinə azadlıqdan məhrum ediliblər.
Onlar AİHM qarşısında dini etiqad azadlığı hüquqularına müdaxiləni mübahisələndirmişdilər.
Kommunikasiya mərhələsində hökumət ərizəçilərin iddia etdikləri pozuntulara yol verildiyini etiraf edib. AİHM hökumətin birtərəfli bəyannaməsini diqqətə alıb. Qərardada görə, hökumət ərizəçilərin hər birinə 3500 avro təzminat ödəməlidir.
Ermənistan vətəndaşları Azərbaycana qarşı
Noyabrın 4-də Avropa İnsan Haqları Məhkəməsi Azərbaycanla bağlı iki qərar elan edəcək. Hər iki qərar Ermənistan vətəndaşlarının şikayəti üzrədir.
“Xojoyan və başqaları Azərbaycana qarşı” adlı işdə ərizəçilər Hasmik Xojoyan, Heghine Vardazaryan və Haykaz Xojoyandır (hazırda vəfat edib). Onlar müvafiq olaraq 1964, 1967 və 1959-cu il təvəllüdlü Ermənistan vətəndaşlarıdır.
Məhkəmə işi 2014-cü ilin əvvəlində ərizəçilərin atasının Azərbaycan ərazisində saxlanılması və ona qarşı pis rəftar edilməsi iddiaları ilə bağlıdır. Ərizəçilərin atası 28 yanvar 2014-cü il tarixdə səhər saatlarında Azərbaycanla sərhədə yaxın Ermənistandakı evini tərk edib. İki gün sonra onun Azərbaycanda saxlanılması barədə xəbəri yayılıb. O, 2014-cü il martın 4-də Ermənistana təhvil verilib. Ərizəçi on həftə sonra vəfat edib.
“Avropa məhkəməsi gündəliyi”nin yazdığına görə, ərizəçilər hesab edir ki, onlara münasibətdə Avropa Konvensiyasının 2-ci (yaşamaq hüququ), 3-cü (işgəncənin qadağan edilməsi), 5-ci (azadlıq və toxunulmazlıq hüququ), 13-cü (effektiv hüquqi müdafiə vasitəsi hüququ) və 14-cü (ayrı-seçkiliyin qadağan edilməsi) maddələri pozulub.
“Petrosyan Azərbaycana qarşı” adlı işdə isə ərizəçi Artuş Petrosyan Ermənistan vətəndaşıdır, 1957-ci ildə anadan olub və Çinaridə (Ermənistan) yaşayır.
Ərizəçinin 1981-ci il təvəllüdlü oğlu 2014-cü il avqustun 7-də Azərbaycan sərhədini keçdiyi üçün Azərbaycan silahlı qüvvələri tərəfindən saxlanılıb və Azərbaycanda dünyasını dəyişib.
Bu işdə də ərizəçi Konvensiyanın 2-ci (yaşamaq hüququ), 3-cü (işgəncənin qadağan edilməsi), 5-ci (azadlıq və toxunulmazlıq hüququ), 8-ci (şəxsi və ailə həyatına hörmət hüququ), 13-cü (effektiv hüquqi müdafiə vasitəsi hüququ) və 14-cü maddəsinin (ayrı-seçkiliyin qadağan edilməsi) pozuntusunu mübahisələndirib.
